E 17
In de hightech- en IT-sector heeft Nederland
opvallend veel spelers van wereldformaat. Veel van
hen zijn opmerkelijk genoeg redelijk onbekend, terwijl
hun bijdrage aan de economie groot is.
We zijn innovatief in
Europa, werken niet zo
hard. Dat is goed voor
de creativiteit
Het was slechts een bericht op de economiepa
gina's onlangs: Nexperia werd voor 3,6 miljard
dollar verkocht aan een Chinese telefoonbou
wer. Nexperia is een van de grootste chipma
kers ter wereld, met het hoofdkantoor in Nij
megen en wereldwijd tienduizend medewer
kers. Pal naast Nexperia zit NXP, ook al een
grootmacht in de chipproductie. NXP werd
bijna overgenomen voor 44 miljard dollar.
Twee Nederlandse bedrijven die een voor
aanstaande rol spelen in de chipindustrie. „Dat
komt allemaal van Philips", zegt Jos Versteeg,
analist bij zakenbank InsingerGilissen. „Het
oude Philips Semiconductors was destijds een
top 10-speler in de wereld van de chips."
Ook ASML, de onbetwiste marktleider in de
bouw van chipmachines, is een voormalig
dochterbedrijf van Philips. Verstegen wijst ook
op ASMI en Besi, twee bedrijven die wereld
wijd een vooraanstaande rol spelen als toele
verancier aan de chipindustrie. „In totaal zijn
er zo'n twintig bedrijven voortgekomen uit
Philips", zegt Vincent Everts, trendwatcher op
het gebied van internet en techniek. „En een
aantal van die bedrijven is meer waard dan
voormalig moederbedrijf Philips."
Snelst groeiend
ING publiceerde vorig jaar een rapport over de
techindustrie, waar ook bedrijven als VDL deel
van uitmaken. Met een omzet van ruim 30 mil
jard euro en werkgelegenheid voor zo'n
300.000 mensen is de techsector een belang
rijke speler in de Nederlandse economie.
Naast de chipproductie is Nederland voor
aanstaand op het gebied van agri-, food- en
medische technologie. Philips is een van de
drie grootste bedrijven in medische technolo
gie. Het belang van de techsector zal alleen
maar groter worden, verwacht ING. De groei
bedroeg zo'n 10 procent per jaar. Dat betekent
dat er de komende twaalf jaar zeker 120.000 va
catures komen in de techindustrie in Neder
land. Daarmee is het een van de snelst groei
ende sectoren in de Nederlandse industrie.
In de IT-sector werken zo'n 340.000 mensen
in Nederland. Daarmee is het een van de grote
sectoren in de economie. En een die, net als de
techsector, hard groeit.
Wat Philips voor de maakindustrie was, is
Jan Baan voor de IT-sector geweest, volgens
Everts. „Hij zette met Baan Company de Ne
derlandse IT-sector op de wereldkaart." In de
jaren 90 waren het Duitse SAP en Baan Com
pany toonaangevende bedrijven in de wereld-
Nederlandse IT-innovatie
Cd
1979
wijde IT-industrie. „Het is een van de weinige
keren dat de Amerikanen niet dominant wa
ren", herinnert Baan zich nog. „Dat komt om
dat het om complexe softwarepakketten ging.
Daar zijn Europeanen beter in dan Amerika
nen. Die zijn toch vooral van het snel naar de
markt brengen van vindingen. Dat zie je bij
Google bijvoorbeeld. Die zoekmachine is niet
zo heel ingewikkeld, maar door het snel breed
uit te rollen, hebben ze een voorsprong opge
bouwd die niet meer is in te halen."
Pionier
De geschiedenis van Baan lijkt wel op die van
Philips. Beide bedrijven gingen bijna ten on
der. Baan, of wat er nog van resteerde, werd uit
eindelijk overgenomen. Philips bleef in sterk
afgeslankte vorm bestaan. En net zoals veel
voormalige dochterbedrijven van Philips nu
succesvol zijn, zo heeft ook Baan Company tot
veel nieuwe bedrijven geleid. De pioniersrol in
de software van Baan is niet vergeten. Hij werd
dinsdag door de lezers van vakblad Computable
uitgeroepen tot belangrijkste IT-ondernemer
van de afgelopen vijftig jaar.
Er zijn een aantal verklaringen voor het
succes van de IT-sector en de hightechindus
trie. „We hebben heel goed onderwijs in
Nederland en er is een goede infrastructuur",
somt Everts op. Daarnaast is er in Nederland
een levendige start-upcultuur. Er zijn veel
nieuwe bedrijven en er is ruimte om nieuwe
ontwikkelingen te testen.
Belangrijk is ook de rol van de overheid. „Ne
derland is maar een klein land. Ondernemers
moeten al snel over de grens kijken voor groei.
