Wat is de functie van
het staatsbezoek?
I
EUWS 11
Vraaa bii het nieuws
Auto verkopen?
ikwil van mijn
VERKIEZINGEN BRAZILIË
'Hij heeft al één arm door de sjerp',
zeggen ze in Brazilië. De voor
sprong van de 63-jarige Jair Bolso
naro is zo groot (56 tegen 44 pro
cent) en zijn aanhang zo trouw,
het kan niet anders of hij krijgt op
1 januari de presidentiële band
omgehangen. Maar ook in de slot
fase van de verkiezingscampagne
laat de extreemrechtse Bolsonaro
dagelijks van zich horen met uit
spraken tegen geweld, corruptie,
minderheden en het 'linkse wan
beleid' van de afgelopen jaren.
Zo kondigde hij afgelopen week
een 'grote schoonmaak' aan onder
zijn linkse tegenstanders. „We
gaan de rode criminelen van de
kaart vegen. Ze moeten weg of
naar de gevangenis", aldus Bolso
naro in een toespraak via Face-
book. Hij beloofde ook tegenkan
didaat Fernando Haddad in de cel
te gooien, 'waar hij zal wegrotten
met die dronkenlap Lula' (de we
gens corruptie vastgezette oud
president en voormalig leider van
de Arbeiderspartij, red).
Het klinkt als 'Brazilië: hou er
van of ga weg', de slogan van de
militaire dictatuur die van 1964 tot
1985 de dienst uitmaakte. Voor
malig legerkapitein Bolsonaro
heeft zijn bewondering voor het
militaire bewind en het martelen
van politieke tegenstanders nooit
verbloemd. „De enige fout die
toen is gemaakt, is dat er te veel is
gemarteld en te weinig gedood",
zei hij ooit.
Intussen loopt een aantal ge
pensioneerde generaals zich warm
om deel te nemen aan de nieuwe
regering van Bolsonaro, die met
zijn voormalige commandant
Hamilton Mourao ook al een oud-
generaal als beoogde vicepresident
heeft. De 70-jarige viersterren-
generaal Augusto Heleno Ribeiro,
die als bevelhebber van de VN-
vredesmissie op Haïti ervaring
opdeed met het uitschakelen van
criminele bendes, lijkt de vol
gende minister van Defensie te
worden. In die hoedanigheid
wordt hij verantwoordelijk voor
de aanpak van de criminaliteit in
Brazilië, waar jaarlijks zo'n 64.000
doden vallen door geweld. Bolso
naro wil politie en leger bevoegd
heden geven om verdachten dood
te schieten. Iedereen die dat wil,
mag van hem een wapen bezitten.
Scheppingsverhaal
Alessio Ribeiro Souto, een drie-
sterrengeneraal buiten dienst, is
de voornaamste kandidaat voor
Onderwijs. Souto heeft al gezegd
dat op school niet de evolutie
theorie moet worden onderwe
zen, maar het scheppingsverhaal.
Hij wil ook de geschiedenisboeken
aanpassen: de staatsgreep van 1964
en dictatuur moeten voortaan 'een
beweging tegen het commu
nisme' worden genoemd.
Oswaldo Ferreira (64), een ge
pensioneerde viersterrengeneraal
die Bolsonaro kent van hun mili
taire opleiding, zou minister van
Infrastructuur worden. Hij be
klaagde zich al openlijk over de
strenge milieuregels voor bouw
projecten. Bolsonaro wil af van die
regels, de landbouwsector vrij spel
geven en de kap- en mijnbouw-
beperkingen in de Amazone op
heffen. Hij dreigde al het klimaat
verdrag van Parijs op te zeggen.
De drie oud-generaals komen al
maanden geregeld bij elkaar in een
hotel in hoofdstad Brasilia, waar ze
voorstellen bespreken voor Bolso-
naro's regeringsperiode. Het trio
wordt aangevuld met Paulo Gue-
des, Bolsonaro's rechterhand op
het gebied van de economie. Gue-
des, opgeleid aan de Universiteit
van Chicago, moet als superminis
ter van Financiën, Industrie en
Handel de ingestorte economie
vlot trekken.
