13
'ETEN MAKEN IS VOOR
ONS AFSCHEID NEMEN
VAN DE DRUKKE
BUITENWERELD'
procent
Liefst de keuken
Gemak dient de mens?
schillende tijden thuis van school of
hobby, ouders werken allebei en de
hond moet worden uitgelaten. We
leven samen in verschillende tijdzo
nes in alle mogelijke verbanden. LAT.
Met pleegkinderen. Happy single.
Geen volk staat korter in de keuken
voor de warme maaltijd dan het
Nederlandse: achttien minuten, iets
langer dan de rust van een voetbal
wedstrijd.
De supermarkt verkoopt meer en
meer kant-en-klaar. Ons leven gaat
zo snel, dat het ons aan tijd ontbreekt
om aan tafel te gaan. In twintig mi
nuten moet alles genuttigd zijn. Eten
is logistiek. Vandaar de opkomst van
het kookeiland. Je hoeft de keuken
niet meer te verlaten. Terwijl je soci
aliseert, kook je. Terwijl je eet, socia
liseer je. En wie na het eten geen
andere verplichtingen heeft, blijft
lekker hangen.
Als kind keek ik vol verbazing naar
Amerikaanse comedy's. Gezinnen be
spraken rond het kookeiland hun wel
en wee. Ze zaten niet, maar stonden.
Bezoek leek de hele tijd binnen te
komen om iets uit de koelkast te pak
ken. De open keuken was het nieuwe
clubhuis. De piekwaar de familie
zich ontspande.
Zelf koken? Ho maar
Alleen blijkt die gezellige keuken
vooral in sitcoms te bestaan. Ik be
zocht Manhattan, waar ruimte
schaars is en tijd nog schaarser en
appartementen worden opgeleverd
zonder keuken. Waarom zou je in de
keuken staan als je diezelfde tijd kunt
gebruiken om geld te verdienen?
Eten doe je op straat of op bestel
ling. Ook in Nederland. De fiets-
bezorgers met de eethuisjes op hun
rug rennen trappen op en af om hun
bestelling warm te bezorgen. Tegen
over mijn huis zitten de jongens en
meisjes van Deliveroo bij te komen
van het pedaleren, wachtend op de
volgende bestelling. In onze 24-uurs-
economie kan iedereen eten wanneer
en waar hij wil. Maar zelf koken?
Ho maar.
En toch willen Saïda en ik een
open keuken. Eten klaarmaken staat
bij ons voor afscheid nemen van de
drukke buitenwereld, thuis is: naar
binnen keren. Als we koken vertraagt
de tijd. Dan maakt het niet uit hoe
lang het gerecht nodig heeft. Er komt
zen over ons. Onze huidige keuken is
klein, maar perfect afgesteld op wat
we nodig hebben om goed en zo
nodig snel te kunnen koken. Moet
het echt groter? „Ja," zegt Saïda, „dat
moet. Want we komen kasten te
kort."
Onze buren verhuisden en wij
gingen buurten in hun nieuwe huis.
Tijdens de rondleiding werd me dui
delijk dat hun woning samenviel met
hun identiteit. Dit huis was wie zij
wilden zijn. We eindigden bij het
aanrecht, waar de afgeschraapte bor
den van gisteren heerlijk nonchalant
aangekoekt lagen te wezen. De keu
ken was hun ontvangstkamer. Aan
het minimalistische kookeiland be
gon de gastvrouw in razende vaart
hapjes te maken. Een tapasbar in
Holland. Met het glas in de hand
vroeg ik me af wanneer we aan tafel
gingen. Ik knabbelde wat van nootjes
en crackers. Na een uur begreep ik
dat dit het was. Deze staande positie.
We stonden te dineren.
Keuzestress
In de auto terug naar huis uit Brabant
overvalt me de keuzestress. Is zo'n
grote keuken echt nodig? Sous vide
koken? Maakt niet de mens de keu
ken, niet andersom? Een zakmes kan
een keuken zijn. De middeleeuwse
mens at waar hij ging. Ook nu: straat-
voedsel is hip. Aan de randen van
parken staan mobiele restaurantjes
en koffiefietsen. De keuken thuis is
overbodig in een tijd dat keukens
overal zijn.
Ik denk aan mijn kinderjaren in
Rotterdam, toen mijn moeder op een
vierpitter maaltijden bereidde voor
een gezin met acht kinderen. Ze
kneedde haar eigen deeg en maakte
warm brood. Ze had geen kookboe
ken, wel een herinnering aan de ge
rechten van haar moeder. Tijdens de
feestdagen werd gekookt voor twin
tig man. We liepen de keuken in en
uit. Ik kan me niet herinneren dat ik
mijn moeder heb zien zweten. Voor
deel was dat ze de hele dag thuis was
om te koken, nadeel dat ze geen
leven had.
Wij doen het anders. Doordeweek
kiezen we makkelijke gerechten.
Saïda heeft een boekje waarin ze
nauwgezet bijhoudt wat ze heeft
klaargemaakt. Ik struin de websites
van Delicious en Saveur af op zoek
naar inspiratie. Vind ik een nieuw
gerecht dat me aanspreekt, dan ga ik
ermee aan de slag. Ik verdraag geen
pottenkijkers. Onze dochter wurmt
zich tussen ons in omdat ze een aan
deel wil hebben in de kookgekte.
Kom ik thuis van hardlopen dan vind
ik verborgen in een keukenla dat
aangebroken stuk chocolade. Aan
het einde van de week bestellen we.
Maakt niet uit wat, als het maar bin
nen een halfuur op tafel staat.
Het is maandagochtend, ik zit aan
tafel. Saïda schuift bij mij aan. „Wat
gaan we vanavond eten?" Verder dan
het avondeten kijken we niet.
„Over koken gesproken", vervolgt ze,
„die keuken sprak me wel aan. De
tekening klopt. Wanneer ga je de
offerte opvragen?"
„En nog iets: ik wil nog meer kast-
ruimte."
Geheimtip: het is je partner die de
nieuwe keuken koopt, niet jij.
vrijdag 5 oktober 2018
GO
De keuken staat met stip op één
voor verbouwing: de helft van de
Nederlanders (49,7 procent) zou als
eerste de keuken aanpakken als
ze daarvoor het budget kregen.
67
van de ondervraagden geeft aan: in mijn
keuken wordt vrijwel dagelijks gekookt.
Bij ouderen is het percentage aanzien
lijk hoger: 80 procent van de 65-plus-
sers zegt dit, tegenover 53 procent van
de Nederlanders onder de 34 jaar.
55 procent vindt gebruiksgemak
het belangrijkste aan een keuken,
direct volgt innovatieve apparatuur
(53 procent). Een zuinige keuken is
voor 24 procent het belangrijkst.
Passen en meten,
twijfelen, afwegen.
Abdelkader en Saïda
kopen een keuken.
„Snel."
Schrijver Abdelkader Benali en
Saïda Nadi-Benali maakten in 2016
de tv-serie Chez Benali, een geurige
en stijlvolle reis door de Marokkaanse
keuken. Van hun hand is ook het
kookboek Casa Benali.
