m 17 fc.mark_mongkol en dag gebruikt wordt voor de drugshandel tussen Myanmar en Thailand? Vroeger opium. Nu am fetaminen. Bij de Maesaiprasitart School vertellen leraren later ook dat de jongens geen lieverdjes zijn. Ze wijzen op een groepsfoto zo aan wie 'de boefjes' zijn. Maar drugs? Nee, daar willen ze op school niks over kwijt. Gevaarlijk. Zelfs de po litie is hier corrupt. Chai's telefoon gaat. Een vriend heeft zes grotjongens bij de boed dhistische Tempel van de Schor pioen gespot. En, ja, daar treffen we ze aan, zwijgzaam achter een tafel met hun merchandise. Een monnik vertelt dat ze morgen visa voor hun internationale tour krijgen, dat ze bij hem logeren en dat het verzamelde geld niet naar hem of de jongens gaat, maar - gek genoeg - naar aardbevings slachtoffers in China. Tolk Chai heeft ondertussen bedacht hoe we toch een infor meel praatje met een van de jon gens kunnen maken. Hij vertelt de 13-jarige Pong dat we op zoek zijn naar Go Shin Maung van de Mae Sai Grace Church, dominee en pleegvader van Adul, de enige christelijke grotjongen. En, hé, voor we het doorhebben, zit Pong op onze bijrijderstoel. De dagen in de grot waren af zien, vertelt hij, maar hij heeft geen trauma, geen nachtmerries, hij voelt zich kiplekker. De hon ger. Die vond hij het allerergst. „Ik woog toen ik de grot uitkwam 40 kilo en nu alweer 50." Zijn le ven gaat weer zijn gang. School, voetbal, vrienden. „Die heb ik nu zat. Iedereen wil vrienden met me zijn, ha!" Van plannen voor een Holly- wood-fïlm, waar al maanden spe culaties over zijn, weet hij niks. „De autoriteiten regelen alles. Mijn moeder heeft wel een klein bedrag van hen gekregen." Hij is enig kind, zijn alleenstaande moeder kan elke baht gebruiken. Als we vragen wat ze in de grot uitspookten, valt hij stil. Bij de kerk springt hij op de scooter van een vriend. De dominee wil ons morgen te woord staan, Adul is te druk met examens. Op het veld van Moo Pa Soccer Academy (Voetbalschool Het Wilde Zwijn), waar we 's middags naar een paar dribbelende grot jongens kijken, ruimt hoofdcoach Nopparat Kanthawong (Nop) wat misverstanden uit de weg. De 'voetbalclub' is niet echt een club. Eerder een soort buitenschoolse opvang waar de jeugd van Mae Sai zes dagen per week gratis een bal letje kan trappen. De caveboys vormen dus geen vast team en zijn niet per se sporttalenten. Twee van hen komen zelfs nooit. Op de tribune van Moo Pa komt Abhirat Ponrsookpipat, kortweg Eo, naar ons toe. De voetbalcoör dinator en leraar Engels op de Maesaiprasitart School, vertelt ons wat anderen in de stad later anoniem bevestigen: de autoritei ten belemmeren interviews om dat ze het verhaal 'in de hand wil len houden' en eraan willen ver dienen. Universal Studios zou de regering zelfs 10 miljoen baht (265.000 euro) hebben toegezegd. Eo: „Dat hoort toch naar de jon gens te gaan?" De gezinnen protesteren vol gens hem niet, omdat Thailand nu eenmaal een dictatuur is. Bo vendien staan ze bij de regering in het krijt, niet? Die heeft een red dingsoperatie op touw gezet, heeft de jongens in het ziekenhuis opgevangen én een aantal het ul tieme cadeau gegeven: legaliteit. „Dan gaan deze arme families, zonder opleiding, toch niet zeg gen: we sluiten zelf deals?" Als we in het donker bij de B&B arriveren, komt Patty ons met overslaande stem tegemoet. „Jul lie zijn laat. I think you injail." Dag 4 Dominee Go Shin Maung leidt ons naar zijn kantoor, schenkt Speelfilm Nachtmerrie in grot glazen water in, en wimpelt vra gen over de overheidsbemoeienis af. „Een van mijn assistenten zit in de oudercommissie die sinds het drama met de regering over legt. Ik bemoei me er niet mee." Maar die assistente, Nasor Jana, wil hij er best bijroepen, geen probleem. In een handgeschreven kasboek laat Jana zien dat