'Zelfs mijn eigen
moeder vindt het
gedoe om niks'
9
Je zou verwachten
dat een jaar na
#MeToo heel veel
is veranderd.
Maar wat zien we:
inde praktijk valt
het reuzetegen
Het lijkt of elke flirt
in de #MeToo-sfeer
wordt getrokken,
steeds weer wordt
iemand aan de
schandpaal
genageld
„Mijn beroep zorgt er sowieso voor
dat ik me bewuster ben van grens
overschrijdend gedrag. En ik ben
homo, dus voor mij is het anders aan
de orde. Onze focus ligt tijdens onze
actieweek tegen seksueel geweld, die
nu plaatsvindt, ook vooral op vrou
wen."
„Dat is waar. Maar ik heb geen voor
beelden waarvan ik zeg: ik ging te
ver."
Sommige mannen kwamen tot een
andere conclusie. Uit een enquête
van deze krant bleek dat een op de
elf mannen, terugkijkend, begreep
over de schreef te zijn gegaan. Vrou
wen reageerden ondertussen mas
saal op berichtgeving. Van bakkers
meisje tot laboratoriummedewerk
ster vertelden ze over hun ervarin
gen, veroorzaakt door vaders van
vriendinnetjes, bazen, hun eigen fa
milie of vrienden. Internationaal
werden na Hollywoodproducer
Harvey Weinstein nog vele
scalpen verzameld. On
langs werd voetballer Ro
naldo nog uit de selectie
gezet. Aan de andere kant
werd Brett Kavanaugh
ondanks beschuldigin
gen over seksueel mis
bruik na veel weerstand
toch benoemd als rech
ter aan het Hoogge
rechtshof in de Ver
enigde Staten.
Coenen: „Er is
sprake van willekeur,
terwijl we naar een algemene cul
tuuromslag moeten."
„Begrijp me niet verkeerd. #MeToo
heeft ervoor heeft gezorgd dat wat zij
hebben meegemaakt, bespreekbaar is
geworden. En dat is enorme winst.
Maar alléén het uitspreken biedt
geen enkele garantie dat er ook wat
mee gebeurt. Het is niet meer dan
een eerste stap."
„Er is geen ei van Colombus. Wel
kun je stimuleren dat sneller aangifte
wordt gedaan, waarna eerder actie
kan worden ondernomen. Werkge
vers en werknemers alert maken.
Maar we moeten vooral inzetten op
het voorkomen."
Daarom is Rutgers deze week ge
start met de campagne 'Ben je oké?'.
Mensen die uitgaan worden gesti
muleerd die vraag te stellen, als ze
het idee hebben dat iemand in het
nauw komt. Die simpele, neutrale
vraag moet een ingewikkelde kwes
tie hanteerbaar maken.
Daarnaast zet het kenniscentrum
in op scholen. „We kunnen al op
jonge leeftijd beginnen met het
weerbaar maken van kinderen. Zij
kunnen leren hun grenzen te her
kennen. Dat je iets niet doet, als een
ander 'nee' zegt. Ons programma
Lentekriebels is ook voor de laagste
klassen. We moeten scholen daar
nog bewuster van maken."
Er is nog een plek waar Rutgers aan
klopt: de politiek. Maar hoeveel brie
ven de deur ook uitgaan, er is amper
respons.
„Ja." Coenen verwijst naar een frag
ment van tv-programma Eenvan-
daag, waarin premier Rutte wordt
gevraagd naar #MeToo. Op de beel
den is te zien hoe hij het wegwuift.
Hij heeft belangrijker zaken aan zijn
hoofd. De herdenking voor slachtof
fers van de aardbeving in Sulawesi
bijvoorbeeld. „Je zou verwachten dat
een jaar na #MeToo heel veel is ver
anderd. Maar wat zien we: in de
praktijk valt het reuze tegen. Mis
schien was het moment voor deze
vraag niet goed gekozen. Maar we
zien dit constant. En wij kunnen het
niet in ons eentje."
Soms vreest Coenen voor de toe
komst. „In een stad zoals Amsterdam
staat het onderwerp hoog op de
agenda. Maar zo veel andere voor
beelden kennen we niet. Gemeenten
zouden veel meer aan
voorlichting kunnen doen. En ook
nu het economisch meezit, wordt
landelijk geen geld vrijgemaakt voor
preventie. Vanuit het ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
wordt 380.000 euro geïnvesteerd in
tien gemeenten. Een mooie start,
maar gaan we het daar nou mee red
den?"