Overheidstekort
Voornaamste actiepunt is het te
rugdringen van het enorme over
heidstekort, vooral veroorzaakt
door een inmiddels onbetaalbaar
en vrij riant pensioenstelsel. Voor
de noodzakelijke herziening moet
de Grondwet worden gewijzigd,
waarvoor minimaal twee derde
meerderheid in het Congres nood
zakelijk is. Bolsonaro en Guedes
zullen allianties moeten smeden
om voldoende steun te vinden.
Daarnaast wil Guedes zo'n vijf
tig overheidsbedrijven in de olie-
en elektriciteitssector privatiseren.
Dat leidde tot frictie met Bolso
naro, die daar in zijn bijna dertig
jaar als parlementariër altijd tegen
stemde. Ook de militairen zijn
niet enthousiast. Zij vrezen dat
China zich stort op de uitverkoop
van cruciale bedrijven en zien dat
als ongewenste inmenging in de
nationale veiligheid.
Wat waren de plaatjes mooi, van Willem-
Alexander en Maxima in Londen. Het is een
circus, maar wel een belangrijk circus.
Omdat ook staatshoofden het
fijn vinden om een paar dagen
achter elkaar intensief contact
met elkaar te kunnen hebben,
en dat geldt evenzeer voor de
meereizende ministers. Het
contact tijdens zo'n staats
bezoek gaat veel verder dan
een vluchtige ontmoeting
tijdens een werkbezoek of een
internationale top.
Dat is ook zo. Eigen waarne
ming bij het staatsbezoek van
het koningspaar aan Australië
in 2016: in het bijzijn van de
koning en koningin tekende
Luc Kox in Sydney namens
zijn Amersfoortse werkgever
Eliquo een contract met de
Australische Downer Group.
Kox vertelde destijds: „Vaak
lijkt het ondertekenen van
zo'n contract een toneelstukje
dat maanden geleden al is
bedacht, maar over deze ver
bintenis is twee dagen geleden
nog onderhandeld. Vaak blijft
zoiets dan oneindig in het
luchtledige hangen, maar nu
hadden we dankzij het staats
bezoek een harde deadline.
De mensen van de Downer
Group vinden het maar wat
mooi om op zo'n podium, met
het koninklijke gezelschap op
bezoek, hun handtekening te
zetten. Die troef hebben wij
wel ingezet."
Nee, maar in Londen was het
signaal dat koning-koopman
Willem-Alexander bleef
afgeven wel heel belangrijk
in economisch opzicht. Zijn
boodschap: brexit of niet,
vergeet niet dat we buren aan
de Noordzee zijn, laten we
vooral zakendoen met elkaar.
Ontvang gratis en vrijblijvend een bod.
zaterdag 27 oktober 2018
Presidentskandidaat Jair
Bolsonaro geeft een pop van
zijn voorganger Luiz Lula een
schop na. foto epa
De generaals
lopen zich warm
Alleen een miraculeuze wen
ding kan de extreemrechtse
populist Jair Bolsonaro nog af
houden van het Braziliaanse
presidentschap. De contouren
van zijn beleid tekenen zich
inmiddels af.
Joost de Jong
Rio de Janeiro
Ferreira.
Oswaldo
FOTO REUTERS
Augusto
Heleno
Ribeiro
Pereira.
Alessio
Ribeiro
Souto.
FOTO ESTADAO
Jeroen Schmale
Het zag er allemaal schitte
rend uit, de pracht en praal
in Londen rond het staats
bezoek van ons koningspaar.
Maar waarom bestaat dat
fenomeen eigenlijk?
Je hoort vaak: zo'n staats
bezoek opent voor de handel
deuren die anders gesloten
blijven.
Oké, dat klinkt goed. Maar
afgelopen week reisde geen
handelsdelegatie met het
koningspaar mee naar het
Verenigd Koninkrijk.