Nieuwdorp past zich aan het klimaat aan
4
In heel Nederland worden maat
regelen getroffen om de opwar
ming van de aarde tegen te gaan.
Daarbij is het zaak de uitstoot van
C02 te verminderen. Om die re
den moeten alle huizen in 2050
'van het gas af zijn. In Zeeland
zelfs vijfjaar eerder. En een nieuw
modewoord is 'klimaatadaptatie'.
We kunnen de klimaatverande
ring mogelijk vertragen, maar niet
tegengaan. De kans is groot dat
zich nog veel vaker zomers voor
doen als die van dit jaar. In mei
stonden de boeren op hun akkers
nog tot hun enkels in het water,
eind juni leken het wel woestij
nen. Het is zaak onze omgeving
aan te passen, zodat we voorbereid
zijn op extreme droogte of plotse
linge wateroverlast.
Eigen schuld
„Het klimaat verandert gewoon",
bevestigt Pais. „Deels is dat onze
eigen schuld en moeten we dus
kijken of we daar wat aan kunnen
doen. Tegelijk moeten we ons erop
voorbereiden. Die twee dingen
kun je eigenlijk niet los van elkaar
zien."
Zoals Zeeland voorop wil lopen
in Nederland, zo wil Nieuwdorp
voorop lopen in Zeeland. Dat is
niet bedacht door ambitieuze ge
meentebestuurders, maar door de
bewoners zelf. En het begon hele
maal niet met het klimaat. Dorps
huis Ammekore aan de Hertenweg
staat te verkommeren. De school
die eraan vast is gebouwd, staat al
jaren leeg. Daar moest een oplos
sing voor komen. En hoewel op de
geasfalteerde Hertenweg en de
brede en lange Prinses Margriet
straat een maximumsnelheid van
30 geldt, nodigen ze automobilis
ten nog steeds uit het gas flink in
te trappen. Zo zijn er nog wel wat
wensen. Kortom, Nieuwdorp
heeft een flinke opknapbeurt no
dig. Daarvoor is een masterplan
opgesteld, dat half december op de
agenda staat van de gemeenteraad.
Energieneutraal dorp
In de klankbordgroep, waarin be
woners meepraten over het mas
terplan, gingen vorig jaar stem
men op om een stap verder te
gaan. „Bewoners vroegen zich af of
we niet iets met duurzaamheid
moesten doen", vertelt Pais, die
sinds een jaar of twee zelf aan de
Hertenweg woont. „De Prinses
Margrietstraat staat al vijfjaar op
de nominatie om op de schop te
gaan. Als je hem dan toch gaat her-
inrichten en het wegdek gaat
open, moet je dan niet meteen de
kans grijpen om de woningvoor
raad te verduurzamen? En de om
geving te vergroenen? 'We willen
het eerste energieneutrale dorp
van Zeeland worden', zeiden be
woners. 'Dan komt Nieuwdorp
eens positiefin het nieuws.' Want
dat geluid hoor je wel. Als er in de
krant slecht nieuws staat, bijvoor
beeld over de vervuiling bij
Thermphos, heet het altijd
Nieuwdorp. En gaat het over posi
tieve ontwikkelingen, dan staat er
ineens Vlissingen-Oost voor."
De gemeente heeft het idee
omarmd. Bij het ministerie van In
frastructuur en Waterstaat werd
subsidie aangevraagd in het kader
van het Stimuleringsprogramma
Ruimtelijke Adaptatie. Geen mil
joenen om de huizen en de straten
gelijk aan te pakken, maar een
budget voor het verzinnen van
slimme plannen in samenwerking
met de bewoners. Rothuizen Ar
chitecten en Stedenbouwkundi
gen zijn aangehaakt, evenals de
HZ. De provincie kijkt nieuwsgie
rig mee. En dinsdag komt Delta
commissaris Wim Kuijken, bezig
aan zijn afscheidstournee door
Nederland, een kijkje nemen in de
Prinses Margrietstraat.
Beetje overdreven
Fijn wel, die belangstelling voor
Nieuwdorp, vindt Eline Schipper.
Ze kijkt uit op de enige drie bo
men in de straat. Een voortuin
heeft ze niet. „Dit is de schaduw
kant. Alles gaat hier dood. Dus
hebben we stenen neergelegd, net
als onze buren. Last met de afwa
tering als het regent? Nee hoor."
