5
IN DE WINKEL POMPOENEN MET PUKKELS EN APPELS MET VLEKJES
We pikken het
niet meer. Goed
voedsel mag niet
verspild worden,
lieten we de supers
deze zomer weten.
Hoezo, geen B-
kwaliteit? Laat ze
maar komen, de
kromme
komkommers, de
pompoenen met
pukkels, de kleine
pruimen, de appels
met een vlekje.
Al jaren is de strijd
tegen voedselver-
spilling een ach
terhoedegevecht.
Kleine, ideologi
sche initiatieven
als Potverdorie! en Kromkommers
redden afgekeurde groenten en
fruit door er soep en jam van te
maken. Het bleven acties in de
marge. Supermarkten - de grootste
afnemers van groenten en fruit -
eisten nog altijd een product met
een perfect uiterlijk, de zoge
naamde A-kwaliteit.
De zomer van 2018 markeert een
omslagpunt. Mark de Jong van de
Zeeeuwse Land- en Tuinbouwor
ganisatie (ZLTO): „Er zijn altijd al
veel partijen afgewezen. De afgelo
pen jaren nam dat toe, door de
weersextremen. Dit jaar hadden
we een enorm nat voorjaar en
daarna die hete zomer. Wij kregen
voortdurend signalen van telers
dat ze hun oogst niet kwijt kon
den. Dat ging over grote hoeveel
heden."
Pruimenboer Kees Hamelink uit
Wemeldinge schreef eind juli ge
schiedenis. Hij plaatste op Face-
book een noodkreet: wie wilde
zijn pruimen hebben, te klein voor
de supermarkt? Tonnen en tonnen
pruimen waren het. Het meeste
hing nog in de bomen en geld om
die te laten plukken had hij niet.
Het bericht werd duizenden keren
gedeeld. Hart van Nederland,
SBS6, de kranten, iedereen wilden
de gedupeerde boer spreken.
Groot was de verontwaardiging
over de voedselverspilling. En over
het lot van de Nederlandse boer.
Want terwijl Kees z'n pruimen
niet kwijtraakte, lagen in de su
permarkten pruimen uit Polen.
Vandaag verkoopt bioboer René
Dingemanse van Zeeuws Hof, aan
de Zoutelandseweg 9 in Bigge-
kerke, spik
kelpom
poenen
voor 50
cent het
stuk. Die
spikkels -
vlekjes die
je er zó af veegt - wil de super niet.
Een week eerder zat fruitteler Her
man Vereecken in Vogelwaarde
met appels in zijn maag. De super
had geen plek; die lag nog vol
geïmporteerd fruit.
Hoe gaat dat nou eigenlijk, van
boer tot supermarkt? ZLTO-
woordvoerder De Jong: „In de
lente komt een keurmeester van
de handelshuizen - schakel tussen
boer en supermarkt - kijken hoe
het fruit erbij hangt. Dan al bepa
len ze: is het genoeg en goed ge
noeg, of gaan we in het buitenland
bijkopen? Wij kregen een tele
foontje van een Zeeuwse teler
waar 70 procent van de boomgaard
afgekeurd was. Geen A-, maar B-
kwaliteit. Hij was bepaald niet de
enige. En dan moet je weten, voor
A krijgt een boer 70 cent, voor B
een dubbeltje. Daar moet je als
boer nog op toeleggen! De actie
van pruimenboer Kees Hamelink
was het omslagpunt. Hoe het pu
bliek en de media daar op reageer
den! Toen wisten wij als ZLTO: de
consument is er rijp voor. We heb
ben de Facebookpagina #HeteZo-
merOogst online gezet. Boeren
kunnen partijen aanbieden,
wie ze wil kan reageren. Res
taurants, soep- en en jamma
kers, aanbieders van groen
ten- en fruitabonnementen,
particulieren, maar ook super
markten."
Als eerste stapte de Agri-
markt in het avontuur. ZLTO-
woordvoerder Mark de Jong:
„Nu werken we ook samen
met PLUS en Coop en AH.
Daar staan nu potten jam van
Potverdorie!, gemaakt van Ha
melink zijn pruimen. Vaak
verschuilen handelaren zich
achter de consument door te zeg
gen: die wil alleen perfecte pro
ducten. Dat is niet zo. Als je maar
uitlegt waaróm het er wat minder
uitziet, dus het verhaal er achter
vertelt. Fruit en groenten zijn niet
van plastic. Ze komen uit de na
tuur. En daar hagelt het wel eens.
Dat het van Nederlandse bodem
is, vinden consumenten ook be
langrijk. En natuurlijk moeten
prijs en smaak goed zijn."
#HeteZomerOogst is een succes.
„We hebben alle productgroepen
al gehad", zegt De Jong. „Pruimen
uit Wemeldinge, roze uien uit Os-
senisse, peren uit Kapelle, appels
uit Borssele, kersen en ijsbergsla
en zelfs een tweede oogst sperzie
bonen. Kun je nagaan hoe de na
tuur van slag is. Nu zitten we
volop in de winterkost. Aardappels
en wortelen uit Zeeland, winter-
kolen en spruiten."
De boeren krijgen voor hun
'tweedeklas' product een 'eerste
klas' en dus kostendekkend be
drag, benadrukt De Jong. #Hete-
ZomerOogst was het begin. „Nu
werken we aan structurele oplos
singen."
zaterdag 13 oktober 2018
GO
Buitenbeentje verovert plek in schap
mum nor
t r.oerini -
van ie 'te kleine'piuffien
Kees ml. WemeldKKje
Ondine van der Vleuten
A René Dingemanse met zijn pompoenen. Een deel van de oogst heeft 'spikkels'. De super wil ze niet. foto ruben oreel
A Jam van Potverdorie!, nu in de schappen
van Albert Heijn, van pruimen van Kees
Hamelink uit Wemeldinge. foto potverdorie!
A De Zeeuwse supermarktketen
Agrimarkt waagde als eerste de
sprong: zouden de consumen
ten B-kwaliteit ook accepteren?
A Met de actie #HeteZomerOogst sprong de ZLTO in op de be
hoefte van telers om hun B-producten, zoals de te kleine peren uit
Zuid-Beveland, aan de man te brengen, fotozlto
