17
Het kan dus wel
Niemand gaat het
debat aan. Of toch?
Het beeld doemt op van een Nederland
waarin iedereen met zijn hakken in het
zand staat. Voorstanders blijven voor, en
tegenstanders tegen. Dat beeld vertekent
echter: de middengroep, waar 99 procent
van de Nederlanders deel van uitmaakt,
is wel degelijk in beweging. In 2013 vond
89 procent van de leden van het ïVan-
daag Opiniepanel nog dat het uiterlijk
van de sinthulp niet aangepast mocht
worden. Inmiddels is dat 68 procent.
Vele honderdduizenden Nederlanders
zijn dus van standpunt veranderd.
Ze vinden het onderwerp wel belang
rijk, maar niet belangrijk genoeg om er
in een zaaltje over te gaan discussiëren,
om er hun voetbaltraining of een ver
jaardag voor af te zeggen.
7NOVEMBER
Aan de Zaan is het deze woensdagavond
muisstil. Een boot van Windmill Cruises
dobbert vredig tegen de kade. Het is aar
dedonker. Ook zonder licht zie je dat dit
een prachtige plek is om Sinterklaas bin
nen te halen.
Maar wat gaat er gebeuren volgende
week, aan die prachtige Zaanse Schans,
met zijn houten molens, huisjes en
bruggetjes? Johan Knopjes, beheerder
van een buurthuis, zegt dat er onder
Zaanse ouders een concrete angst leeft.
„'Kan ik wel veilig naar de intocht?' Dat
vragen ze zich echt af."
Hij doet zijn uitspraak op een gemeen
telijke debatavond, die er dan toch nog is
gekomen. Er zijn niet veel mensen, maar
er zijn in elk geval voor- en tegenstan
ders van Zwarte Piet. Vooral de eerste
groep heeft moeite de emoties in be
dwang te houden. De adrenaline giert
soms door de zaal. Het goede nieuws:
niemand slaat elkaar de hersens in. Soms
hangt er zelfs iets in de lucht wat vaag
naar onderling begrip riekt. En na afloop
applaudisseert iedereen.
Praten over Zwarte Piet: het kan dus
wel. Je moet het alleen even proberen.
om te demonstreren. Je moet dus op heel
veel scenario's voorbereid zijn."
De gemeente zal een week later be
kendmaken dat 'de tolerantie voor wan
ordelijkheden' tijdens de intocht 'zeer
laag' is. Alle tassen van bezoekers wor
den gecontroleerd en voor- en tegen
standers van Zwarte Piet staan ver uit el
kaar. Bij overtreding van de regels schro
men de ordehandhavers niet om in te
grijpen. Naar verluidt zijn daarvoor op
17 november liefst zeshonderd agenten
op de been.
26 OKTOBER
Een normaal debat? Daar heeft helemaal
niemand interesse in. De gemeente
biedt er alle gelegenheid toe, in de vorm
van rondetafelgesprekken in Wormer-
veer, Assendelft en Zaandam. Burge
meester Hamming wil weten hoe de
landelijke discussie beleefd wordt en
voor- en tegenstanders bij elkaar bren
gen. „Een goed gesprek kan leiden tot
meer begrip over en weer."
Het komt er niet van: alledrie de avon
den worden afgelast. „Het aantal aan
meldingen was onvoldoende om nog op
een dialoog te kunnen hopen", meldt
een woordvoerder.
Een bittere constatering: wel demon
streren, niet debatteren. Nergens was er
een dialoog: in Tilburg niet, aan tafel bij
Twan Huys niet, in Leeuwarden niet en
dus ook in Zaanstad niet.
Wat zegt dat over ons land? „De uiter
sten eisen steeds meer aandacht op",
zegt politieman Van der Kamp. „De ene
kant wordt steeds extremer, en de an
dere ook. Dat baart zorgen." De Natio
nale Coördinator Terrorismebestrijding
(NCTV) ziet dat ook, en gaf de pietendis
cussie zelfs een plekje in zijn halfjaarrap
port. Een 'splijtzwam in de samenleving'
noemt de NCTV de discussie.
GO ZATERDAG 10 NOVEMBER 2018
Boven: Jerry Afriyie, voorman van
Kick Out Zwarte Piet, spreekt op
een bijeenkomst in Tilburg.
FOTO TOM VALSTAR
Midden: toch nog een debatavond
in Zaanstad over Zwarte Piet.
FOTO MARCO OKHUIZEN