En daar helpt de overheid goed bij", weet
Everts uit eigen ervaring. „Ik ging als jonge on
dernemer al mee met handelsmissies naar de
Verenigde Staten en Rusland. Daar kom je als
kleine ondernemer niet zelf. Alles was geregeld
en de kosten waren laag. Dan is de drempel om
mee te gaan niet zo hoog. Dat doet de overheid
heel goed."
Baan is optimistisch over de kansen voor de
Nederlandse maakindustrie en IT-sector. Hij
wijst op de enorme kansen die er liggen met
kunstmatige intelligentie en de smart industry,
verregaande robotisering en automatisering en
de toepassing van nieuwe technieken zoals 3D-
printen. „Daar loopt Duitsland mee voorop in
de wereld en Nederland doet mee."
Nederland is ook goed gepositioneerd voor
deze nieuwe ontwikkeling, denkt Baan. „Ne
derland is echt het Silicon Valley van Europa.
We zijn innovatief hier. We werken niet zo
hard, we zijn relaxt. Dat is goed voor de creati
viteit. Maar we werken wel heel efficiënt. We
moeten alleen oppassen dat we niet lui wor
den."
Kritiekpunt
Everts heeft nog wel een kritiekpunt. Neder
land is goed in start-ups, maar laat het afweten
als de volgende groeifase aanbreekt. „Bedrijven
groeien naar 5 tot 10 miljoen euro omzet. Dan
komen de Amerikanen en die zeggen: 'Leuk
bedrijf, dat kopen we'. Nederlandse investeer
ders vinden zo'n bedrijf dan al snel te duur. Die
bedrijven verdwijnen dan vaak naar de VS
waar ze verder groeien."
1989
Wifi
1991
1994
Vv s
donderdag 1 november 2018
GO
Peet Vogels
Utrecht
-Jan Baan, oprichter Baan Company
Python
(Programmeertaal)
II
Philips
G. van Rossum
TU Delft
Bluetooth
s
J. Hartsen
Philips
naam
sk
omzet
Ijdatum
hj
hj datum
winst p/a
Aalberts
ABN Amro
32,45
21,70
3,64
2,07
19380185
58860438
25-10-18
26-10-18
30,29 -
20,83
45,05
28,48
09-01-18
16-01-18
1,85
2,95
Aegon
5,43
1,95 H
47417405
15-11-17
5,03
6,13
24-04-18
0,89
Ahold Delhaize
20,23
0,25
122849214
02-11-17
15,97
22,08
02-08-18
1,48
Akzo Nobel
74,28
1,61 M
72674426
25-10-18
71,20
- 83,52
20-09-18
3,29
Altice Europe
2,11
1,49 H
12831697
04-12-17
1,22
3,63
21-06-18
-0,07
ArcelorMittal
22,04
2,30
135955164
25-10-18
20,82
30,77
17-05-18
1,49
ASMLHold.
150,92
2,15
320315168
25-10-18
138,26
189,50
24-07-18
4,95
ASR Nederland
40,16
0,85
25354955
09-01-18
33,38
43,02
05-10-18
6,06
DSM, Kon.
77,38
2,14
186374830
02-11-17
73,23
- 93,04
24-09-18
7,81
Galapagos
Gemalto
90,70
50,36
2,97
0,12 1
52867221
9104014
29-06-18
05-12-17
70,64
30,95 -
105,35
50,56
13-09-18
18-10-18
-2,27
-4,71
Heineken
79,60
1,53 H
75561283
15-10-18
75,34
93,54
20-07-18
3,39
ING Groep
10,48
1,55 H
217753957
23-10-18
10,03
16,69
22-01-18
1,26
KPN, Kon.
2,34
0,95
39959365
30-08-18
2,14
3,11
30-11-17
0,12
NN Group
38,00
1,31
46792377
27-06-18
34,09
39,99
10-10-18
6,29
Philips Kon.
Randstad
32,92
44,55
150788569
44741369
09-02-18
25-10-18
28-09-18
16-02-18
1,78
2,39
Relx
Roy. Dutch Shell A
17,47
28,16
2,79
32744569
340764899
15-02-18
06-02-18
15,86
- 19,65
29-11-17
22-05-18
1,56
1,56
Signify NV
21,80
2,25
24495764
26-10-18
19,06
33,50
26-02-18
2,11
Unilever
47,53
-0,26
277347675
05-03-18
42,13
50,16
21-08-18
4,00
Vopak, Kon.
40,00
0,83
26723553
06-02-18
32,94
44,88
04-09-18
1,84
WFD Unibail-Rod.
160,28
1 -0,07
96905635
26-10-18
155,22 -
225,90
08-12-17
24,43
Wolters Kluwer
50,16
-2,22
58500808
14-02-18
39,19
55,68
23-08-18
2,38
Adyen
Air France-KLM
AMG
Aperam
Arcadis
ASM Int.
