Deze jeukwoorden willen we niet meer horen
iets tegmije
Eigenlijk wil ze
geen verkeerde
woorden meer
horen. Toch kan
het ontzettend
lekker zijn je te
ergeren aan foute
taal, zegt columnist
Japke-d. Bouma.
De rode
draad in mijn
boek is: doe
effe normaal,
dat is voor
iedereen beter
Nee, de nieuwste bundel
van NRC-taalcolumnist
Japke-d. Bouma ('noem
me nooit 'taainazi', dat
ligt heel gevoelig') gaat
nu eens niet over kantoortaal, hoe
wel de titel Mag ik iets tegen je aan
houden? anders doet vermoeden.
„Lezers kennen je nu eenmaal van
het kantoor jargon", zei mijn uitge
ver. Maar in dit boek bespreek ik ook
de taal buiten kantoor, en taalver
schijnselen die ik mooi vind. Ik ben
bijvoorbeeld gek op winterporno.
Dat is de taal die weerman Gerrit
Hiemstra gebruikt: ruige rijp,
sneeuwjacht, code rood. En ik
schrijf ook over het prachtige ge
zang van de merel. Dat is ook taal."
Toch staat Mag ik iets tegen je aan
houden? weer vol taaiergernissen.
Een greep:
'Ik betreur de ontstane
ophef'
een mooie manier, maar ook op een
lelijke. 'Ik betreur de ontstane op
hef is taal op z'n lelijkst: politici lie
gen ermee tegen de burger - ook een
naar woord trouwens. Waarom zeg
gen politici nooit: 'Elet spijt me, uit
de grond van mijn hart'? Iedereen
ziet dat 'ik betreur de ontstane op
hef geen enkele betekenis heeft.
Het is duikgedrag en het toppunt
van egoïsme. Het suggereert: 'Toch
wel lastig voor me hè, die ophef.'
Mijn tip: zeg dan liever helemaal
niets."
De hardwerkende
Nederlander
„Ook bekend als 'de gewone Ne
derlander'. Zoveel hardwerkende
Nederlanders ken ik trouwens niet.
Ik liep net nog door de Utrechtse
binnenstad en de terrassen zaten
vol. Op een dinsdagmiddag! Hard
werkende Nederlanders, dat zijn de
schoonmakers die bezig zijn als ik
's ochtends vroeg of's avonds laat
op kantoor zit. Mijn probleem met
'de hardwerkende Nederlander' is
dat politici het presenteren als een
soort standaard. Terwijl hard wer
ken heel slecht voor je is. Ik heb lie
ver dat ze zeggen: 'Werk eens wat
minder hard, lieve burgers van
Nederland', dan dat ze de hard
werkende Nederlander op het
schild hijsen."
Duh Pesjun
„Een grote ergernis van mij én
mijn lezers: volkomen nodeloze
Engelse termen. Zoals de Media
markt ineens adverteert met cash
back. Hallo, je bedoelt gewoon 'geld
terug'. Maar goed, Duh Pesjun. Dat
is het muziekspektakel van de EO.
Het woord 'passie' wordt in onze
taal vreselijk misbruikt. Het bete
kent hartstochtelijke liefde, of lij-
denstijd van Christus, maar ik kom
tegenwoordig mensen tegen die
'een passie voor matrixsturing' heb
ben, of laatst: 'een passie voor par-
kinsonpatiënten'. Echt waar! En dan
komt de EO met The Passion. Einde
lijk een kans om het woord 'passie'
in zijn ware betekenis te gebruiken,
en dan verzinnen ze The Passion.
Vreselijk. Een gemiste kans."
Black Friday
„O ja, heel erg. Iets Amerikaans dat
wordt gepresenteerd als een Neder
landse traditie. Black Friday is de
dag na Thanksgiving, waarop alles in
Amerika in de uitverkoop gaat. En
dat moet hier dan ook ineens. Het
ergert me dat we doen alsof we dit
al jaren vieren. We hebben de mond
vol over Zwarte Piet en de vuur
werktraditie die dreigen te verdwij
nen, terwijl we via de achterdeur
dit soort Amerikaanse neptradities
adopteren. Doe effe normaal, zou ik
zeggen. Dat is trouwens ook een
rode draad in mijn boek: doe effe
normaal, dat is écht voor iedereen
beter."
japke-d. Bouma
'Ik vind daar iets van'
„Dit begon als een beleefde manier
om te zeggen 'wat een lulverhaal'.
Daar is niks mis mee. Ik vind 'ik
vind daar iets van' op zich een crea
tieve manier om je even op de vlakte
te houden. Maar ik hoor het tegen
woordig iedereen zeggen, en dan
komt er heel vaak alsnog een heel
verhaal achteraan. Dus dan denk ik:
zeg dan ook gewoon lekker niks.
Hoe heerlijk zou dat trouwens zijn:
als iedereen eens even helemaal zijn
mond hield. Ook op Twitter. Dat is
ook nieuw trouwens, zeggen: hoe
lekker is dat, of: hoe leuk is dat. Maar
dat is alweer een beetje aan het ver
dwijnen, net als 'een stukje'. Of'zeg
maar'. Wanneer hoor je dat nog? En
dat zal ook gebeuren met 'ik vind
daar iets van'.
Goddank. Maar eigenlijk is het
ook heel lekker om je af en toe te
ergeren aan zulke taal. Een guilty
pleasure. Zo zou mijn dochter van
13 het zeggen."
GO ZATERDAG 13 OKTOBER 2018
'Dan denk Ik: zeg
gewoon lekker niks'
CHARLOTTE VAN GENDEREN
„Met woorden kun je spelen. Op
de mensen toe
Mag ik even iets
tegen je aanhouden?
(Thomas Rap, €13)
