Bouw marinierskazerne steeds verder uitgesteld
4
Analyse
TORENTIJD LEZING JOSEPH OUBELKAS
Ik was 24 jaar,
er ontstond
kortsluiting in
mijn hersenen.
Ik viel ineen
diep ravijn van
verdriet
doelen en bereik ze'. Als allereerste
doel stelde ik mezelf om met een gaaf
gebit uit de gevangenis te komen."
Hij lacht zijn tanden bloot. „Velen
zag ik met drie en een halve tand ver
trekken. Mondspoelwater, flosdraad,
tandenborstel, tandpasta, ik trok me
terug op de goorste wc's om mijn ge
bit te verzorgen. Het tweede doel was
om contact te maken. Ik leerde Ma
rokkaans-Arabisch spreken. Om de
gevangenen en de bewakers te leren
kennen. Sport was ook belangrijk.
Slalommen over een vieze, volle bin
nenplaats, opdrukken, springoefe
ningen. Mede-gevangenen gingen
meedoen."
Houding, dat woord van zeven let
ters vat de boodschap
van Oubelkas sa
men: „Mijn geluk
hangt niet af van
de buitenwereld.
Je doet het zelf.
Mijn lichaam kon
den ze gevangen
zetten, mijn
geest niet."
Na vier
en een
halfjaar-1637
nachten met nul
komma nul privacy -
werd hij uitgeleverd aan
Nederland. Hij kwam
vrijwel meteen vrij. Zonder
strafblad.
In het publiek zit één gedetineerde
die Marokkaans-Arabisch spreekt.
Oubelkas praat met hem. „Jullie ver
staan ons niet?" vraagt hij aan de
zaal. „Vervelend is dat. Zo voelde ik
me dus in het begin in de Marok
kaanse gevangenis." Als hij klaar is
met zijn verhaal volgt een oorverdo
vend applaus. Achterin steekt een
man zijn hand op: „Respect voor uw
moeder, dat ze dat gedaan heeft."
Joseph Oubelkas zat ruim vier jaar in een
Marokkaanse gevangenis. Ten onrechte. Nu is hij
schrijver en spreker. Gisteren was hij in Penitentiaire
Inrichting Torentijd in Middelburg.
meeging naar het politiebureau. De
formaliteiten duurden wat langer, ik
moest in een kale cel overnachten.
Uitstel volgde op uitstel. Tot de dag
dat ik tot tien jaar celstraf werd ver
oordeeld voor het smokkelen van een
partij drugs met een straatwaarde
van 27 miljoen euro. Ik was 24 jaar, er
ontstond kortsluiting in mijn herse
nen. Ik viel in een diep ravijn van ver
driet. Ik heb geschopt, geslagen, ge
huild."
Smokkel
De zaal luistert ademloos. Ook de
hoek met mannen waar Oubelkas re
acties verwacht. Hij legt uit dat er
volgens de rechter meer inreis- dan
uitreisstempels in zijn paspoort ston
den: dat duidde op smokkel. Van de
gevangenisomstandigheden laat hij
foto's zien: een hol met vijftig, zestig
mannen op elkaar. Oubelkas: „Op de
foto ruik je niet het oud zweet, de
urine, het braaksel. Je ziet ook de kak
kerlakken en de ratten niet."
Hoe hij die hel overleefde? Dat valt
te lezen in zijn in 20ir verschenen
boek 400 brieven aan mijn moeder. De
schrijver vertelt: „Mijn moeder heeft
alle mogelijke instanties benaderd
om me vrij te krijgen. Ze schreef me
en leerde me van dag
tot dag te leven. En
ook: 'bepaal je
klant en zag uniformen, pistolen,
shotguns. Tussen de zwaailichten
liep ik naar de douaniers en vroeg
wat er aan de hand was. Eén van hen
nam me mee naar twee witte bussen
vol met bruine pakketjes. Ze hadden
achtduizend kilo hasj gevonden. Zo,
dat is heel wat, dacht ik. Of ik even
De gymzaal van Torentijd in Middel
burg zit vol. Het is maandag, eind van
de ochtend. Ongeveer 120 man, de
helft personeel, de andere helft 'justi
tiabelen' zoals gedetineerden tegen
woordig worden genoemd. Vóór hen
staat Joseph Oubelkas, een man met
een tintje: strak in een donker pak,
wit overhemd zonder stropdas,
zwarte lakschoenen. Oubelkas
(1980) is schrijver en spreker. En
hij is ex-gevangene.
In rap tempo vertelt hij over
een zorgeloze jeugd in het
Brabantse Raamsdonkveer.