ze van de rege ring de afgelopen maanden voor Adul 10.000 baht heeft gekregen, 266 euro. Filmdeal? Weet ze niks van. Er is in de oudercommissie alleen discussie over het zakgeld voor de internationale tour. De fa milies kunnen hun zonen niks meegeven tijdens de gesponsorde trips naar Universal/NBC in Los Angeles en de Jeugd Olympische Spelen in Buenos Aires. De dominee wil het ook niet over de filmdeal hebben. Alles moet 'weer normaal' worden. „Er liggen cadeaus voor Adul bij het postkantoor, mensen bieden hem gratis universitaire opleidingen aan, maar laat hem nu eerst de middelbare school afmaken." Alles weer normaal? Eo, die we 's middags op het voetbalveld spreken, schiet in de lach. In welk Thais provinciestadje scharrelen er vertegenwoordigers van grote filmmaatschappijen rond? Zijn voetbalclub had laatst Warner Bros, de concurrent van Universal Studios, nog op bezoek. En, ja, zij willen best een deal met Warner. „Anderen gaan er nu met de naam van onze voetbalclub vandoor. Zelfs de monnik verkoopt shirts met ons logo." Als Eo voor de camera zijn ver haal vertelt, komt hoofdcoach Nop drie keer het beeld in lopen. Langs het veld staan opeens twee geüniformeerde mannen: we moesten maar eens gaan. Dag 5 Op de terugweg naar het vlieg veld rijden we langs de nieuwe le vensgrote muurschildering van het grotverhaal. De eerste Chine zen staan er al selfïes te maken. Het grotverhaal 'ontroerde' Hongkong-pensionado Betty Chan 'zo hevig' dat ze direct een reis boekte. Bij het toeristenbureau in Chang Rai gaan ze ervan uit dat Betty de eerste van velen is. Me dewerker Montha Kitma ver wacht een verdubbeling van het jaarlijkse aantal toeristen in de streek van drie naar zes miljoen. Ja, zegt ze, iedereen wordt beter van het grotverhaal. We checken onze rugzakken in op Airport Chang Rai. We hebben na het alarmerende mailt je van Eo onze vertrekdatum nergens meer genoemd, maar krijgen toch het gevoel dat we in de gaten wor den gehouden. Pas als we in de lucht hangen, gordels vast, vragen we ons af of het waar is wat Montha zegt. Wordt iedereen hier beter van? GO ZATERDAG 13 OKTOBER 2018 i "lift nu naaf* Mongkol (Mark) ontvluchtte met zijn moeder Myanmar. 'Thaise autoriteiten willen totale controle over het grotverhaal' Filmmaatschappijen Warner Bros en Uni versal Studio's lijken in de race om het grotavontuur te verfil men. Warner Bros wil niets kwijt over de filmplannen. Universal Studios, dat mogelijk al deze maand in Los Angeles een contract met de jongens te kent, liet alleen weten dat er geen definitief besluit ligt. De Thaise ambas sade zei onze vragen over onder meer de rol van de autoriteiten 'in beraad te hebben' maar gaf uiteindelijk geen commentaar. „Niet verbazingwek kend", vindt hoog leraar Irene Stengs, etnoloog en Thailand- kenner. „Het dictatori ale regime probeert het grotverhaal naar zijn eigen hand te zet ten. Het moet een promotieverhaal wor den, een nieuwe mythe. Over dertien dappere voetballers en een harmonieus, hartelijk land dat eensgezind aan hun redding werkte." Hele wereld hield adem in Donderdag 28 juni Journalisten houden dag en nacht de wacht bij de grot Tham Luang. Het verhaal van de Thaise voetballertjes die er sinds 23 juni zijn ingeslo ten door water, gaat de we reld over. Maandag 2 juli Britse duikers maken voor het eerst contact. Ouders zijn dolgelukkig: de jongens leven. Vrijdag 6 juli Saman Gunan, een van de Thaise dui kers, over lijdt. Hij wordt als held vereerd. Zondag 7 juli Eindelijk: de reddingsactie kan van start. Duikers trans porteren de jongens na ze ventien dagen één voor één en deels onderwater de grot uit. Woensdag 11 juli Ze zijn veilig. De jongens be danken de wereld vanuit het ziekenhuis.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2018 | | pagina 65