Flinke naschok
voor TomTom
'Luchtreizigers willen wifi'
II
Mars steekt nog eens
1 miljard in cacaoboeren
E 17
TomTom is deze week in de proble
men gekomen omdat één van de
grootste klanten, Renault, dinsdag
aankondigde in 2021 voor zijn navi
gatiesystemen over te stappen naar
Google. Veel beleggers verloren op
hetzelfde moment hun geloof in
het Nederlandse bedrijf, ook al
vindt de daadwerkelijke scheiding
pas over 2,5 jaar plaats.
TomTom, dat dinsdag een alge
hele radiostilte in acht nam, pro
beerde gistermorgen alsnog te red
den wat er te redden viel. Taco Ti-
tulaer, financieel topman, liet we
ten dat het toekomstige vertrek van
Renault (en de Japanse automerken
Nissan en Mitsubishi) naar concur
rent Google het navigatiebedrijf
niet direct omzet kost. Wel zou de
samenwerking gevolgen hebben
voor de orderinstroom.
Titulaer benadrukte dat 'het heel
gebruikelijk is' dat in de automo
bielsector deals worden gesloten
voor nieuwe modellen die pas over
twee, drie of vier jaar verschijnen.
Die orders vertalen zich pas later
door in de omzet. Kortom, beleg
gers hoeven zich nu nog geen zor
gen te maken. Titulaer: „Onze
orderinstroom voor automotive
was vorig jaar 400 miljoen euro. Dit
jaar is de omzet van automotive iets
meer dan de helft van dat bedrag."
De financieel directeur liet zich niet
verleiden tot speculaties over de
winstgevendheid van TomTom.
„Wij gaan nooit in op de winstge
vendheid voor een periode langer
dan het lopende jaar."
Dat Google TomTom nu zo dwars
lijkt te gaan zitten, kwam voor
Titulaer overigens niet als een com
plete verrassing. TomTom heeft in
het verleden al vaker met dit bijltje
W De financieel
directeur laat zich
niet verleiden
tot speculaties
moeten hakken. „Dit is niet de eer
ste keer. In 2009 zei Google dat ze
Android naar de mobiele telefoon
brachten. Dat had toen ook effect
op ons aandeel."
TomTom heeft zich te laatste ja
ren gespecialiseerd in het inbou
wen van navigatiesystemen in
auto's. Het biedt geen complete
besturingssystemen aan, en dat
doet Google wel.
AMSTERDAM Budgetluchtvaart
maatschappijen kunnen een
nieuwe inkomstenbron aanboren:
gebruik van wifi aan boord van een
toestel. Passagiers willen er best iets
extra's voor betalen, blijkt uit on
derzoek van de Zwitserse zaken
bank Credit Suisse.
Betalen voor je bagage, wat extra
beenruimte, koffie en een broodje
én... voor het gebruik van het wifi-
netwerk. 58 procent van de onder
vraagde Amerikanen, Europeanen
en Aziaten zegt geld over te hebben
voor wifi op de korte vlucht. Op de
langere vluchten is dat 71 procent.
Wat voor bedragen de reizigers
voor de extra service over hebben?
Voor de korte vlucht wordt gemid
deld 4 euro genoemd, voor lange
vluchten zo'n 6 euro. Een deel van
de reizigers zou nu al de keuze van
de maatschappij laten afhangen van
de kwaliteit van de wifi-verbin-
ding, aldus Credit Suisse.
De zakenbank ziet vooral een 'ex
tra verdienmodel' voor prijsvech
ters als Easyjet en Ryanair. Deze
maatschappijen bieden tot nu toe
nog geen wifi aan, maar dat laat on
getwijfeld niet lang op zich wach
ten.
VEGHEL Snoepfabrikant
Mars wil de positie van cacao
boeren verbeteren. Het bedrijf
steekt verspreid over tien jaar
nog eens een miljard dollar in
een plan om de arbeidsomstan
digheden van de lokale cacao
boeren te verbeteren.
Eerder werd daar al een bedrag
van eveneens een miljard dollar
voor opzijgezet.
Mars Wrigley Confectionary,
zoals het bedrijf voluit heet, wil
meer doen voor kinderrechten,
het tegengaan van ontbossing
en het verbeteren van de
levensomstandigheden van de
plaatselijke bevolking. In 2025
moet alle cacao duurzaam wor
den ingekocht.
Momenteel is ongeveer de helft
van de cacao bij Mars gecertifi
ceerd door organisaties als Fair-
trade en Rainforest Alliance.
Volgens critici is alleen certifi
cering niet voldoende om de si
tuatie voor cacaoboeren en het
milieu te verbeteren. Onder
meer om die reden heeft Mars
zijn eigen beleid aangescherpt.
Greenpeace noemt het initiatief
welkom, maar vraagt zich af
hoe Mars de resultaten gaat
controleren.
grens. Geen vrees dus voor een
herhaling van de fusie in de jaren
zeventig, toen de Nederlanders
zich moesten beperken tot het
maken van halffabricaten die bij
Hoesch in Duitsland tot een mooi
eindproduct werden gesmeed -
een echec waar Hoogovens maar
op het nippertje van herstelde.