BAM Groep, Kon.
BE Semiconductor
Boskalis Westm.
Corbion
Eurocommercial
Flow Traders
Fugro
GrandVision
IMCD
Intertrust
OCI N.V.
PostNL
SBM Offshore
Sligro Food Gr.
Takeaway
TKH Group
TomTom
WDP
Wereldhave
AEX
sk
571,10
8,56
42,28
30,10
11,95
37,99
3,04
18,93
25,46
26,84
32,70
28,12
11,40
22,34
59,95
14,25
25.14
2,62
15,28
39.15
52,00
44,66
7,40
114,60
30,39
omzet Ijdatum
hj hj datum winst p/a
4,79 I
0,80 I
5,17 I
0,03 I
0,93 I
5.67 I
2,05 I
4,011
-
1,90 I
0,43 I
0,93 I
3,64 I
5.68 I
2,22 I
I -
4,66 I
4,14 I
3,98 I
0,38 I
2,97 I
0,13 I
2,411
1,60 I
0,40 I
44300564
65146972
17977105
22206922
3127996
9549549
3449430
15674696
8531676
1541930
5003445
5942253
11713907
7880462
7605749
1457421
5987522
15231880
13932775
1780368
2937050
4997030
9865969
4819793
7138953
13-06-18
11-06-18
28-03-18
31-10-18
26-10-18
25-10-18
25-10-18
25-10-18
29-05-18
08-03-18
16-10-18
27-11-17
07-09-18
06-02-18
04-04-18
08-11-17
06-02-18
23-10-18
18-07-18
16-08-18
04-04-18
25-10-18
19-09-18
30-11-17
11-09-18
400,00
6,65
34,04
28,32
10,71
34,15
2,81
14,42
22.61
23.62
28,60
17,07
9.71
17,57
48,68
12,81
17,66
2,43
10,14
34,80
41,00
41,94
5.72
90,50
29,14
DAX30
758,90
14,65
53,45
48,43
20,06
63,00
5,07
44,60
32,58
29,96
38,24
38,00
14,40
22,50
68,40
17,94
29,60
4,29
17,12
46,40
70,10
60,15
9,96
124,40
41,54
12-09-18
03-11-17
14-06-18
01-02-18
26-02-18
12-03-18
08-11-17
27-03-18
29-01-18
18-07-18
01-02-18
24-04-18
24-01-18
31-10-18
01-10-18
23-02-18
04-09-18
25-01-18
10-10-18
18-07-18
27-08-18
22-05-18
03-11-17
06-09-18
22-01-18
2,42
-0,64
1,91
4,23
0,82
8,06
0,05
4,64
1,13
1,44
0,54
0,85
-1,89
0,90
1,47
0,97
-0,50
0,33
-0,76
1,84
-0,97
2,04
-0,87
10,68
1,68
518,71
7,98 (1,56%)
11.447,51
160,12 (1,42%)
600,0
14.000
560,0
13.000
520,0
12.000 V
480,0
mei jun jul
aug sep okt
11.000
mei jun
jul aug sep okt
A DOWJONES
CAC40
25.281,94
407,30 (1,64%)
5.093,44
114,91 (2,31%)
27.000
5.700
25.500
5.400 V-A
24.000 Vv'
V
5.100
22.500
4.800
mei jun jul
aug sep okt
mei jun
jul aug sep okt
EURO /US DOLLAR
OLIE
1,1314
-0,0029 (-0,25%) 75,27
-0,77 (-1,01%)
1,240
1,200
1,160
1,120
90,00
82,50
75,00
67,50
okt
AANDELEN TOP-IO
Grootste stijgers
naam sk
Heijmans 9,55 0,58
Ordina 1,68 0,10
GrandVision 22,34 1,20
ASM Int. 37,99 2,04
AMG 42,28 2,08
Kiadis Pharma 9,22 0,45
Adyen 571,10 26,10
0CI N.V. 25,14 1,12
PostNL 2,62 0,10
BE Semiconductor 18,93 0,73
EUROTOP
Grootste dalers
naam sk
6,47 Wolters Kluwer 50,16
6,19 Brunei Int. 10,95
5,68 Volkerwessels 15,70
5,67 Van Lanschot 21,65
5,17 Boskalis Westm. 25,46
5.13 Wessanen, Kon. 9,26
4,79 Intertrust 14,25
4,66 Unilever 47,53
4.14 WFD Unibail-Rod. 160,28
4,01 B&S Group 15,41
Meest verhandelde
+/- naam sk omzet
-1,14 -2,22 Roy. Dutch Shell A 28,16 340764899
-0,12 -1,08 ASMLHold. 150,92 320315168
-0,12 -0,76 Unilever 47,53 277347675
