Manifest over
Oosterschelde
'historische stap'
Nederlands-Vlaamse
regeringstop in abdij
1
Nr
HZ ziet aantal studenten groeien
4
RIJKSMUSEUM EXPOSITIE
We noemen het de Tachtigjarige
Oorlog, van 1568 tot 1648. Toen is
Nederland geboren. Het Rijksmuseum in
Amsterdam laat beeldende ooggetuigen
spreken. Ook Zeeuwse.
Dat was de teneur van het Kennis
congres Oosterschelde, dat giste
ren op Neeltje Jans werd gehou
den. Siebe Kramer, Aad Smaal,
Idco Duijnhouwer en Philip
Drontmann hadden dat op touw
gezet. Zij wilden alle betrokken
partijen ervan doordringen dat
door de klimaatverandering de
toekomst van de Oosterschelde op
het spel staat en dat gezamenlijke
actie nodig is.
Die opzet slaagde, want het con
gres was al ruim van tevoren vol
geboekt en zorgde voor levendige
discussies, mede dankzij vooraan
staande sprekers. Zo zei Peter Her
man (hoogleraar ecologische wa
terbouwkunde en onderzoeker bij
Deltares) dat als men blijft ver
trouwen op de huidige kering, het
afdammen van de Oosterschelde
uiteindelijk onvermijdelijk is.
Urgent
De dag leidde tot het opstellen van
een manifest, dat de noodzaak om
in actie te komen onderstreept.
„Het is urgent, dit is het moment",
staat in de verklaring, waarin de
betrokkenen zelf spreken van een
'historische stap'. „Toekomstig ge
neraties zullen 2018 als keerpunt
zien."
In de aanbevelingen staat onder
meer dat permanente afsluiting
onwenselijk is en dat er meer on
derzoek nodig is naar de verplaat
singen van sediment. Ook zou er
op onderdelen breder moeten
worden gekeken: niet alleen naar
Toekomstige
generaties zullen
2018 als keerpunt
zien
de Oosterschelde maar naar de
hele Zuidwestelijke Delta. Dat kan
leiden tot een nieuw Deltaplan.
Deltacongres
Het manifest wordt ook gepresen
teerd tijdens het Nationaal Delta
congres, dat donderdag in Zwolle
wordt gehouden. Verder wordt
het ingebracht tijdens de top van
de Nederlandse en Vlaamse rege
ringen, volgende week maandag
in Middelburg.
Het congres was tevens het be
gin van de Kenniscommunity
Oosterschelde, waarbinnen alle
betrokken partijen hun kennis op
dit gebied delen.
MIDDELBURG In het provincie
huis in Middelburg vindt vol
gende week maandag de vierde
Nederlands-Vlaamse regerings
top plaats. Er wordt in de abdij
door onder anderen premier Mark
Rutte en premier Geert Bourgeois
gesproken over het bevorderen
van de grensoverschrijdende sa
menwerking. Ander agendapunt
is samenwerking op het gebied
van infrastructuur en klimaat.
Naast de regeringsleiders neemt
een reeks ministers en staatssecre
tarissen deel aan de bijeenkomst.
Ook vertegenwoordigers van
Vlaamse en Nederlandse univer
siteiten, bedrijven en maatschap
pelijke organisaties spreken elkaar
op de top in Zeeland. Zij schuiven
ook aan bij het gezamenlijke diner
ter afsluiting van de Nederlands-
Vlaamse regeringstop.
Aansluitend aan de top wordt in
aanwezigheid van de ministers-
presidenten een aantal intentie
verklaringen ondertekend. Na af
loop lichten ze die toe tijdens een
persconferentie. De premiers van
Nederland en Vlaanderen ont
moeten elkaar elke twee jaar op
een Nederlands-Vlaamse top. De
laatste was in 2016 in Gent.
maat
vol. We
plaatsen een slag
boom op de brug
over het Schelde-Rijnkanaal, alle
verlaten douaneposten op de
Zeeuws-Vlaamse grens worden
weer bemand, de Brouwersdam
wordt doorgestoken en wie
via de Grevelingendam
Zeeland binnen wil, moet
tol betalen. Inrijtaks.
Zeeland fier en zelf
standig, los van het
bedillerige Den
Haag. Commissaris
van de koning Han Polman
hangt zijn ambtsketting aan de
wilgen en wordt op het schild ge
hesen als Zeeuws opperhoofd met
een oostelijk accent. Koning Wil
lem-Alexander in hoogst eigen
persoon meldt zich als Eerste
Edele voor de Staten van Zeeland.
Stelt u zich eens voor. Opstand,
revolte. Rutte en consorten, bekijk
het maar. De Zeeuwse leeuw
brult. Wat zou er gebeuren? Zou
den de mariniers ingezet worden
om Zeeland tot de orde te roepen?
Nou, nu zijn ze niet meer welkom.
Misschien levert Damen in Vlis-
singen snel schepen, waarmee de
toegang tot Antwerpen kan wor
den bewaakt. Het Nederlands
staatsbestel kraakt in zijn voegen,
Brussel blijkt weer een tandeloze
tijger. De Zeeuwse vlag wappert
fier van de Lange Jan in Middel
burg. Zeeland zelfstandig.
Verstikkend
Het is een raar verhaal voor deze
tijd. Maar denkt u zich eens in hoe
het was, zo'n 450 jaar geleden. In
de Lage Landen had de Spaanse
koning Filips II het voor het zeg
gen. Zijn gezag was van God gege
ven, dachten velen. Flink wat Hol
landse en Zeeuwse edelen en ste
den wilden meer ruimte, minder
financiële druk, het gezag in Ma
drid werd als verstikkend ervaren.
