Ook de
Oranjes
krijgen
er wat bij
3
PRINSJESDAG 2018 ANALYSE
Op zijn eerste Prinsjesdag schotelt
Rutte III een feestje voor. Best fijn voor een
coalitie van tegenpolen voor wie regeren
vaak voelt als een knellend korset. Nu nog
de knopen doorhakken in taaie dossiers.
ertrouwen in de toe
komst, was de titel van
het regeerakkoord van
Rutte III. Vertrouwen is
werk in uitvoering, be
nadrukte de koning in de Troonrede.
En hoewel het werk nog lang niet af
is voor dit kabinet, had de regering
gisteren vooral een positieve bood
schap: het gaat goed met Nederland.
Daarmee werd teruggegrepen op
de eerste belofte van premier Mark
Rutte, bij de presentatie van zijn
nieuwe kabinet vorig jaar: „Er ligt
nu een akkoord waardoor gewone,
normale Nederlanders er écht op
vooruitgaan."
Nu - 343 dagen later - probeert het
kabinet die belofte in te lossen. Bo
venal door voor een hogere koop
kracht te zorgen - gemiddeld 1,5 pro
cent. Ruim 95 procent van alle huis
houdens moet erop vooruitgaan. Zo
als het kabinet ook nog schermt met
investeringen in onderwijs, defensie,
veiligheid en infrastructuur. En als
kers op de taart is er geld om de
staatsschuld af te lossen. Kortom: een
fuifje, die eerste miljoenennota.
Maar er zijn ook vragen die niet in
een rekenmachine passen, zei de ko-
Leven we in
Nederland
wel vol
doende
met elkaar
en niette
veel naast
elkaar?
ning. En daarmee leek hij vooral de
ministers aan te spreken: „Leven we
in Nederland wel voldoende met el
kaar en niet te veel naast elkaar?"
Juist op dit soort maatschappelijke
vragen liggen de visies van de libe
rale en de confessionele partijen die
dit kabinet schragen uiteen.
Daarom moet de presentatie van
deze goednieuwsbegroting als ver
lichting voelen in een coalitie die
voor de vier deelnemende partijen
-WD, CDA, D66 en Christenunie -
soms knelt als een korset.
Als het gaat om onderwerpen als
abortus, euthanasie, wietteelt, asiel
en klimaat staan de conservatievere
(WD en CDA) dikwijls lijnrecht te
genover de progressievere (Christen-
Unie en D66). Niet voor niets duurde
de formatie van dit kabinet zo lang.
En met nog 2,5 jaar regeren voor de
boeg, worden splijtzwammen vooral
op de lange baan geschoven met ex
tra onderzoeken, meer proeven of het
instellen van commissies. Geen won
der ook: Rutte III leunt op een krapst
mogelijke meerderheid. Ruzie in ei
gen gelederen is dan dodelijk.
Rijen sluiten
Het gevolg: een coalitie die tot in den
treure overlegjes voert om de rijen
gesloten te houden. Die hun Kamer
leden - en ministers - in WhatsApp-
groepjes de minste koerswijziging la
ten bespreken. Die vooral binnenska
mers bulderen als iemand voor de
troepen uit loopt.
Veel liever dus brengt dit kabinet
goed nieuws via zijn eerste Miljoe
nennota. Maar het zal een voetnoot
blijken als die 'vragen die niet in een
rekenmachine passen' zich aandie
nen. Het kabinet moet nog steeds
knopen doorhakken in ingewikkelde
dossiers die diep ingrijpen in het le
ven van iedereen. Het nieuwe pensi
oenstelsel, het groeiende aantal
werknemers zonder vaste baan of de
uitwerking van het Klimaatakkoord.
Stuk voor stuk onderwerpen ook
waarbij het kabinet wanhopig zoekt
naar maatschappelijk draagvlak. Dat
de vakbonden nog niet meewerken,
moet zorgen baren. Premier Rutte
sloot gisteren zelfs niet uit dat het
niet lukt. „En als kabinet is het lastig
zonder bonden en werkgevers - die
het geld beheren - nieuwe pensioen-
regels door te drukken."
Meedenken
En in de Tweede Kamer toont de op
positie zich evenmin weinig geroe
pen om mee te denken. Vooral het af
schaffen van de dividendbelasting is
een totem geworden in Den Haag.
Oppositiepartijen willen die impo
pulaire maatregel van tafel. Maar dat
de koning die maatregel in de Troon
rede benoemde, bevestigt dat het ka
binet hem wil doordrukken.
Het paradoxale is dat na de verkie
zingen voor de Eerste Kamer van vol
gend jaar de hulp van de oppositie
juist hard nodig zal zijn. De coalitie
partijen verliezen dan waarschijnlijk
hun meerderheid in de senaat.
Niet voor niets sloot de Troonrede
af met een passage waarin andere
partijen met bedekte bewoordingen
werden opgeroepen mee te helpen
bij het besturen van dit land.
Positief natuurlijk. Maar in die
slotwoorden hoorde je ook het korset
van deze regeringscoalitie weer kra
ken.
De grondwettelijke uitkering van
de koning, die jaarlijks wordt geïn
dexeerd en de inkomens van rijks
ambtenaren volgt, bedraagt in 2019
926.000 euro, 24.000 hoger dan dit
jaar. Maxima krijgt een toelage van
367.000 euro. Dat is 9000 euro meer
dan de 358.000 van dit jaar. Prinses
Beatrix ontvangt in 2019 een uitke
ring van 523.000 euro. Dit jaar is dat
nog 510.000. Gezamenlijk krijgen
de leden van het koninklijk huis er
2,5 procent extra bij.
De totale begroting voor het Ko
ninklijk Huis is volgend jaar 43,25
miljoen euro, ruim een miljoen ho
ger dan dit jaar. Dat geld gaat onder
meer naar materiële uitgaven, zoals
de kosten aan auto's, paarden en rij
tuigen. Ook de gebruikskosten van
de paleizen, zoals verwarming en
verlichting zitten hierin verwerkt.
Het koningshuis verwacht hier vol
gend jaar ruim 600.000 euro meer
aan uit te geven, waarmee de totale
begroting voor materiële uitgaven
op bijna 9,5 miljoen euro komt.
Ook de verwachte uitgaven voor
de inzet van luchtvaartuigen gaat in
2019 omhoog, met 26.000 euro naar
860.000. De personele uitgaven van
het koningshuis stijgen volgend
jaar met ruim een ton naar 4,4 mil
joen euro.
woensdag 19 september 2018
GO
Koning Willem-Alexander en koningin Maxima verlaten het Binnenhof na de
Troonrede in de Ridderzaal.
Prinses Beatrix zwaait vanuit het kabinet van de koning naar de rijtoer, fotosanp
Uitdelen is makkelijk,
nu komt het erop aan
Hans van Soest
Tobias den Hartog
Den Haag
—Koning Willem-
Alexander
Koning Willem-Alexander gaat
er volgend jaar in inkomen op
vooruit. Ook koningin Maxima
en prinses Beatrix verdienen
meer, zo blijkt uit de begroting
van het Koninklijk Huis.
Tobias den Hartog
Den Haag
