EUWS 11
INTERVIEW PUIGDEMONT
Oud-regiopresident
van Catalonië,
Carles Puigdemont, is
in Nederland voorde
presentatie van zijn
boek De Catalaanse
crisis. Een jaar na het
verboden referendum
over onafhankelijkheid
ziet hij weer kansen
voor een dialoog met
Spanje.
We hebben
premier
Sanchez tijd
gegeven, nu
wordt het
tijd voor een
antwoord
van zijn kant
stilte van de EU onaanvaardbaar."
„In een volwassen democratische
staat is het logisch dat er menings
verschillen zijn en dat daarover een
debat plaatsvindt."
„Spanningen kunnen er altijd zijn in
een land, dat is het probleem niet.
Het is de taak van de democratische
instellingen om dit soort tegenstel
lingen en conflicten op te lossen. Je
moet voorkomen dat het probleem
steeds groter wordt. Een referendum
zou daarvoor een goed middel zijn;
waarom kunnen we dat dan niet in
alle legaliteit organiseren?"
Uw voorgangers in Catalonië wa
ren gematigder, konden zich vin
den in een Catalaanse autonomie
binnen Spanje. Wat heeft u tot
deze radicalere stap gedreven?
„Het is een vergissing te denken dat
dit het werk van één man is, of van de
politiek. Deze beweging komt van
ver, vanuit het volk. Jarenlang heb
ben we geen probleem gehad met
onze rol binnen Spanje, maar toen
het Constitutioneel Hof in Madrid in
2010 het nieuwe Catalaanse statuut,
dat na veel onderhandelen was be
reikt, illegaal verklaarde, is er iets ge
knapt. Op dat moment waren er in
het Catalaanse parlement veertien
leden die voor onafhankelijkheid wa
ren, nu zijn dat er 72."
„Woede is iets negatiefs. De verlei
ding was groot, maar ik heb altijd
vermeden destructief te zijn, boos
heid te voelen. Frustratie wel, en te
leurstelling. Woede niet, want dat is
het voorportaal van het geweld."
„Geen moment. Ik ken het Cata
laanse volk. Onze kracht, ons wapen
is altijd de dialoog, de veerkracht ge
weest. Met geweld zouden wij altijd
de verliezers zijn. Wij hebben nooit
gezegd: pak die Spanjaarden, versla
ze. De heksenjacht is vanaf de andere
kant ontstaan."
„Ik had graag een ander beeld vanuit
de Spaanse staat gezien, meer poli
tieke argumenten. Ik wil een voor
beeldige, democratische Spaanse
staat, ik hou er niet van op deze ma
nier te profiteren van dat geweld. Ik
had liever dialoog gezien. Ik had ge
hoopt dat de koning daar in zijn toe
spraak een dag later voor zou pleiten,
dat hij mij en premier Rajoy om de
tafel zou roepen, maar dat deed hij
niet."
„Echt geweld was het niet, maar het
klopt dat de spanningen oplopen.
Het bewijst dat ons geduld niet on
eindig is. We hebben ons altijd voor
beeldig gedragen, maar het kan altijd
gebeuren dat een minderheid zich
schuldig maakt aan gedrag dat we af
keuren."
„Het is alsof je aan een perzik vraagt
waarom hij geen abrikoos is. Het is
alsof je een Fransman vraagt waarom
hij zich Frans voelt. Het is een beetje
frustrerend om vaak te moeten ant
woorden waarom je je Catalaan voelt.
Dat komt door het gebrek aan kennis
over ons. Wij zijn een natie, met een
eeuwenoude geschiedenis. En zo zijn
er honderden over de hele wereld. Je
voelt je niet Catalaan omdat je iets
anders niet zou willen zijn. Je kiest
zelf niet uit waar je geboren wordt,
en eenmaal op die plek deel je, of
niet, een collectief project."
„In de twintigste eeuw hebben we
veel nieuwe staten zien ontstaan. De
EU wordt nu mede gevormd door
staten die twintig jaar geleden niet
bestonden. Er is geen God die be
paalt: nu mag jij een staat zijn en jij
niet. Alle naties zijn door de mens
bedacht. De grenzen zijn niet onver
anderbaar, ze bewegen. Wij, mensen,
moeten akkoorden sluiten over lan
den naar gelang het tijdsbeeld. Met
een Catalaanse republiek willen we
geen nieuwe grenzen creëren."
„Niet wat de onafhankelijkheid be
treft, want de EU beschermt zijn lid
staten, dat konden we verwachten.
Wel de stilte rondom het schenden
van rechten van Europese burgers.
Wanneer je in een lidstaat een te
ruggang in democratische waarden
ziet, dan gaat dat heel Europa aan.
Bij het brute geweld van politie te
gen onschuldige mensen en het
misbruik van het strafrecht door
mensen gevangen te zetten die geen
enkel misdrijf hebben begaan, is de
„Je kunt altijd een andere weg in
slaan. Het is absurd te stellen dat de
onafhankelijkheid de enige weg is, of
die van de onbreekbare eenheid van
Spanje. Wij hebben dat de laatste
veertig jaar bewezen, we hebben al
tijd meegewerkt als Spanje belang
rijke momenten doormaakte. We
zullen nu moeten zien of het recept-
Sanchez echt iets anders is dan het
recept-Rajoy. Wij hebben steun ge
geven aan die regeringswissel. We
hebben Sanchez tijd gegeven, nu
wordt het tijd voor een antwoord van
zijn kant."
„Nee. Op 10 oktober, de avond dat we
de republiek zouden uitroepen, heb
ik me vergist. Ik kreeg zowel vanuit
Madrid als het buitenland serieuze
berichten dat er dialoog zou komen
als ik die stap niet zou nemen. Toen
heb ik de verklaring van onafhanke
lijkheid opgeschort, maar het bleek
een valstrik, een pure leugen. Er
kwam geen dialoog, ze probeerden
slechts het momentum te breken."
donderdag 4 oktober 2018
GO
'Frustratie,
geen woede'
Behalve een Europese zaak én een
strijd tussen Catalonië en Spanje is
het ook een conflict binnen Catalo
nië geworden. De inwoners zijn
sterk verdeeld.
Dit gaat verder dan alleen een de
bat. Het heeft het dagelijks leven
beïnvloed, de relaties tussen men
sen onderling.
Edwin Winkels
Amsterdam
Uwas dinsdag aan
wezig op een ge-
spreksavond in
Amsterdam die
'woede' als thema
had. Heeft u boos
heid gevoeld, ge
durende het laatste jaar?
Sommigen vroegen zich af of het
conflict tussen Catalonië en
Spanje tot een soort Balkanoorlog
zou leiden. Had u die vrees?
De beelden van het geweld van de
Spaanse politie tegen Catalanen
tijdens het referendum waren niet
in het nadeel van de Catalaanse
zaak...
Deze week waren er wel inciden
ten, veroorzaakt door groepen Ca
talaanse radicalen.
Wat is een Catalaan, wie is het,
waarom voelt hij of zij zich abso
luut geen Spanjaard?
Moetje daarom nieuwe grenzen
creëren in Europa?
Heeft de houding van Europa u
teleurgesteld?
Dat statuut was aangeklaagd door
de Partido Popular van de latere
premier Rajoy. Nu de socialisten
van Pedro Sanchez regeren, staat
de deur voor een dialoog weer
open?
Zou u, met de kennis van nu, het
zelfde doen wat u vorig jaar heeft
gedaan?
