'Piet Hein
werd altijd
gezien als
neld, maar
met dat soort
terminologie
gaan we nu
toch wat
voorzichtiger
om'
het Rijksmuseum enig erfgenaam te zijn van
een overledene die een huis naliet. Tragisch
genoeg kenden we diegene helemaal niet."
Bij de afdeling educatie staat een andere
vraag centraal: hoe maak je die historie van
Willem van Oranje (1533-1584), Margaretha
van Parma (1522-1586) en de watergeuzen
voor, pak hem beet, een 15-jarige van sec tot
sexy? „Onze afdeling is onderverdeeld in de
doelgroepen familie, onderwijs en volwasse
nen", legt Inge Willemsen uit. „Het oudere
publiek zal eerder geneigd zijn uit zichzelf
te komen. Vandaar dat we vol inzetten op de
middelbare scholen."
Enerzijds wordt dat bereikt door de bege
leidende teksten zo boeiend en bondig mo
gelijk te schrijven. In de tegenwoordige tijd,
met stellingen en cliffhangers aan het eind
van een zaal. Geen sinecure. „Zo'n Piet Hein
werd altijd gezien als held, maar met dat
soort terminologie gaan we nu toch wat
voorzichtiger om." Gekscherend: „We kun
nen dagenlang discussiëren over een woord
als 'overwinning'."
Er wordt meer uit de kast gehaald om de
jongere bezoeker om de vinger te winden.
Een rockopera vol elektrische gitaren. Gast
columns van rapper Massih Hutak. En een
primeur in de Nederlandse musea: niet een
begeleidende audio- maar een videotour,
waarin presentator Hans Goedkoop Andere
Tijden) je van zaal tot zaal gidst door de ten
toonstelling. „Kleine kanttekening: die tour
kunnen we pas filmen in de laatste dagen
te gooien. Omdat bezoekers hun tenen wei
eens zouden kunnen stoten aan die 18 kilo
zware kanonskogels op de vloer. Omdat een
schilderij van de bruikleengever niet aan een
buitenmuur mag hangen. Of omdat de brok
stukken van de Beeldenstorm onder tril-
lingsvrij glas moeten liggen. „Ik had veel
minder vitrinekasten in mijn hoofd", geeft
hij toe. „Beperkingen dwingen je creatieve
keuzes te maken. Als je mogelijkheden on
beperkt zijn, kom je nergens toe."
Een financiële carte blanche is er niet, ver
zekert Jorien Huisman, verantwoordelijk
voor particuliere schenkingen aan het mu
seum. Sterker nog: buiten een beperkt basis
budget zijn veel elementen van 80 jaar Oor
log uitsluitend mogelijk dankzij gulle gevers.
De restauratie van de De Spaanse strijdhengst
bijvoorbeeld. Een rondleiding voor doven en
slechthorenden. Of de last minute-aanschaf
van een tyde-eeuwse penning. „Particulieren
vinden het leuk als hun schenking voor een
doel wordt gebruikt. Soms krijgen we een
miljoen dat we bijvoorbeeld uitsluitend mo
gen besteden aan scheepsmodellen."
Heeft Huisman de voltallige Quote 500 op
haar bellijst staan? „Nee, ik had net nog een
schenkster aan de lijn die echt een boterham
minder eet om het Rijksmuseum te onder
steunen." Het streven is om langdurige rela
ties aan te gaan, waarbij trouwe donateurs
worden betrokken door bijvoorbeeld kijkjes
achter de schermen. Al komen er soms ook
schenkingen uit de lucht vallen. „Vorig jaar
kregen we een sleutel van een notaris. Bleek
Links: vormgever Roel van
de Berckelaer. Midden: re-
gistrar Aly Noordermeer en
assistent Pauline Stoop
man. Rechts: conservators
Stephanie Archangel en
Gijs van der Ham.
WG ZATERDAG 13 OKTOBER 2018 17