Confrontatie
woensdag 10 oktober 2018
GO
TV-producent Gijs van Dam zou zich Nu een jaar geleden viel Harvey
hebben vergrepen aan Jelle Brandt Weinstein van zijn voetstuk. De schier
Corstius. Volgens Van Dam sloeg die almachtige Hollywood-producent bleek
aantijging nergens op. Het OM heeft de talloze vrouwen seksueel te hebben
zaak inmiddels geseponeerd, fotoanp aangerand. #MeToo barst los. fotoafp
Voetballer Cristiano Ronaldo zou in Het was even moeilijk voor Brett
2009 in de Verenigde Staten een vrouw Kavanaugh: zijn benoeming tot rechter
hebben verkracht. Kathryn Mayorga bij het Amerikaanse Hooggerechtshof,
durft dankzij #MeToo haar verhaal te Hij werd beschuldigd van seksueel
doen, zegt haar advocaat, fotoreuters grensoverschrijdend gedrag, fotoafp
spiegel. Heeft u daar zelf in geke
ken?
Een van de meest besproken #Me-
Too-'gevallen' in Nederland was
tussen twee mannen: Jelle Brandt
Corstius en Gijs van Dam.
M Ton Coenen:
„Ik wil niet
meer nieuwe
casussen. Ik
wil dat er
meer veran
dert." FOTO
DINGENAMOL
Als we niet oppassen vervallen we
in datgene waar u eigenlijk van af
wilt: praten over individuen.
Wat is de volgende?
Bent u teleurgesteld?
Bakfietsmoederge-
krakeel. Zo deed Youp
van 't Hek kritiek op
zijn column af, waarin
hij Blasey Ford met de
grond gelijkmaakte.
Haar verhaal over hoe
kandidaat voor het
Hooggerechtshof in de
VS Brett Kavanaugh
haar in beschonken
toestand beklom, zijn
hand op haar mond
drukte en probeerde
haar uit te kleden?
'Amateurtoneel'. Als
het echt gebeurd was,
waarom rende ze dan
niet 'krijsend naar haar
moeder'? Onbegrijpe
lijke woorden voor de
voorvechtsters van
#MeToo. Maar deskun
dige in gedragsveran
dering Reint Jan Renes
verklaart op een bij
eenkomst van Rutgers
waarom Van 't Hek zich
zo gedraagt, waarmee
hij ook duidelijk maakt
waarom het lijkt alsof
#MeToo (nog) niet lijkt
te leiden tot een echte
gedragsverande
ring. „We zijn heel goed
in het bedenken van
redenen waarom we
zelf niets hoeven te
doen, waarom het ons
niet aangaat en
waarom we niet hoe
ven te luisteren. In het
#MeToo-debat zie je
zulke redenen. Ver
krachten is niet goed,
maar een beetje flirten
kan geen kwaad. Het
debat draait om
preutsheid. Zelfs mijn
moeder vindt het ge
doe om niks. Je ziet
het ook in soortgelijke
debatten over discri
minatie."
Giel Beelen deed mee
aan een campagne
tegen dat fenomeen,
maar kwam even later
zelf in het nieuws van
wege een discrimine
rende grap tegenover
Sylvana Simons. Blijk
baar gedragen we ons
niet altijd zoals we vin
den dat we ons moe
ten gedragen. „Veel
studies wijzen dat
uit. Ik weet het wel,
maar ik doe het niet."
Hoe verander je dat?
„Laat frictie ontstaan."
Renes roemt het initia
tief van artsen, die op
rokers afstapten om
hun kaartje te geven.
Als je kanker krijgt,
mag je me bellen'. „Het
systeem dat altijd zo
gezellig was, wordt
doorbroken. Door in de
dagelijkse realiteit de
confrontatie te laten
plaatsvinden, kunnen
we nieuwe gewoontes
laten inslijten. Stap
voor stap verandert
dan echt wel iets. Dat
zie je ook met Zwarte
Piet." Dat is niet aan
leeftijd gebonden, blijkt
uit de 80-jarige die
Youp via een ingezon
den brief vertelde over
haar eigen #MeToo-
ervaring. Hoezo bak-
fietsmoedergekrakeel?