I
II
f\
III
EUWS 11
Hoe sluitingsgevaar ziekenhuis jarenlang bleef achtervolgen
Voor de I Jsselmeerziekenhuizen
is er na het faillissement misschien
nog een toekomst als kleinschalig
centrum, maar voor MC Slotervaart
is het wel duidelijk: einde oefening.
Het rommelde al jaren in Amsterdam.
Reconstructie van de ondergang.
Voorspel
Jarenlang stapelen de verliezen zich
op. Een aantal keren dreigt sluiting.
Ook in 2006, als de Beverwijkse vast
goedmiljonair Jan Schram er het eer
ste private ziekenhuis van Nederland
van maakt. Onder directeur Aysel Er-
budak keert het financiële tij. Maar
net als tal van haar voorgangers komt
zij, eind 2012, in botsing met de van
oudsher machtige medisch specialis
ten. Zij verzetten zich tegen kritiek
op hun vermeende geringe produc
tie, op een moment dat de verliezen
weer toenemen.
Als Schram overlijdt, kalft Erbu-
daks draagvlak af. De doodsteek vor
men onderhandelingen met de zorg
verzekeraar waar het merendeel van
de patiënten van het Slotervaart is
verzekerd, Zilveren Kruis. Nog nooit
heeft een ziekenhuis in Nederland
contractonderhandelingen met zijn
belangrijkste verzekeraar laten afket
sen. Zonder contract kun je als zie
kenhuis niet overleven, is de overtui
ging. In de ogen van Zilveren Kruis
overvraagt Erbudak, waarop de ver
zekeraar begin 2013 haar klanten ad
viseert om het Slotervaart te mijden.
De raad van commissarissen grijpt in
en ontslaat Erbudak.
Strubbelingen
Eind 2013 neemt de MC Groep van
Loek Winter en Willem de Boer het
Slotervaart over. Winter is ook criti
cus van de zorgverzekeraars. 'Dis
functionerende molochs' noemt hij
ze, wier macht moet worden inge
perkt.
De voorgeschiedenis met Erbudak
maakt dat het ziekenhuis onder
slecht gesternte onderhandelt met de
zorgverzekeraar over een nieuw con
tract. „We begonnen met een 5-0
achterstand", blikt een van de be
trokkenen terug. En dat terwijl het
Slotervaart financieel al uitermate
kwetsbaar is.
De directie neemt genoegen met
vergoedingen voor ingrepen waar
verzekeraars elders soms veel meer
voor betalen. Winter en De Boer ma
ken van de nood een deugd en pre-
Die mensen
deden wat u en
ik ook kunnen:
met een mapje
rondlopen
senteren zich als prijsvechters. „We
kregen 8000 euro voor een neurochi-
rurgische ingreep die zeker 15.000
euro kost", vertelt een ingewijde.
De ondernemingsraad krijgt steeds
nieuwe plannen voorgeschoteld,
waarvan betrokkenen zeggen dat ze
slecht onderbouwd zijn en vaak een
stille dood sterven. Zo is er een fusie
plan met de IJsselmeerziekenhuizen
en het opsplitsen van het ziekenhuis
in een zorg-, vastgoed- en facilitaire
bv. De ondernemingsraad schakelt
een hoogleraar economie in, Hans
Schenk, die er de vloer mee aanveegt.
„De argumentatie van de raad van
bestuur was bepaald niet overtui
gend", zegt Schenk. De fusie belandt
vervolgens in de ijskast.
MC Slotervaart moet lean and
mean. Maar ondertussen wordt er
geld verspild, zegt een medewerker.
Zo volgt de intensive careafdeling
een reanimatiecursus in Groningen,
in plaats van gewoon bij het Amster
dam UMC. In het hoge noorden zit
ten ze drie dagen in een hotel met
kookstudio. En waar Erbudak kosten
bespaarde door er een platte organi
satie van te maken, komt er een ma-
nagementlaagbij: 'centrummana
gers'. Een ingewijde: „Die mensen
deden wat u en ik ook kunnen: met
een mapje rondlopen."
