ER ZAL EEN SOORT STATIE
GELD MOETEN KOMEN OP
SATELLIETEN DIE JE IN DE
RUIMTE HEBT GEBRACHT
doordat de deeltjes met elkaar in botsing
komen, ontstaan steeds meer nieuwe
deeltjes en zo creëren we een groeiende
laag van junk rond onze planeet. Straks
hebben we onszelf opgesloten en kunnen
we niet eens meer de ruimte in."
Roosegaarde pretendeert ook niet te
weten wat het antwoord is, maar werkt
nu samen met NASA en ESA voor Space
Waste Lab. De eerste stap: het grote pu
bliek op het bestaan van ruimteafval at
tenderen door het te visualiseren. Giste
ren presenteerde hij een buiteninstallatie
in Almere, waarbij hij delen space waste
op 20.000 kilometer afstand van de aarde
in realtime volgt met verticale lijnen van
licht. Deze wereldpremière is onderdeel
van het Weekend van de Wetenschap,
waarvan Roosegaarde een van de ambas
sadeurs is.
Roosegaarde: „Aan de performance is
een tentoonstelling verbonden waarin
we op zoek gaan naar oplossingen. Hoe
kunnen we het afval opruimen? Met net
ten? Laser? Robotarmen? En wat kunnen
we er vervolgens mee doen? Kunnen we
er 3D-printmateriaal van maken om hui
zen mee te bouwen op andere planeten?
Valt er energie uit op te wekken? Kunnen
we met oud en nieuw het afval naar de
aarde toetrekken, zodat het in de atmos
feer verbrandt en een mooi, niet vervui
lend alternatief voor vuurwerk zou kun
nen zijn? Kortom: hoe gaan we van shit
naar schoonheid?"
Boyan Slat
Maar moeten we niet eerst de aarde op
ruimen voordat we ons om het heelal be
kommeren? Roosegaarde schudt resoluut
het hoofd. „Het is én-én. We moeten ons
zelf op alle fronten uitdagen om actiever
en creatiever na te denken over de toe
komst. Boyan Slat is de zee opgegaan met
zijn The Ocean Cleanup om plastic op te
ruimen, ik ga de ruimte in."
De wereld een upgrade geven, dat is
wat hij wil. Die drive komt voort uit zijn
verwarring over wat hij om zich heen
ziet. „Verkeersopstoppingen, lawaai,
luchtvervuiling: de stad is een machine
geworden die ons ziek maakt. Dat heb
ben we zelf veroorzaakt en ik denk dat
we ons eruit kunnen ontwerpen. Aan het
geld en de technologie ontbreekt het in
Nederland niet, wel aan verbeelding. Die
verbeelding wil ik met ideeën blijven
prikkelen."
Maar heeft al dat slimme ontwerpen
wel zin als we onze leefwijze niet veran
deren? Wat is het nut van een smogtoren
of een ruimte-opruiming als er almaar
meer auto's bijkomen en we steeds
nieuwe raketten de lucht in schieten?
„We hebben inderdaad een achterstand",
geeft Roosegaarde toe. „We spelen poker
met de aarde. Als we écht impact willen
hebben, moeten de initiatieven niet al
leen van onderaf, maar ook van hoger
hand komen. Daarom is het goed dat
Brussel streeft naar een verbod op plastic
rietjes en Rijkswaterstaat in 2030 ener
gieneutraal wil zijn. Dat de Chinese
overheid niet alleen de Smog Free Tower
grootschalig in productie neemt, maar
ook inzet op elektrische bussen en meer
fietsen. Wat betreft ruimteafval zal er een
soort statiegeld moeten komen op satel
lieten die je in de ruimte hebt gebracht."
Dan dient de fotograaf zich aan. Roose
gaarde moppert: „Er zijn toch wel genoeg
foto's van mij?" Meteen klaart hij weer
op: „Microsoft heeft eens alle foto's van
de Eifeltoren van het web gepakt en daar
een 3D-model van gemaakt. Mocht er iets
met dit wereldicoon gebeuren, dan heb
ben we dus een back-up."
Is het een idee om van zichzelf ook
zo'n soort model te laten maken? „Oh, ik
ben al 3D ingescand. Zodat ik mijn kle
ding op afstand kan laten maken."
Handig, want Roosegaarde bevindt
zich zelden langer dan een week op de
zelfde plek. Rotterdam, Shanghai, Lon
den, Kiev, Toronto, Dubai, Philadelphia,
Luxemburg: zijn reisschema is moor
dend. Zelf vindt hij dat overigens niet, hij
heeft op elke plek zo zijn routine. La
chend houdt hij zijn laptop omhoog: „Dit
is mijn huis. De ideeën leiden me. Ik ben
een zwerver, maar wel één met een cre
ditcard." 41
Weekend
van de
Wetenschap
Tijdens het
Weekend van de
Wetenschap (van
daag en morgen)
openen musea,
universiteiten, on
derzoeksinstituten
en bedrijven hun
deuren met activi
teiten voor jong en
oud.
Ambassadeurs
van dit evenement
zijn astronaut
André Kuipers,
hersenweten-
schapper Eveline
Crone en kunste
naar/ontwerper
Daan Roose
gaarde.
Die laatste pre
senteerde gisteren
de wereldpremière
van de perfor
mance Space
Waste Lab in
Kunstlinie Almere
Flevoland (KAF).
Daarnaast loopt
een speciaal on
derwijs-, praat- en
expoprogramma
met als titel
Space@KAF. Meer
hierover via kaf.nl.
Het lichtkunst-
werk Waterlicht is
te zien van 25 tot
en met 27 oktober
in de Kunsthal Rot
terdam.
361 zaterdag 6 oktober 2018
