u
7
HERDENKING TACHTIGJARIGE OORLOG
In het jaar dat we herdenken dat 450 jaar
terug de Tachtigjarige Oorlog begon, is de
naam Alva van belang. Hij voerde hier een
bloedige strijd. Hoe denkt Spanje over hem?
CANON SX740 TRAVEL KIT
kan Duque bAim
Alva is volgens zijn nazaten het
slachtoffer van een lastercam
pagne.
wordt in Nederland en België nog al
tijd door ouders genoemd als de kin
deren niet eten of niet naar bed wil
len." En het dagblad ABC, schreef
zelfs in 2014 nog: „Ga slapen, jongen,
want anders komt Alva en neemt je
mee." Dat laatste komt trouwens uit
een lovend verhaal over Alva: „Wei
nig mensen uit onze heldhaftige ge
schiedenis kunnen er zo trots op zijn
dat ze hun hele leven aan Spanje
hebben gewijd."
Briljant
Dat is het relaas van degenen die in
Alva vooral een briljant militair zien.
Iemand die trouw de opdrachten van
keizer Karei V en diens zoon Filips II
uitvoerde, de generaal die door zijn
mannen werd bewonderd, of zelfs
'de eerste grote held van Spanje', zo
als hij op zijn Spaanse Wikipedia-
pagina wordt genoemd. Wel wordt
bijna overal erkend dat zijn missie als
landvoogd in de Lage Landen na zes
jaar was mislukt en dat hij daarom in
1573 werd teruggeroepen. De Tach
tigjarige Oorlog in Spanje wordt
deze weken niet herdacht. Die strijd
staat daar beter bekend als de Guerra
de Flandes, de oorlog van Vlaanderen.
Spanje had veel meer gevechten te
leveren, in die tijd. De Spanjaarden
streden ook met Turken en vooral
Fransen. Daar kwamen de protestan
ten uit Duitsland en Nederland bij,
en later ook de Engelsen. Bovendien
waren er in het eigen land verschil
lende opstanden.
Alva? Vraag de Spanjaarden naar de
hertogen van Alva en de overgrote
meerderheid zal het maar over een
persoon hebben: Cayetana Fitz-
James Stuart, de achttiende hertogin
van Alva, jarenlang - samen met haar
al even beroemde kinderen - weke
lijks voer voor de roddelbladen, zeker
toen ze op haar vijfentachtigste nog
eens trouwde. Zij overleed in 2014,
en haar zoon Carlos is nu de negen
tiende hertog van Alva. Hij was als
eregast vorig jaar bij de onthulling
van de buste van zijn voorvader in
Piedrahita.
degenen die het fanatiekst hebben
gestreden voor de 'zuivering' van de
slechte naam van hun verre voorva
der, volgens hen - en enkele historici
- vooral veroorzaakt door de anti-
Spaanse propaganda (ook wel de
Zwarte Legende genoemd) die in de
zes- en zeventiende eeuw verspreid
werd door rivaliserende Europese
landen. Die hamerden erop dat de
Spanjaarden, van hun verovering van
Amerika tot hun oorlogen in Europa,
extreem wreed en intolerant waren,
vooral door het katholicisme er bij de
anderen in te stampen.
Alva is volgens zijn eigen nazaten een
Hij staat op schilderijen
als een man die toeziet
hoe kinderen aan de
lans worden geregen
van de voornaamste slachtoffers van
die 'lastercampagne'. „De derde Her
tog van Alva staat op schilderijen van
onder anderen Breughel als een man
die toeziet hoe kinderen aan de lans
worden geregen of die zelf op het
punt staat een kind op te eten,"
schreef nazaat Jacobo in 2007 in een
lang artikel in de krant El Pais.
„Kinderen in de Lage Landen wer
den tot voor kort door hun ouders
bang gemaakt door alleen al zijn
naam te noemen; als ze hun soep
niet opaten, dan zou Alva ko
men."
Spaanse media rakelen deze
anekdote graag op als er iets
over Alva wordt geschreven.
Zo schrijft de krant Diario
Sur, in 2007: „De hertog van
Alva komt! De naam van de
historische Spaanse militair
Barcelona
Zelf werd hij er op 29 okto
ber 1507 geboren, maar het
paleis dat zijn nazaten er
twee eeuwen later lieten
bouwen, zag hij nooit. Nu
staat zijn beeltenis er pal voor, als de
meest illustere inwoner van Piedra
hita, een dorpje van nog geen 2000
inwoners in de provincie Avila. Het
borstbeeld is het enige publieke eer
betoon in Spanje aan Fernandez Al-
varez de Toledo, beter bekend als de
de derde Duque de Alba (met een b),
in Nederland berucht als 'Alva'. Het
paleis is nog altijd van de familie, na
het koningshuis de bekendste adel
lijke dynastie van het land.
De onthulling van de buste, vorig
jaar november, veroorzaakte wel een
politieke rel. De oppositie in de
kleine gemeenteraad vond dat de
16.000 euro aan kosten beter had
kunnen worden besteed. Ze viel niet
alleen over de prijs voor het beeld,
maar vooral over de 3800 euro die
werd uitgegeven aan de drank voor
de gasten: enkele dure flessen brandy
van het merk Gran Duque de Alba.
De brandy, met het portret van
Alva op het etiket, werd in 1945 op de
markt gebracht; de eigenaar van de
bodega uit Jerez was bevriend met
Jacobo Fitz-James Stuart, de ze
ventiende Hertog van Alva. De
brandy is zelfs in Nederland en
België te koop en een online-slijte-
rij prijst hem als volgt aan: „Na
het geproefd te hebben, was de
hertog zo enthousiast dat deze
voorstelde om het product de
naam van zijn voorvader, de
Grote Hertog van Alba, Fer-
nando Alvarez de Toledo y
Pimentel, te geven." Jacobo
Fitz-James Stuart en zijn
gelijknamige kleinzoon zijn
ontvang 10% korting met code: krantKE2018
Inspirerende lezingen door (inter)nationale topfotografen
Foto exposities Meet greet met sprekers
Natuurfotografiebeurs en nog veel meer!
www.naturetalks.nl
Nature Talks
GRATIS 16GB GEHEUGENKAART EXTRA ACCU t.w.v. €88
Meer dan 42.000
artikelen direct uit
voorraad leverbaar
Altijd de goedkoopste
met onze laagste
prijsgarantie
Gratis 5 jaar garantie
Deskundig advies
van 200+ foto
professionals
Klanten beoordelen
ons met een 9,1
BESTEL NU UW TICKETS OP NATURETALKS.NL
vrijdag 26 oktober 2018
Alva, held of houwdegen?
Edwin Winkels
—Nazaat Jacobo
20,3 megapixel CMOS-sensor Krachtige 40x optische zoom 4K UHD video-opnamen
180° kantelbaar LCD-scherm Deel uw bestanden via ingebouwde WiFi of Bluetooth
Verkrijgbaar in zwart en zilver
Artikelnr: 12273932 12273933 aanbieding geldig t?rh 02-11 -2018
€399
LAAGSTE PRIJS VAN NEDERLAND
*Prijs na €30 cashback