ZEELAND GEBOEKT
Presentatie van muzikale
biografie Frank Zappa
Schrijver Jaap Robben
komt naar Terneuzen
Welkom om
zijn cursus
schelpdier
ZEELAND 21
Schipper Rob van Belzen uit Arnemuiden valt op 9 september 2015 overboord
als zijn trawler in de buurt van de Doggersbank vaart. Hij ziet zijn schip achter de
horizon verdwijnen. Bo van Scheyen schreef zijn waargebeurde verhaal in 'Naar het
hart van de zee'.
NAA3 HET
HABÏ VAti
QE IEE
i en kalm zomerzeetje, enkele hon
derden kilometers uit de kust van
Denemarken. De volle netten van
de ARM-14 Grietje Geertruida zijn
I net binnengehaald, drie vissers
knechten zijn voor op het schip de vangst aan
het sorteren. In de stuurhut kan schipper Rob
van Belzen - beter bekend als Hoss - niet an
ders dan concluderen dat het leven van een
visserman goed is. Langzaam opstomen naar
Den Helder, onderweg nog een paar keer de
netten uitgooien, dat is de bedoeling.
Dan ziet Hoss dat er een strop overboord
hangt. Hij zet het schip op de automatische pi
loot en loopt naar achteren. Omdat hij er net
niet bij kan slaat hij zijn linkerbeen over de re
ling. Trekken, strekken. Dan kantelt een hou
ten schot, het scheerbord, naar buiten en
krijgt de schipper een duw. Hij wordt gelan
ceerd en valt overboord. Plons. Hij draagt geen
reddingsvest. Het schip verdwijnt al snel uit
zicht.
Er staat 'roman' op de cover van het boek.
Maar bovenstaand verhaal - voor iedere zee
man een 'horrorverhaal' - is echt gebeurd, op 9
september 2015. Wonder boven wonder heeft
het een goede afloop: de schipper wordt ruim
twee uur later gered. Filmmaakster en schrijf
ster Bo van Scheyen (1967) uit Vlissingen
stuitte op het verhaal toen ze voor het Refor
matorisch Dagblad een reportage maakte over
het nieuwe herdenkingsmonument voor om
gekomen vissers in Arnemuiden. Ze zocht de
schipper op aan boord van de ARM-14 en
schreef voor een lokale krant het artikel 'Bijna
stond mijn naam op het nieuwe visserijmo
nument'. Daar bleef het niet bij. In het 'na
woord' schrijft ze: „Ik wilde dit verhaal graag
delen zodat ook anderen hiervan konden le
ren. Hoss ging akkoord en zo is dit boek tot
stand gekomen."
De titel van het boek is Naar het hart van de
zee. Als lezer krijgen we het verhaal vanuit
verschillende invalshoeken voorgeschoteld.
'JtV
We leven mee met de overboord gevallen
schipper en lezen ook hoe de bemanningsle
den ontdekken dat hij niet meer aan boord is,
hoe er alarm wordt
geslagen en hoe het
thuisfront - met
name echtgenote
Geert - het nieuws
verwerkt. Voor haar
komen de onheils
berichten extra hard
aan, haar broer Ka-
rel viel begin jaren
80 van de vorige
eeuw tijdens zijn
eerste vistocht over
boord en is nooit te-
- ruggevonden.
In korte hoofdstukken beleven we het
drama dat de schipper bijna het leven kost.
Een paar jaar eerder heeft hij een cursus diep-
zeeduiken gevolgd. Misschien - denk je als le
zer - is dat zijn redding geweest. Pagina 20:
„Hij weet: hoe meer je gaat bewegen, des te
sneller verlies je lichaamswarmte. Ook is het
belangrijk je zo klein mogelijk te maken. En
probeer al helemaal te voorkomen dat je zee
water binnenkrijgt."
Het geloof is een ander, voor de schipper
minstens zo doorslaggevend element. Drij
vend in de eindeloze zee weet hij wat bidden
is: „Ik zal de HEERE loven met heel mijn hart,
ik zal Uw wonderen vertellen."
De uiteindelijke reddingsoperatie is hemel
tergend spannend. Hoss ziet zijn eigen schip
voorbij varen zonder dat zijn jongens hem in
het woelige water opmerken. Meer schepen
volgen. „Zijn voeten zijn koud, gevoelloos en
opgezwollen. Als hij zijn tenen beweegt, lijkt
het alsof het vreemde dingen zijn die niet
meer bij zijn lichaam horen, alsof zijn voeten
tientallen meters onder hem hangen." Dan
hangt er opeens een helikopter boven hem, in
een uiterste poging spartelt hij als een beze
tene om maar gezien te worden, hij ziet een
oranje gevaarte snel dichterbij komen.
De Middelburgse historicus
Peter Sijnke presenteert
zondag 4 november zijn
muzikale biografie van Frank
Zappa in boekhandel de
Drvkkery in Middelburg. Het
boek verschijnt in de serie Roek-
klassiekers van Uitgeverij Ver
bum onder de titel 'Zappa, con
troversieel componist'.
