'Ik denk dat
ik een heel
gewone moeder
ben'
zichzelf kent, weet wat hem wel of niet
goed ligt. Ik zou heel graag onderzoeken of
we jongeren daar meer op kunnen trainen."
„Ik denk niet dat die veel heeft bereikt, nee.
Wat wel werkte: die keer dat de gemeente
Wijk bij Duurstede jongeren beloonde toen
ze géén rottigheid uithaalden tijdens oud
en nieuw. Zij kregen het geld dat zo werd
uitgespaard om aan jongerenvoorzieningen
uit te geven. Dat idee heeft jammer genoeg
weinig navolging gehad. Waarschijnlijk
past het niet bij ons: jongeren 'belonen' om
iets niét te doen."
„Ik besef dat een straf meerdere doelen
dient. Dat de maatschappij om vergelding
voor iets ergs vraagt, bijvoorbeeld. Maar uit
onderzoek blijkt dat jongeren veel meer op
steken van iets als therapie dan van celstraf
- waarschijnlijk omdat ze nog zo flexibel
zijn. En de meesten, dat weten we, groeien
over hun onaangepaste gedrag heen."
„Ik verbaas me dat het met die jongeren zo
ver heeft kunnen komen. Dat ze zó geïso
leerd zijn geraakt. We zouden jongeren die
zich aangetrokken voelen tot extreem, ge
welddadig gedachtegoed er toch veel eerder
uit moeten pikken? Het verlangen je aan te
sluiten bij een groter doel is heel typerend
voor de adolescentie en een klein deel van
de jongeren is daar extra ontvankelijk voor.
Maar dat kan slecht én goed uitpakken. De
Syrië-gangers zouden zich, als ze met an
dere mensen in aanraking
waren gekomen, net zo goed hebben kun
nen inzetten voor een ideaal dat we wél
zouden waarderen."
„Ja, die gedrevenheid kan twee kanten
op. Dat zag je recent in de VS toen jongeren
massaal demonstreerden tegen vuur
wapens. Volwassenen berusten in bepaalde
ontwikkelingen, worden misschien zelfs
wat cynisch, maar jongeren willen graag
nog ergens voor gaan. De eigenschap
kunnen we ook ten positieve benutten."
„Je kunt ze al best wat verantwoordelijk
heid geven, mits je maar een oog in het zeil
houdt. Dus zoiets als eerder auto leren rij
den, prima, zolang daar volwassenen bij
zijn. Maar met 18 jaar stemmen vind ik best
vroeg. Wikken en wegen, daar zijn pubers
niet zo goed in."
„Die kritiek vond ik wel terecht. Ik heb dat
in de nieuwe versie beter proberen te doen.
Het is namelijk niet zo dat pubers op be
paalde fronten stilstaan, er gebeurt juist ex
treem veel. De hersenen zijn als een groot
bos met allerlei zijpaadjes, waar in de pu
berteit beetje bij beetje 'snelwegen' in wor
den aangelegd, en de input van ouders tij
dens dat hele proces is belangrijk."
Ik heb vooral nagedacht over hoe ik het
boek kan afstemmen op de generatie jonge
ren van nu. Die is echt anders dan de vroe
gere generaties pubers. Een wereld zonder
internet en social media kunnen zij zich
niet meer voorstellen, ze zijn altijd met el
kaar verbonden en hebben een veel groter
netwerk. Ze kunnen in verbinding staan
12
U stelt dat jongeren vooral leren van
positieve feedback. Maar dan slaat zo'n
campagne als 'je bent een rund als je
met vuurwerk stunt' nergens op.
Ook het strafrecht moet volgens u
rekening houden met de 'onstuimige'
ontwikkeling van de puberhersenen.
Bedoelt u daarmee dat we pubers niet
mogen straffen?
Er is de afgelopen tijd veel geschreven
over jonge Syrië-gangers en hoe je
die moet aanpakken. Hoe moet dat
volgens u?
PASPOORT
Eveline Crone
Geboren
23 oktober 1975 in
Schiedam.
Opleiding
Psychologie aan
de Universiteit van
Amsterdam.
Loopbaan
Start in 2005 het Brain
Development Lab
aan de Universiteit Lei
den. Publiceert in 2008
Het puberende brein;
over de ontwikkeling
van de hersenen in de
unieke periode van
de adolescentie. Van
2009 tot 2014 hoogle
raar aan de Universiteit
van Amsterdam en
sinds 2009 aan de
Universiteit Leiden.
Publiceert in 2012
Het sociale brein van de
puber. Wint in 2011 de
Early Career Award
van de Society tor
Psychophysiological
Research en in 2017
de Spinozapremie. Het
eerste project dat ze
met Spinoza-geld op
poten zet is bedoeld
voor jongeren: de web
site kijkinjebrein.nl.
Privé
Woont met man
Menno, dochter
Sascha (10) en zoon
Duco (5) in Oegst-
geest.
Gelooft u dat echt?
U hamert er in uw boek op dat jongeren
pas met 22 jaar volwassen zijn. Dan
komt er wat rust in de hersenpan. Ge
ven we ze te snel verantwoordelijkheid?
Uw boek is ook bekritiseerd. U zou te
veel de nadruk leggen op de onstuimige
ontwikkeling van de hersenen, en ou
ders onder het motto 'het komt vanzelf
wel goed' adviseren vooral geduld te
hebben.
Zijn er nog meer grote verschillen in
de nieuwe versie van Het puberende
brein
