SCHUIVER 1EESI
Stella Bergsma (48)
debuteerde in 2016 met
Pussy album, over een
lerares die zich met
drank en seks op de
been houdt.
Wie?
eindeloos doorhamert. Stoerdoenerij. Wat
dat betreft was Wolkers (1925) net zo'n
grote nareist als de Amerikaanse auteurs
Norman Mailer (1923), John Updike (1932)
en Philip Roth (1933), de Grote Mannelijke
Narcisten van de Amerikaanse literatuur.
Hij bijt in haar vinger. De oestrus van de nacht
komt omlaag en over hem heen als een kap. Hij
voelt het naar beneden komen, zijn vlees veran
deren. Ze beklimmen de trap. Zij gaat eerst, als
altijd. Haar kuiten lichten voor hem op, draaien
weg, bestijgen de nauwe treden. Haar sleutel
opent de deur. Deanspik begint zich te roeren.
Een andere schrijver, James Salter, land- en
generatiegenoot van Roth, Mailer en Up
dike, laat zien hoe het ook kan. In A sport
andapastime (2014), in het Nederlands ver
taald als Sport en tijdverdrijf, toont hij de
kwetsbaarheid tijdens de seks. Salter is een
meester in het oproepen van een erotische,
fysiek geladen sfeer. Het lijkt alsof de zeker
heid van een komend moment hoofdper
soon Dean opwindt. Maar als hij even later
met Anne-Marie op bed ligt, en hij het kus
sen dubbelslaat om onder haar buik te leg
gen en zij op haar ellebogen omhoog komt,
schrijft Salter:
haar rug, zelfs het woord ervoor is prach
tig, ligt onder hem, de rug die zij nooit ziet, de
gladde intelligente rug waarop, als op een tafel,
hij zo veel uren naar gestaard heeft. Hij komt
omhoog in de duisternis om hem te bewonde
ren. Hij was het vergeten. Elke minuut van de
dag lijkt te zijn samengekomen. Hij wil ze
vertragen, dit zoete einde laten duren.
Niet alleen de verwachting van seks windt
Dean op, ook het uitstel ervan. Seks is in
zekere zin dus altijd onbevredigend. Salter
maakt duidelijk dat mensen er niet alleen
achterkomen wie ze zijn door daarover na
te denken, maar ook door dingen te doen, te
ervaren. Salter schrijft in de derde persoon
enkelvoud. Hij zou gemakkelijk kunnen
wisselen tussen de karakters, maar hij blijft
bij 'hem', zijn hoofdpersoon.
Het is jaren geleden nu. Ze voelt zijn pik hard
tegen haar heup drukken en ze trilt met de
tuchtende kracht van haar verlangen.
Hm, zegt hij. Ik heb je gemist.
Het is niet zoals met andere mensen zegt
ze].
Nou, ik mag jou veel meer dan andere
mensen.
De Ierse Sally Rooney (27), auteur van twee
veelgeprezen romans, gaat een stap verder.
Zij beschrijft in haar laatste boek Normal
People (2018) vanuit hun perspectief de le
vens van twee jonge mensen, Marianne en
Connell, en de ontwaking van hun seksuele
bewustzijn. In zinnen die ze duidelijk af
keek van Salter (in Normal People leest Con
nell zelfs een van zijn boeken) schrijft
Rooney, als Connell na het douchen Mari-
annes buik kust, dat die 'zacht en wit als
deeg is'. En: 'Ze voelt zich heilig, een altaar.'
De lezer is bij Marianne, niet bij Connell.
Maar doordat hij in andere scènes heel dicht
bij Connell is geweest, snappen we dat dit
moment ook voor Connell heel fijn is: ook
hij geniet als Marianne zich zo voelt.
Rooney schrijft haar seksscènes dus zoals
ze zijn, of, zoals seks kan zijn: als een plek
waar twee of meerdere mensen elkaar ont
moeten, zonder schaamte. Hoe ze hun bin
nenwereld delen, en zo schoonheid schep
pen in hun samenkomst. Dat Rooney op
andere plekken in Normal People ook de
duistere kant van seks laat zien, is nog be
wonderenswaardiger.
Want wie goed schrijft, tilt de werkelijk
heid niet op, maar laat haar zien zoals ze is:
dubbelzinnig - en toont dat niets alleen
maar is wat het lijkt te zijn. Ook seks niet.
Ik lees nu:
Guilty pleasure:
38
Lezen
Philip Huff (34) schreef de
romans Dagen van Gras (2009),
Niemand in de stad (2012),
Boek van de doden (2014) en
Het verdriet van anderen (2015).
Niemand in de stad, over de
(seksuele) escapades van een
groep studenten, is verfilmd en
ging deze maand première.
TEKST PETER SIERKSMA
Shirley Jackson
We Have Always Lived in the
Castle
„Een gruwelijk boek over moord en
vervreemding. Over twee zusjes
die met hun oom in een kasteel
wonen en de verschrikkingen die
een van de zusjes vermoedelijk
heeft veroorzaakt. Voor mijn
nieuwe boek ben ik op zoek naar
het wezen van horror."
Geen
„Ach, had ik die maar. Ik schaam
me nergens voor en heb ook niks
te verbergen. Joh, ik wou dat ik
een slechte smaak had en viel
voor de verleiding van de bouquet-
reeks, maar dat is niet zo.
Hetzelfde geldt voor Hitiers Mein
Kampt. Dat zou een guilty pleasure
kunnen zijn, maar ik vrees dat
Hitier net zo slecht schrijft als
dat-ie schilderde."
