NIEUW
INTERVIEW
Verhalen uit het
gekkenhuis
1001 vrouwen in
de 20ste eeuw
Er is niemand bij
de kalveren
Nelleke Noordervliet (72) schreef voor de Maand van de
Geschiedenis een essay over rebellie. 'Een opstandeling
verdedigt vaak iets groters. Daarvoor moet iemand soms
over zijn grenzen stappen.'
„Ik heb geprobeerd er met een afstandelijke
blik naar te kijken. Wat deden de opstande
lingen en hoe reageerden de machthebbers?
Was dat terecht of niet? De manier waarop
we bijvoorbeeld de slavenopstand van Tula
in 1795 op Curagao eeuwenlang hebben
toegedekt, is ongelooflijk. Tula was een
van de slaven op plantage De Knip. Hij had
gehoord dat in Haïti de slaven in opstand
waren gekomen, en hij wist van de Franse
Revolutie, de idealen en gevolgen daarvan.
Daarop haakte hij in, door te stellen dat sla
ven ook recht hadden op zelfbeschikking.
Het was dus niet alleen een opstand tegen
menselijk onrecht, er zat een politiek en
moreel idee achter. Op gruwelijke wijze
sloeg het Nederlandse gouvernement de
slavenopstand neer, en Tula kreeg publieke
lijk de meest afgrijselijke straf die je je kunt
bedenken: met een ijzeren staaf werden al
zijn botten gebroken, zijn gezicht werd ver
brand en uiteindelijk werd hij onthoofd.
Dat verhaal werd vervolgens begraven; er
mocht niet over worden gepraat, ook niet
na de afschaffing van de slavernij. Men
wilde de bevolking niet het slechte voor
beeld geven, die moest braaf blijven - dus
mondje dicht over opstandige gevoelens.
Pas in 1971 werd Tula's bestaan alsnog
onderkend en werd er een monument
opgericht. Ook al kende ik wel iets van
deze geschiedenis, toch is het iets wat je
eigenlijk niet écht weet."
„Dat van Maeyken Wens, een vrouw die in
1573 werd verbrand. Haar 'misdaad' was dat
ze doopsgezind was in plaats van katholiek,
zoals door Filips II was verordonneerd. Ze
bleef haar geloof trouw en werd aange
merkt als ketter. Opstandelingen zoals zij
32
Lezen
Verhalen uit het
gekkenhuis
Ei
VERHALEN
Bundeling van klassie
kers als De heer Mel-
lenberg en Paviljoen E,
maar ook niet eerder
verschenen verhalen
van Maarten Biesheu
vel, met als rode draad
Bies' gekte. Zijn vrouw
Eva schreef een inlei
ding en achterin het
boek staat een inter
view met Biesheuvels
psychiater. (Brooklyn,
€19,90)
GESCHIEDENIS
Dit naslagwerk staat
vol verhalen over vrou
wen die in de vorige
eeuw het verschil
maakten. Actrices en
verzetsvrouwen, pop
sterren, politici, weten
schappers en zaken
vrouwen: samensteller
Els Kloek richtte voor
hen én anderen een
monument op van
meer dan 1600 pa
gina's. (Vantilt, €39,50)
ROMAN
De Duitse Alina Her-
bing (34) gooit in haar
thuisland hoge ogen
met deze roman over
het desolate platteland
van de voormalige
DDR. Hoofdpersoon is
Christin, die met haar
vriend op zijn boerderij
woont. Ze haat de
stank van de dieren en
droomt van de grote
stad. (De Arbeiders
pers, €20)
'Opstandigheid
ligt besloten
in het dna
van de mens
TEKST VIVIAN DE GIER FOTO'S MARC BRESTER
Heeft uw speurtocht naar momenten
van opstand in de Nederlandse geschie
denis verrassingen opgeleverd?
Welk verhaal raakte u het meest?