Kopzorgen zijn er over het achter
stallige onderhoud van het uit 1975
daterende gebouw. „De ruimten zijn
technisch in slechte staat", schrijft
vastgoedadviseur DTZ Zadelhoffin
2014. „Er is geen koeling in 95 procent
van de ruimten, er is vrijwel overal
enkel glas, er is asbest aanwezig, het
dak dient vervangen te worden waar
door er veel lekkage is en er is beton
rot."
Het asbest wordt gesaneerd. Maar
de directie heeft ook nog andere pri
oriteiten dan het bouwvallige pand.
De inspectie dringt aan op moderni
sering van de operatiekamers, een
kostbare zaak die miljoenen kost.
Eindspel
In maart waarschuwt de directie bin
nenkamers dat het ziekenhuis in de
huidige vorm niet is te handhaven,
tenzij binnen een paar maanden een
groei van 10 tot 20 procent wordt ge
haald. Dat is kansloos.
De directie wil bezuinigen op de
medische staf. Dreigende gedwongen
ontslagen bij de specialisten - het
hart van het ziekenhuis - leiden tot
fikse ruzie, waarop de raad van be
stuur een bemiddelaar aanstelt.
Dat conflict speelt de directie par
ten als ze in juli met de zorgverzeke
raars vergadert. Chris Oomen, top
man van verzekeraar DSW, vaart uit
tegen De Boer en Tichem. Ze zitten
er al een paar jaar en hebben het lek
niet boven. Waarom zou deze reorga
nisatie wel slagen? En wie is nou de
baas in het ziekenhuis? Zij of de spe
cialisten met wie ze in mediation zijn?
Oomen, achteraf: „De directie bood
aan op te stappen, maar dat hoefde
van de andere verzekeraars niet."
Per 1 oktober vertrekt Willem de
Boer alsnog uit het bestuur. In de
tussentijd is medebestuurder Ma-
riska Tichem steeds wanhopiger op
zoek naar manieren om MC Sloter
vaart overeind te houden. Ze vermin
dert eerst het aantal bedden van 170
naar 130, om kosten te sparen. Als dat
onvoldoende soelaas biedt, volgen er
nog een paar noodscenario's, waar
onder een waarin nog maar een
kwart van het ziekenhuis overeind
blijft. Als zelfs die geen instemming
krijgen, stelt Tichem een 'zachte' lan
ding voor: gecontroleerd naar een
faillissement in een halfjaar. „Ik
dacht: als je een scenario hebt van
complete afbouw dan is dat een offer
you can't refuse"zei ze vorige week
op een persconferentie.
Zilveren Kruis, die in juli al finan
cieel is bijgesprongen, voelt ook daar
niet voor. De zachte landing is in de
ogen van de verzekeraar slecht on
derbouwd. Ze wil het ziekenhuis niet
langer stutten.
Op vrijdag steekt burgemeester
Femke Halsema het verslagen perso
neel een hart onder de riem. „Men
sen zijn echt overdonderd, verdrietig
en angstig voor de toekomst."
Reactie
In een reactie zeggen Loek Winter en
Willem de Boer dat zij als aandeel
houders 7,5 miljoen euro aan risico
dragend kapitaal hebben gestopt in
het Slotervaartziekenhuis, exclusief
niet betaalde rente. Zij wijzen op de
in hun ogen hoge kwaliteit van zorg,
'die alle medewerkers hebben gele
verd in combinatie met het vertrou
wen van al die duizenden patiënten,
die meer hadden verdiend dan de
verschrikkelijke situatie waarin ie
dereen nu is beland'.
maandag 29 oktober 2018
GO
Afgrond was nooit ver weg
voor het MC Slotervaart
Malika Sevil
Bas Soetenhorst
Amsterdam
Het ziekenhuis
moest vrijdag om 15
uur leeg zijn, de pa
tiënten werden elders
ondergebracht.
FOTO DINGENA MOL
- Ingewijde
T Mede-eigenaren
Willem de Boer (links)
Loek Winter van het
ziekenhuis, fotosanp
r