-0,15 -0,69 ING Groep 10,48 217753957
-0,14 -0,55 DSM, Kon. 77,38 186374830
:Ö,Ö3-0,32 Philips Kón.32,92150788569
-0,04 -0,28 ArcelorMittal 22,04 135955164
-0,13 -0,26 Ahold Delhaize 20,23 122849214
-0,12 -0,07 WFD Unibail-Rod. 160,28 96905635
0,00 0,03 Heineken 79,60 75561283
naam
sk
+/-
naam
sk
+/-
naam
sk
+/-
AB Inbev
65,14
-0,07
-0,11
Danone
62,58
0,30
0,48
Münch. Rück vNA
189,95
2,20
1,17
ABBNA
20,30
0,52
2,60
Diageo 2.708,50
21,0
0,78
Nestlé NA
85,12
0,80
0,95
Adidas NA
208,00
5,90
2,92
Dt. Post NA
27,95
-0,61
-2,14
Nokia
5,00
0,09
1,77
Air Liquide
107,00
1,75
1,66
Dt. Telekom NA
14,50
0,11
0,76
Novartis NA
88,24
1,26
1,45
Airbus
97,71
3,81
4,06
Enel
4,33
-0,05
-1,21
Novo-Nordisk AS B 284,90
4,95
1,77
Allianz vNA
184,44
2,46
1,35
Engie
11,78
0,34
2,93
Orange
13,82
0,12
0,88
Amadeus IT
71,18
1,38
1,98
Eni
15,71
0,32
2,08
Roche Hold. GS
245,10
4,90
2,04
AstraZeneca
5.990,00
49,0
0,82
Essilor-Luxottica
120,75
1,10
0,92
Safran
114,05
5,40
4,97
AXA
22,14
0,17
0,77
Fresenius
56,28
-0,78
-1,37
Sanofi S.A.
78,84
3,27
4,33
Banco Santander
4,20
0,09
2,11
GlaxoSmithKline 1.511,20-
-26,40
-1,72
SAP
94,66
2,05
2,21
Barclays
172,50
2,54
1,49
Glencore
318,85
10,8
3,49
Schneider Electr.
63,96
1,46
2,34
BASF NA
68,03
1,85
2,80
HSBCHold.
644,90
8,10
1,27
Siemens NA
101,72
1,58
1,58
Bayer NA
67,78
1,09
1,63
Iberdrola
6,26
-0,05
-0,86
Soc. Générale
32,48
0,37
1,15
BBVA
4,89
-0,09
-1,75
Inditex
24,93
-0,22
-0,87
Telefónica
7,24
0,20
2,80
BMWSt
76,23
-0,11
-0,14
Intesa Sanpaolo
1,95
-0,04
-1,96
Total
51,96
1,22
2,40
BNP Paribas
46,13
-0,02
-0,03
Kering
393,60
17,5
4,65
UBS Group
14,09
0,42
3,03
BPPLC
567,30
21,3
3,90
Linde PLC
144,85
-0,95
-0,65
Vinei
78,88
0,34
0,43
Brit. A. Tobacco
3.393,50-
-54,50
-1,58
Lloyds Bank.Group
57,22
0,40
0,70
Vivendi
21,34
-0,01
-0,05
CRH
26,43
0,74
2,88
L'Oréal
198,90
12,5
6,71
Volkswagen Vz.
148,76
2,02
1,38
Daimler NA
52,36
0,24
0,46
LVMH
268,80
8,85
3,40
Zurich Insur. Grp
313,20
5,40
1,75
VALUTA
VERKLARING
GRONDSTOFFEN
naam
aankoop
Amerikaanse
1,27
Australische
1,77
Canadese
1,65
Engelse pond
0,99
Israëlische Shekel
4,71
Japanse Yen
143,12
Turkse lira
6,98
Zwitserse frank
1,26
103 verschÜ t.o.v. slotkoers vorige dag,
138 versc^'' t-0-v- slotkoers vorig jaar,
Ij laagste koers afgelopen 12 mnd,
■L'28 Ij datum datum laagste koers afgel. 12 mnd,
0.80 hj hoogste koers afgelopen 12 mnd,
3,51 hj datum dat. hoogste koers afgel. 12 mnd,
5 25 aanvaardt geen aansprakelijkheid voor
2Q5 eventuele onjuistheden op deze pagina.
Bron koersen en grafieken: vwd:
naam
Dutch Natural Gas
Dutch Power
LME Copper Cash
Brent Oil
Goud $/ons
19:26 uur +/-
24,33 -0,09-0,35
60,11 -0,07-0,12
6.073,0-63,00-1,03
75,27 -0,77-1,01
1.214,2 -8,40-0,69
Platina-1e maand 839,9 0,60 0,07
Sugar - ICE US Roll 13,15 -0,21 -1,57
Zilv. $-c./ons 14,28 -0,20-1,35