r
Alles hoort
dubbel te zijn
J
tegenover
Post van de
president
2
BIECHT
Beste Obama
Toneel Koning Lear wil zijn land verdelen over zijn drie
dochters. Maatstaf voor de verdeling is de mate van liefde
die hij ontvangt. Maar is iedereen wel even eerlijk? Het
verhaal is al ontelbare malen vertolkt. Dit keer is het de
Toneelgroep van Maastricht die het stuk van Shakespeare
ten tonele brengt. Met een dijk van een cast.
Uitgelicht
eer dan dertig jaar vormen de broers Raf
en Mich Walschaerts samen het duo
Kommil Foo. Ik herinner mij verbluf
fende voorstellingen vol fysiek theater (dwaze
toeren met een betonmolen bijvoorbeeld), vol
clownerie met exotische muziekinstrumenten
(piep-piepklein of monsterachtig groot), dolko
misch spel tussen aangever en afmaker, ontroe
rende liedjes.
Kommil Foo is nog lang niet dood (ze werken
aan een nieuwe voorstelling, in maart te zien, in
onder meer de traditionele try-out-plek Rilland).
Maar beide broers hebben nu ook soloproducties.
Volgens Raf houdt die afwisseling tussen Kom
mil Foo en de eigen voorstellingen het fris.
„Vroeger hadden we meer last van sleur."
Raf Walschaerts was in al die komische jaren
niet per se de 'vrolijke Frans'. Hij is altijd meer
de denker geweest en Mich meer de doener, de
spring-in-het-veld. Het heeft ze trouwens zeker
tien jaar gekost om hun publiek eraan te laten
wennen dat ze niet kwamen voor een avondje
billenkletsen. Daarna wist men wel dat het ging
om de mix tussen sérieux en slapstick.
het meest trouw te blijven aan het bizarre. Maar
Zonder U (een tienerprogramma over afscheid
nemen en loslaten, dat hij samen met Ineke Nijs
sen speelt) heeft nog altijd die ondertoon van
melancholie. In de soloprogramma's van Raf is
dat een boventoon.
Hij heeft het graag
wat confronterender.
In Biecht voert
melancholie
de boventoon
Biecht is daarvoor de
ideale titel. Zijn lied
jes (beperkt in aantal,
door hemzelf begeleid
op gitaar en piano) en
zijn verhalen lijken
redelijk autobiografisch. Als het over de liefde
gaat, gaat het vooral over het gemis eraan. Hij wil
(zwak kantje van hemzelf?) graag goed doen
voor iedereen. Maar voelt dat ook altijd goed? En
waar komt toch dat schuldbesef vandaan, als er
vol hartenlust geleefd zou kunnen worden?
Dat dubbele was Kommil Foo ('zoals het hoort')
en dat blijft er solo nog altijd in.
MUZIEK
TOP 3
5 REDENEN OM THUIS TE BLIJVEN
\J wj
Boek
hakespeare kon het
mooi zeggen, in zijn
tijd, in zijn taal. Maar
om vandaag de dag
het grote publiek nog
steeds in te pakken
met dat soort verha
len, is een andere taal nodig. Bijna
een eeuw lang heeft Nederland het
met de Burgersdijk kunnen doen, die
ouderwets degelijke maar wel klank
rijke Shakespearevertaling uit 1886.
Daarna volgden vertalingen (onder
anderen van Bert Voeten en Gerrit
Komrij) elkaar op met tussenpozen
van een decennium. Tegenwoordig
heeft elk gezelschap zijn eigen be
werker, elk stuk zijn eigen vertaler.
Eén van de hedendaagse groten op
dat gebied is Jibbe Willems, inmid
dels de huisschrijver van Toneel
groep Maastricht.
Jibbe Willems is misschien een
beetje 'brutaal': Hij durft gerust acht
tot tien vertalingen, bewerkingen of
eigen toneelteksten per jaar op zich
te nemen. En dat houdt vaak veel
méér in dan op een tochtige zolder
kamer in afzondering zitten ratelen
Het zijn de
personages
zélf die
clashen, door
wie ze zijn en
om wat ze
zélf doen
op een toetsenbord. Dat betekent
overleg met spelers en regisseur, her
schrijven, aanpassen, anders probe
ren. Jibbe Willems is ook nog relatief
jong (40) maar wacht niet op 'de ja
ren des onderscheids' om ook grote
namen een update te geven. In 2015
heeft dat al eens een ronduit schitte
rende Othello opgeleverd.
Nu gaat bij Toneelgroep Maastricht
opnieuw een stuk van Shakespeare
onder zijn mes. King Lear is het ge
worden. Een stuk dat hier en daar een
beetje complex lijkt, maar dat eigen
lijk maar één duidelijk hoofdthema
heeft. Het is eigenbelang tegen liefde.
Of anders gezegd: naïeve goedmoe
digheid tegen vuige doortraptheid.
Koning Lear is het regeren beu. Hij
heeft drie grote dochters, twee al ge
trouwd, eentje omringd door vrijers.
Tijd om de macht over te dragen. Hij
wil zijn land verdelen onder zijn
dochters, en wil van hen horen hoe
veel ze van hem houden. Zoveel
liefde, zoveel land. De getrouwde
dochters, Goneril en Regan, zijn zo
sluw om veel stroop te smeren. De
jongste (en eigenlijk de liefste), Cor-
nelia, is zo oprecht om liefde niet te
willen meten en haar vader niet te
donderdag 20 september 2018
GO
Willem Nijssen is
theaterliefhebber.
Hij schrijft over
toneelvoorstellingen.
Wat: BiechtRaf Walschaerts
Waar: Dorpshuis, Rilland
Wanneer: vanavond, 20.00 uur
Mich Walschaerts lijkt in zijn eigen programma
De keuze van
onze redactie:
Paul Weller -
True meanings
Na een paar klan
ken en woorden
weten we al ge
noeg: hij flikt het
weer! Akoestisch
en fijnzinnig ge
orkestreerd, Paul
Weller op zijn in
tiemst.
Noname -
Room 25
Natuurlijk heeft
deze Ameri
kaanse dichter
en rapper een
naam: Fatimah
Nyeema Warner.
En ja, de raps rij
men. Maar luister
vooral naar de
verhalen op dit
ijzersterk debuut.
Yorick van Nor
den - The Jester
Gooi Johan en de
vroege Kinks in
een mixer en je
krijgt Yordick van
Norden: opge
wekte en meesle
pende popliedjes.
B
Raf Walschaerts gaat 'te biecht' bij zich
zelf. FOTO LIEVEN DIRCKX
Veste
OBAMA
In de acht jaar dat hij president
van de Verenigde Staten was,
kreeg Barack Obama miljoenen
brieven. Hij besloot elke dag tien
brieven te lezen en beantwoor
den. Zijn team stelde elke dag
een pakketje samen, een dwars
doorsnede van wat er leefde in
de samenleving, dus óók brieven
van boze en teleurgestelde mensen. Jeanne
Marie Laskas maakte er het boeiende en ont
roerende boek Beste Obama over, een absolute
aanrader.
Verschijnt 25 september bij HarperCollins.
aenbea
liefde
Willem Nijssen
Vivian de Gier kijkt uit naar
het verschijnen van Beste
Obama, een boek met brie
ven aan en van de Ameri
kaanse oud-president. Zo
tipt ook de nieuwe cd van
Macy Gray en de serie
Maniac.