Henrar benadrukt nog maar eens
welke voorwaarden dit jaar zijn
vastgelegd: 'IJmuiden' blijft een
compleet staalbedrijf, met een
eigen directie en garanties dat
geen kapitaal wordt afgeroomd.
Een andere hoofdlijn in de ge
schiedenis van Hoogovens is de
locatie aan zee, die altijd al buite
nissig was, maar nog steeds grote
voordelen oplevert. „België had
zijn hoogovens bij Luik, dicht bij
de kolenmijnen. Die zijn allemaal
failliet", zegt logistiek directeur
Derk Triezenberg. Bij IJmuiden
kunnen zijn mensen de goed
koopste ertsen en kolen aantrek
ken en het staal makkelijk weer af
voeren per schip.
De staalindustrie groeide in
honderd jaar uit tot on-Neder-
landse proporties: met duizend
voetbalvelden is het terrein maar
net iets kleiner dan de binnenstad
van Amsterdam. In 1979 werkten
er 22.000 mensen. Nu zijn dat er
nog 9000.
Groen staal
De ligging aan de kust biedt
nieuwe mogelijkheden. Een
nieuwe technologie die allerlei
voorbewerkingen van kolen en
ijzererts overbodig maakt, geeft al
20 procent minder C02-uitstoot.
Bijkomend voordeel is dat de CO2
sterk geconcentreerd uit de
schoorsteen komt, zodat die zich
makkelijker laat opslaan in lege
gasvelden voor de kust of, beter
nog, laat hergebruiken als nieuwe
grondstof. Onlangs werd bekend
dat chemiereus Dow overweegt
bij Tata Steel in te trekken en rook
gassen te gebruiken voor de pro
ductie van plastics.
Voor de kust bij IJmuiden ko
men grote windparken, die in de
vorm van elektriciteit of waterstof
massa's energie aan land zullen
brengen. Henrar: „Deze site zal
zich verder ontwikkelen, ook met
chemische fabrieken. We krijgen
windmolenparken, we krijgen
waterstof. In 2050, dat is onze
droom, staan hier fabrieken die
groen staal maken." Henrar is er
daarom van overtuigd dat over
vijftig jaar weer een nieuwe studie
van historici volgt over 'Hoog
ovens'. „Maar dan niet meer alleen
als staalfabriek. Het zal een men
geling van industrieën zijn."
hoogwaardige eindproducten.
Herkenbaar, zeggen ze op de
werkvloer. Vierhonderd onder
zoekers broeden op nieuwe vor
men van staal, maar verplaatsen
zich ook in de hoofdpijndossiers
van hun klanten. Ze hebben bij
voorbeeld hun eigen crashtest-h-
De mijnen in Limburg
zijn allang dicht,
maar het staalbedrijf
is springlevend
boratorium, maar zijn ook niet te
beroerd om uit te vliegen naar
een autofabriek als daar een pro
bleem optreedt met hun staal
platen.
Ook de joint venture met Thys-
senkrupp wordt bekeken vanuit
de traditie om samen te werken
en kennis op te doen over de
Onbeschermd
Zo'n troef is bijvoorbeeld aanpas
singsvermogen. Steeds weer stak
Hoogovens afgelopen eeuw zijn
licht op in het buitenland om de
productie te moderniseren - in
de VS, in Japan. Bij gebrek aan
een grote binnenlandse markt
moest Hoogovens van meet af
aan produceren voor de wereld
markt, onbeschermd tegen de in
ternationale concurrentie. De
enige uitweg: specialisatie in
Niet dat er lessen te trekken zijn
uit de geschiedenis, meent de
hoofdauteur van Door staal gedre
ven, Bram Bouwens. Historici kij
ken naar het verleden, niet naar
de toekomst. Dat laatste is het
werk van consultants en die wor
den heel wat beter betaald, zegt
hij lachend: „Dit boek is geen re
cept voor de komende 25 jaar. Het
laat zien: hier komen jullie van
daan en dit zijn jullie troeven om
ook de komende 25 jaar met ver
trouwen tegemoet te zien."
donderdag 20 september 2018
GO
TomTom is nog niet door de zure
appel heen. Ook gisteren lieten
de beleggers de Nederlandse
navigatiespecialist vallen, al ge
beurde het niet zo massaal als
dinsdag, toen het bedrijf een
kwart van zijn beurswaarde in
rook zag opgaan.
Leo Roggeveen
Amsterdam
M T Links het productieproces
in 1934, hieronder het volledig
geautomatiseerde proces anno
nu.
FOTO'S HOLLANDSE HOOGTE EN ANP
AM Hierboven Hoogovens in
1928 en hiernaast het huidige
fabriekscomplex, zo groot als
duizend voetbalvelden.
FOTO'S ANP
- Reinout Rutte, historicus