Ook de vrijheid van godsdienst
speelde een rol. Sommige mor
rende edelen werden meteen ont
hoofd, zoals Egmont en Home in
Brussel. Anderen namen op tijd de
wijk en bleken in staat een eigen
leger op de been te brengen, zoals
Willem van Oranje. Rumoer, wa
pengekletter, chaos. Niemand wist
precies wat er gebeurde. Het ging
zoals het ging en geleidelijk aan
groeide daar de Republiek der Ze
ven Verenigde Nederlanden. Ont
staan door toeval, misschien ook
ontstaan uit nood. In elk geval be
krachtigd en erkend in de Vrede
van Munster in 1648. Daarmee
kwam er een eind aan de periode
die we later de Tachtigjarige Oor
log zijn gaan noemen.
Die tachtig jaar staan cen
traal in de pas geopende
expositie in het Rijksmu
seum in Amsterdam. '80
jaar oorlog', is de titel. Met
als toevoeging: 'De geboorte
van Nederland'. „Je mag het
mijn tentoonstelling noe
men", zegt conservator Gijs van
der Ham. Hij is bekend in Zeeland,
in 1990 promoveerde hij op het
standaardwerk 'Zeeland 40-45'.
We ontmoeten hem in de hal van
het altijd drukke Rijksmuseum.
Na de toegangspoortjes linksaf,
naar de afdeling voor tijdelijke ex
posities. De 'geboorte van Neder
land' beslaat elf zalen, er zijn ne
gen thema's zoals 'Chaos', 'Orde',
'Verdreven', 'In oorlog' en 'Vrede'.
We zien ongeveer tweehonderd
voorwerpen - schilderijen, tapij
ten, wapens, originele verdragen,
triomfbekers - waarvan een derde
uit de eigen collectie van het
Rijksmuseum en twee derde in
bruikleen.
Worsteling
Het was een hele klus om alles bij
elkaar te krijgen, vertelt Van der
Ham. In feite is hij vijfjaar geleden
al begonnen met de eerste voorbe
reidingen. Wat hij wil laten zien is
de worsteling, de strijd vanuit ver
schillende invalshoeken: „We
hebben het over het ontstaan van
Nederland en België. Toen de op
stand begon was een eigen staat
niet het doel, dat mogen we niet
vergeten. Niemand wist aanvanke
lijk waarheen het oproer zou lei
den. Het was een uitzichtloos ge
doe. Het conflict begon als een op
stand, rond 1568. Pas na twintig
jaar, toen de Staten Generaal het
heft in handen namen, kon je van
een echte oorlog spreken tussen
twee staten. Rond 1590 stonden
België en Nederland in de grond
verf. Maar er is na die tijd nog wel
pittig doorgevochten."
De strijd verandert voortdurend
Dat blijkt uit de instroomcijfers die
de HZ gisteren bekend heeft ge
maakt. Opvallend is dat minder
studenten een vierjarige hbo-oplei-
ding volgen. Daarentegen stijgt het
aantal deeltijdstudenten. Het aan
tal deeltijders is toegenomen van 78
in 2017 naar 143 studenten nu. Dat
komt doordat de hogeschool meer
en andersoortige deeltijdopleidin
gen aanbiedt. Behalve vierjarige op
leidingen, biedt ze ook tweejarige
opleidingen aan.
„Daardoor hebben mensen meer
keuze wanneer ze gaan doorstude
ren", legt woordvoerder Arjen
Bouwmeester uit. „Mensen met
een middelbare beroepsopleiding
bijvoorbeeld kunnen op verschil
lende manieren
doorstuderen. Voorheen stroom
den velen direct naar naar het hbo.
Tegenwoordig zie je dat mensen
vaak eerst gaan werken en op een
later moment alsnog kiezen voor
een vervolgstudie in deeltijd."
Bij de deeltijdopleidingen doen
met name verpleegkunde en tech
nische bedrijfskunde het goed. Ver
der ziet de HZ het aantal buiten
landse studenten stijgen. Van de
nieuwe studenten komen er 183 uit
het buitenland; 22 meer dan vorig
jaar. De HZ ziet vooral het aantal
Bulgaren toenemen. „Dat komt
door mond-tot-mondreclame",
verklaart Bouwmeester. „Studen
ten vertellen thuis over hun erva
ringen en dat veroorzaakt een
sneeuwbaleffect."
In totaal heeft de HZ 4.783 stu
denten ingeschreven, van wie 481
internationale studenten.
dinsdag 30 oktober 2018
GO
Het nadenken over de toe
komst van de Oosterschelde
en de kering duldt niet langer
uitstel. Actie is geboden, voor
dat het te laat is.
Rolf Bosboom
Neeltje Jans
De kering in de Ooster
schelde. FOTO RIJKSWATERSTAAT/JOOP VAN
HOUDT
-Manifest Oosterschelde
A Premier Mark Rutte
DeTachtigjarige
Jan van Damme
Amsterdam
A Hemd, vermoedelijk
gedragen door Hendrik Casimir
van Nassau-Dietz tijdens de be
storming van een fort bij Hulst in
1640. De Oranjetelg was slechts
28 jaar oud, toen hij door een
kogel in zijn rug werd getroffen.
FOTO COLLECTIE RIJKSMUSEUM
Het aantal studenten aan de HZ
is licht gestegen. Dit studiejaar
volgen 1.445 studenten een stu
die aan de hogeschool; 33 meer
dan vorig jaar. Met name de
deeltijdopleidingen zorgen voor
groei.
Jeff rey Kutterink
Vlissingen