Wat haar betreft kan de straat
niet snel genoeg worden aange
pakt. „Er wordt hier zo hard gere
den. Je snapt niet dat er nog nooit
iets is gebeurd. Zeker hier, waar
kinderen oversteken om op de wei
te gaan spelen." Maar of haar koop
huis ook meteen energieneutraal
moet worden gemaakt, daarover
twijfelt ze. „Wie gaat dat betalen?
Als het gas verdwijnt, vind ik dat
niet zo'n probleem. Ik kook toch al
elektrisch. Maar de verwarming is
nog prima. Ik hoef voorlopig geen
nieuwe. Mooi idee, zo'n proefpro
ject, maar ik hoef niet per se voor
loper te zijn."
Dat is Hans Niewenhuijse wel.
De directeur van installatiebedrijf
ITN leidt nu al geïnteresseerden
rond in zijn woning aan de Her
tenweg. „Vanmiddag ontvangt
mijn zoon een groepje van een
bouwbedrijf in Bruinisse." Nog
geen drie weken geleden is zijn
woning van het gas gegaan, vertelt
hij terwijl hij koffie zet. Buiten
zijn werklieden nog bezig bij de
tuinkamer die recent is aange
bouwd. „Daar zit triple glas in.
Beetje overdreven misschien,
maar het is mijn vak." Niewen
huijse zit ook in het nulopdeme-
terteam (NOM-team) van de ge
meente Middelburg, dat particu
lieren adviseert over het energie
zuinig maken van hun woning.
Tien jaar geleden heeft hij zijn
huis al geïsoleerd door er een
nieuwe schil omheen te zetten.
„We gingen verbouwen. Dat is een
natuurlijk moment om het te
doen. Net als bij de Hertenweg en
de Prinses Margrietstraat, als die
toch opnieuw worden ingericht."
Als je je huis isoleert, moet je ook
je ventilatiesysteem vernieuwen,
waarschuwt Niewenhuijse. Zes
jaar geleden heeft hij het aantal
zonnepanelen op zijn dak uitge
breid van 21 naar 40, de meeste op
plekken waar niemand ze ziet. En
afgelopen zomer heeft hij achter in
de tuin een warmtepomp ge
plaatst, ver weg en uit het zicht.
Om de leidingen naar het huis aan
te leggen, moest wel veertig meter
tuinpad open. „Het gaat erom dat
je de stapjes die je zet, slim zet en
geen spijtmaatregelen neemt",
legt hij uit.
Wat het hem heeft gekost, laat
Niewenhuijse in het midden. „Als
lid van het NOM-team weet ik dat
30 tot 70.000 euro voor een stan
daardwoning niks bijzonders is. In
Middelburg kun je daarvoor maxi
maal 20.000 euro subsidie krijgen.
Het algemene voornemen om van
de Hertenweg en de Prinses Mar
grietstraat een klimaatstraat te
maken is niet zo'n punt. Dat vindt
iedereen een goed idee. Meer de
bereidheid van bewoners om te
investeren in een energieneutraal
huis, dat is de uitdaging."
Inspraak
Kijk naar Huib Goedegebure. In
het aangename herfstzonnetje
staat hij in de Prinses Margriet
straat zijn buxushaagje te spuiten.
„Het zal mijn tijd wel duren. Ik
vind het een heel goed idee om al
les zo aan te pakken. Maar ik ben
tachtig. Onlangs is mijn vrouw
overleden, na 54 jaar huwelijk. Ik
woon alleen. Ik moet er niet aan
denken dat de gasleiding eruit gaat
ZATERDAG 10 NOVEMBER 2018 GO
VERVOLG VAN PAGINA3
Huib Goedegebure sproeit zijn buxushaag.
„Ik ben te oud om mijn hele huis te laten
aanpakken."
De Hertenweg in Nieuwdorp.
Hans Niewenhuijse bij de installatie voor de
warmtepomp.
Betegelde voortuinen kan niet meer als de
straat klimaatstraat wordt.
FOTO'S MARCELLE DAVIDSE
Hans Niewenhuijse bij de warmtepomp achter in zijn tuin.