Nieuwe behandeling kan spuiten voorkomen
7
De tientallen diabetespatiënten die
meededen aan hun experimentele studie zijn
dolgelukkig, vertellen de Amsterdamse
onderzoekers Annieke van Baar en
Jacques Bergman. „Ze zagen allemaal op
tegen het dagelijks moeten prikken."
Het European Rail Traffic Manage
ment System (ERTMS), dat de be
veiliging van het spoor Europees
gelijktrekt en verbetert, is een
megaproject met een torenhoog
kostenplaatje. Een deel van die
kosten, enkele miljarden tot 2030,
is al meegenomen in de pot voor
geplande verkeersprojecten.
Vooralsnog was niet duidelijk
hoeveel ERTMS vanaf 2030 exact
zou opslorpen. Nu wel: spoor-
beheerder ProRail verwacht dat
tussen 2030 en 2050 zo'n 100 mil
joen per jaar nodig is voor de lande
lijke uitrol. Dat is in totaal dus circa
2 miljard euro. De totale geschatte
rekening van het nieuwe Europese
spoorbeveiligingssysteem bedraagt
daarmee 6,5 tot 7 miljard euro,
exclusief btw. Daarvoor wordt
ERTMS in Nederland ingevoerd,
beheerd en onderhouden. Vorig
jaar ging de Europese Rekenkamer
nog uit van zo'n 5 miljard.
Staatssecretaris Stientje van
Veldhoven ziet het fikse bedrag
als 'een eerste indicatie'. „Ik heb
ProRail gevraagd dit nader uit te
werken en een doorrekening te
maken", meldt ze. Ook de woord
voerder van ProRail benadrukt
dat het gaat om 'een voorlopige
inschatting die de komende jaren
nog zal veranderen'.
Uiteindelijk zal het prijskaartje
mede afhangen van de snelheid
waarmee het systeem wordt geïn
troduceerd, de technologische ont
wikkelingen en de prijsvorming in
de markt. De invoering - eerst in de
treinen - kan in 2019 starten.
De Tweede Kamer stelde enkele
jaren geleden al een rapporteur aan
om planning, budget en uitvoering
Het is een voorlopige
inschatting die de
komende jaren nog
zal veranderen
in de gaten te houden: de VVD'er
Remco Dijkstra. Zodat een toekom
stige parlementaire enquête actief
kan worden voorkomen. Dijkstra
denkt dat meerdere Kamerleden
zullen schrikken van de nieuwste
schatting tot 2050. „Dit gaat verder
dan het regeerakkoord, en het
bedrag dat nu wordt genoemd, is
echt enorm. De Tweede Kamer zal
moeten aangeven of ze dat wil. Dat
is een politieke beslissing."
De rapporteur zal binnenkort
een advies opstellen aan zijn colle
ga's, die begin december spreken
over ERTMS.
Onderzoekers Annieke van Baar
en Jacques Bergman hebben een
succesvol experiment achter de
rug. Er was zelfs één diabetes
patiënt die hen wel kon zoenen na
de behandeling. „Die man
had zo'n enorme angst
voor naalden. Hij was
heel dankbaar dat het
insuline spuiten hem
bespaard bleef." Van
Baar moet helaas een
slag om de arm houden.
De onderzoeksresultaten
gaan niet verder dan twaalf
maanden. „Meneer heeft in elk
geval een jaar respijt gehad, maar
of hij nooit insuline zal hoeven
spuiten in zijn leven weten we
nog niet. De langetermijneffecten
zijn nog niet bekend."
Vijftig diabetespatiënten die
deelnamen aan een door het
Amsterdam UMC gecoördineerde
studie, kregen een speciale darm
behandeling. In het begin van hun
dunne darm werd een heet ballon
netje opgeblazen dat het slijmvlies
liet wegschroeien. „Wij denken
dat deze patiënten een ongezond
slijmvlies hebben, waardoor
hoogstwaarschijnlijk suikers niet
\j
goed worden opgenomen en ver
werkt in het lichaam." Door de
dunne darm van binnenuit te
verhitten, resetten de weten
schappers als het ware het ge
zonde evenwicht, waardoor de
bloedsuikerspiegel weer beter
wordt gecontroleerd.
Een miljoen Nederlanders
heeft diabetes type 2. De
ziekte wordt veroor
zaakt door overge
wicht, ongezond eten
of erfelijke aanleg. Het
lichaam wordt minder
gevoelig voor de eigen
insuline, waardoor de
bloedsuiker ontregeld raakt.
Dat leidt tot hart- en vaatziekten
en nierproblemen.
De nieuwe behandeling duurt
een uur. Aan het einde wordt het
ballonnetje weer verwijderd uit
de dunne darm. Daar merken de
De effecten van
behandeling op
lange termijn zijn
nog niet bekend
'^E DAU^
patiënten niets van, zegt Van Baar.
Ze kregen een lichte narcose en
hadden na afloop hooguit een
paracetamolletje nodig tegen
een 'oncomfortabel gevoel in
hun buik'.
Na de studie onder vijftig
patiënten volgt nu een inter
nationaal onderzoek onder het
dubbele aantal deelnemers. Het
Amsterdam UMC zoekt nog pa
tiënten met type 2 tussen de 28
en 75 jaar die willen deelnemen.
Het gaat om patiënten die één of
meerdere bloedsuikerverlagende
medicijnen gebruiken en (nog)
geen insuline spuiten.
Begin dit jaar wees een onder
zoek van de stichting Voeding
Leeft en zorgverzekeraar VGZ uit,
dat diabetici ook van de medicij
nen afkunnen komen wanneer ze
hun leefstijl drastisch veranderen.
Vier op de tien mensen met diabe
tes type 2 kunnen met gezonder
koken en veel beweging de pillen
en insulinespuit links laten liggen.
In het leefstijlprogramma leerden
deelnemers koolhydraten, die
omgezet worden in suiker, te be
perken en de energie uit andere
soorten voeding te halen. Dus
minder aardappelen, brood, rijst
en pasta, en meer verse groenten
en volle zuivelproducten.
woensdag 24 oktober 2018
GO
7 miljard voor veiliger spoor
De invoering van een nieuw
Europees spoorbeveiligings-
systeem kost Nederland maxi
maal 7 miljard euro. Dat blijkt uit
de nieuwste berekeningen.
Edwin van der Aa
Den Haag
- Woordvoerder ProRail
Diabetes 2
in darmen
aangepakt
Hanneke van Houwelingen
Amsterdam
- Onderzoeker Annieke van Baar
Er is een kans
dat patiënten met
diabetes 2 in de
toekomst geen in-
sulinepen hoeven
te gebruiken.
FOTO ANP
Een endoscoop gaat met
een ballon via de mond
naar het begin van
de dunne darm.
De ballon wordt gevuld met heet
water en door de darm gehaald.
Het slijmvlies schroeit
daarbij weg.
Er groeit in 1- 2 weken
nieuw slijmvlies dat zorgt
voor betere verwerking
van suikers.