Nederlandse moeder, Marok
kaanse vader, een warm nest.
Mooie opleiding tot IT-ingeni-
eur, afgestudeerd in 2001. Niet
lang daarna een eigen IT-bedrijf.
Voor een Nederlandse opdrachtge
ver reisde hij regelmatig naar Ma
rokko. Alles hosanna. Tot don
derdag 23 december 2004.
Oubelkas: „Twee dagen
voor kerst kwam ik
aan bij het bedrijf
van mijn
Iog een goede maand hadden
de drie gegadigden voor de
bouw en exploitatie van de
nieuwe marinierskazerne in Vlissin
gen om hun plannen in te dienen.
Tenminste volgens het tijdschema in
de aanbestedingsleidraad voor de
Michiel Adriaanszoon de Ruyter Ka
zerne (MARKAZ) die het Rijk begin
2017 publiceerde. In 2022 zouden de
mariniers er hun intrek nemen.
De oorspronkelijk datum van gun
ning van het project (januari 2019)
bleek begin dit jaar te zijn opgescho
ven naar de zomer van 2019. Sinds
vorige week weten Vlissingen,
Doorn, de bouwcombinaties en
vooral de mariniers dat hun geduld
nog langer op de proef wordt gesteld.
Het gaat bij de gunning om meer
dan alleen de bouw van de kazerne.
De Vlissingse kazerne is een
DBFMO-project (Design Build Fi-
nance Maintain Operate). Het con
sortium moet een alles-in-één pak
ket aanbieden en zorgen voor ont
werp, bouw, financiering, onder
houd én exploitatie. Defensie betaalt
jaarlijks een bedrag voor het gebruik.
Het maken van een uitgewerkt
voorstel voor de bouw en exploitatie
is veel werk. Elk van de drie geselec
teerde inschrijvers (SPV Bestevaer,
MAKZ bv en SPB Besix-Epico) ont
vangt een bedrag van één miljoen
euro als tegemoetkoming voor de ge
maakte kosten.
Pas op de plaats
De weerstand van de mariniers tegen
de verhuizing van Doorn naar Vlis
singen plus het slordig omgaan met
de medezeggenschap van het perso
neel hebben Defensie gedwongen
om pas op de plaats te maken. Vol
gende maand moet staatssecretaris
Barbara Visser (WD) de Tweede Ka
mer ervan overtuigen dat het verkas
sen van zeesoldaten van het bos naar
de kust echt een goed idee is. Daar
naast moet Defensie met de mede
zeggenschapsraad gaan praten.
Mijnenveld
Het dossier MARKAZ is in een poli
tiek en maatschappelijk mijnenveld
beland. Stapje voor stapje probeert de
staatssecretaris de overkant te halen.
Ze houdt daarom rekening met zo
wel verdere vertraging als aanpassing
van het pakket van eisen waaraan de
kazerne moet voldoen. Het bouwrijp
maken van het terrein, een klus die is
losgekoppeld van de bouw/exploita-
tie, is opgeschort. Ook de drie bouw-
consortia is verteld dat de aanbeste
ding voorlopig stil is gelegd. Hoe
lang, is niet duidelijk.
In een brief aan de Tweede Kamer
schreef Visser afgelopen vrijdag 'in
overleg te treden met de drie consor
tia over de toekenning van een pas
sende kostenvergoeding vanwege de
langere doorlooptijd van de aanbe
steding'. Dat gebeurt niet als het om
slechts een paar weken vertraging
gaat of om een parkeerplaats meer of
minder.
Serieus
Deze zin in de Kamerbrief zal ook
geschreven zijn om politiek en me
dezeggenschap te laten weten dat
hun kritiek en vragen serieus wor
den genomen. Hoe dan ook, de kans
dat de huidige bewindslieden in 2022
een nieuwe marinierskazerne in
Vlissingen officieel openen, is bij
zonder klein.
dinsdag 9 oktober 2018
GO
'Mijn lichaam zat vast, mijn geest niet'
Joseph Oubelkas: „Als allereer
ste doel stelde ik mezelf om met
een gaaf gebit uit de gevangenis
te komen."
FOTO DIRK-JAN GJELTEMA
- Joseph Oubelkas
Jan van Damme
Middelburg
Theo Giele
Ze hoeven geen
haast te maken,
tekenaars van de
drie bouwcombina
ties die in de race
zijn voor de bouw
van de mariniers
kazerne in Vlissin-
gen. Vrijdag werd
duidelijk dat De
fensie het gunnen
van de opdracht
opnieuw naar een
latere datum heeft
verschoven.
Vlissingen