Op 4 december 2018 is het 25
jaar geleden dat Frank Zappa
overleed. Hoewel hij begon als
drummer en een begenadigd gi
tarist was, die ook bas en toetsen
speelde, voelde Zappa zich voor
alles componist. Hij omringde
zich met zeer competente musici,
zowel in zijn soloprojecten als in
zijn opeenvol
gende bands,
waarvan de le
gendarische
Mothers of In-
vention de
eerste
was. Het eer
ste exemplaar
van de biografie wordt uitgereikt
aan Frits Boer, emeritus hoogle
raar kinder- en jeugdpsychiatrie
en Zappa-fan in hart en nieren.
Hij interviewde Zappa als eerste
Nederlander in 1966.
Schrijver, dichter en thea
termaker Jaap Robben
(1984) geeft woensdag 31
oktober een lezing in Porgy en
Bess Terneuzen. Deze avond
spreekt hij over zijn nieuwe ro
man 'Zomervacht'. De dertienja
rige Brian woont bij zijn vader op
een afgelegen terrein in een cara
van. Brians verstandelijk en fy
siek beperkte broer Lucien
brengt zijn dagen door in een in
stelling. Een renovatie tijdens de
zomer maakt het noodzakelijk
dat Lucien elders wordt opgevan
gen. De vader, vooral gemoti
veerd door de in het vooruitzicht
gestelde vergoeding, haalt Lucien
naar de caravan en maakt de
jonge Brian ver
antwoordelijk
voor de verzor
ging van zijn
broer. Maar hoe
zorg je voor ie
mand van wie je
niet weet wat hij
nodig heeft?
Robbens romandebuut 'Birk'
(2014) werd bekroond met onder
andere de Nederlandse Boekhan
dels Prijs en er wordt gewerkt
aan een verfilming. Hij publi
ceerde meerdere poëziebundels
en prentenboeken.
Zeeuwse schrijvers
Dordrecht, ik kan geen
kwaad woord over de stad
horen. Het is de geboorte
plaats van mijn moeder, ik kocht
er bij boekhandel De Bengel mijn
allereerste dichtbundel (Hans
Warrens 'Winter in Pompei' nu u
het vraagt), en mijn oom dreef er
café Vissers Poffertjessalon waar
hij principieel geen poffertjes ser
veerde. Dichters uit Dordt hebben
daarom bij voorbaat mijn sympa
thie. Zeker Kees Klok (1951) die
aan het café van mijn oom een ge
dicht wijdde met de toepasselijke
titel 'Het verboden rijk'en regels als
'De eerste pornobaas van Neder
land/ vond er zijn eerste model
len.'
Kees Klok publiceert dagboeken
en dichtbundels, zoals Over de
vloedlijn (2017). Daarin is hij be
land in het grimmige gebied van
gedichten te
gen wil en
dank. Alle illu
sies zijn verlo
ren, maar de
poëzie blijft
staan, als zo'n
hopeloos ver
weerde golf
breker in de
branding. De
dichter kijkt
spottend naar zichzelf: 'En maar
zoeken naar het licht,/ de schitte
ring van verdwenen jaren.' Hij be
veelt zichzelf aan: 'Je zou een cur
sus/ schelpdier kunnen doen,/ de
wereld vanaf een/ mosselbank be
kijken'.
Er is uiteraard veel Dordrecht in
zijn poëzie en in zijn journalen.
Verder neemt hij de lezer mee
naar Griekenland, het land van
zijn vrouw Stella Timonidou, in
2007 overleden en vaak herdacht,
zoals in het mooie 'Lied van de
weduwnaar' uit 'Hoe de wereld
zich zou openen' (2012). Maar ook
reist hij regelmatig naar Zeeland,
en niet alleen vanwege zijn lite
raire vrienden daar, de mannen
van het blad Ballustrada. Zijn
meest Zeeuwse werk is In dit laag
land (2005), met een 1953-gedicht,
een vers over een wandeling bij
Westenschouwen en het sombere
titelgedicht. Maar al in de bundel
Aan deMerwede (1999) vatte hij
zijn Zeelandgevoel fraai samen.
'Zeeland, dat is ons rondje/ om de
toren van Biggekerke,/ storm op
de Domburgse boulevard', begint
het gedicht.
Zeeland was voor hem ook 'het
bord 'Kloetinge'/ waar Hans War
ren woont'. En Rilland-Bath van
wege de verhalen van een onder
wijzer over de watersnood: 'Vie
renveertig rotjong/ onvermijdelijk
in tranen.' Onlosmakelijk verbon
den met Dordt, maar ook een
Zeeuwse schrijver, welkom om
zijn cursus schelpdier te doen.
maandag 29 oktober 2018
GO
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Gered uit de Noordzee
Jan van Damme
Rob van Belzen. foto bo van scheyen
De wonderlijke redding van
een Zeeuwse visser
Bo van Scheyen: Naar het hart van de zee. De
wonderlijke redding van een Zeeuwse visser -
KokBoekencentrum, 128 pagina's, 17,99 euro.
CONTROVERSIEEL COMPONIST
Gitarist en Zappa-fan Peter
Bolderman uit Goes verzorgt
de muziek tijdens de presenta
tie, die om 15.00 uur begint.
De lezing begint om 20.00 uur
en kaarten kunnen worden be
steld via porgyenbess.nl
Mario Molegraaf
KEES
KLOK
D I T
LAAG
LAND
