'Overheid moet Damen voortrekken'
5
de Haagse Comedie. We kozen
voor een naam zonder risico. We
waren niet van stand, maar wel
van de straat. Het doel was om de
betere stukken op te voeren. Met
een het tweede jaar speelden we al
de Shakespeare-fragmenten. In
feite lonkten we naar een professi
onele status. In die tijd kwamen er
overal in het land kleine theaters
op: de Balie, Bellevue, Pepijn. Er
was veel beweging. Voor het geld
en voor het plezier speelden we
ook platte kluchten. We hadden in
die tijd Ronny de Koning. Hij was
een meester in het vallen en strui
kelen."
De herinneringen buitelen over
elkaar. Aan het eerste serieuze
stuk 'Hamlet' in de Shakespeare-
fragmenten in 1969. Aan de eerste
vaste locatie, het Vestzaktheater in
Vlissingen, waaraan de oprichters
honderd gulden bijdroegen voor
de opknapbeurt. Aan Tim Rie-
meyer, die kilometers kabel aan
legde en het hele gebouw op
knapte. Aan Cor Verdonschot, de
regisseur die in 1978 met 'Schreber'
de zaal, entree en tuin vulde. De
PZC schreef in dat kader over een
voorstelling 'die zowel verwonde
ring heeft gewekt als bewondering
afgedwongen'.
Het succes trok mensen aan. En
nog meer mensen. De geroemde
Verdonschot ging voor kwaliteit,
er ontstond een eerste en een
tweede elftal. En dus veel gerom
mel en achterklap. In 1981 explo
deerde de bom, Bram Kwekke-
boom en zijn Willy stapten op.
Bram ging verder met zijn jeugd
theater 'Deurtje open, Deurtje
dicht', tot hij in 1986 onder con
tract kwam bij Theatergroep We
derzijds in Amsterdam.
De Zeeuwse Komedie bleef be
staan en boekte successen met re
gisseurs als Willem Huijbreghs,
Josien de Graaf en Katinka van den
Dool. In 1999 verhuisde het gezel
schap naar het gerenoveerde kun
stencentrum Willem III in Vlis
singen. Toen voor de Komedie én
de gemeente de huurkosten niet
meer op te brengen waren, werd
in 2015 de deur gesloten. Sindsdien
is De Zeeuwse Komedie thuisloos.
Regie
Rens Schot was al van de partij in
de tijd van Bram Kwekkeboom. De
laatste jaren had hij ook meerdere
keren de regie in handen. Boven
dien is hij sinds drie jaar voorzit
ter. Hij zegt: „We hebben geen ei
gen theater meer en er is geen
geld. Dat vind ik wel interessant.
Zonder vaste locatie is het moei
lijk om te repeteren en decors te
maken. We spelen nu kleine voor
stellingen in theater Spoetnik en
in een bovenzaaltje van café De
Concurrent. We maken ook thea
ter op aanvraag, bijvoorbeeld voor
een symposium over alcoholmis
bruik. Dat zijn eenmalige voorstel
lingen, je wordt er niet op afgere
kend."
JUBILEUMFEEST
Onderzoeksbureau Triarii onder
zocht in opdracht van het ministe
rie van Economische Zaken de be
tekenis van het marinebouwcluster
voor de Nederlandse economie. Het
rapport is vorige week naar de
Tweede Kamer gestuurd.
Damen Schelde Naval Shipbuil-
ding in Vlissingen is de enige Ne
derlandse marinebouwwerf. Alle
complexe marineschepen worden
daar ontworpen, gebouwd en on
derhouden. Met Thales en RH Ma
rine behoort Damen Schelde, waar
ongeveer 500 mensen werken, tot
de kern van een cluster van Neder
landse bedrijven die zich bezighou
den met marinebouw. Als directe
toeleverancier behoren 45 gespeci
aliseerde bedrijven tot de branche
vereniging en daarnaast zijn er nog
100 toeleveranciers van algemene
producten.
In totaal werken in het marine
bouwcluster 37.693 mensen. De
economische waarde bedraagt in
totaal 1,1 miljard euro (719 miljoen
euro direct en 388 miljoen indirect).
De afgelopen jaren is de sector wel
verzwakt, door afname van het aan
tal orders. Hoopgevend is dat De
fensie weer orders heeft te verge-
Tachtig procent van
de wereldmarkt is
niet toegankelijk voor
Damen Schelde
ven, onder meer voor de vervan
ging van onderzeeboten, fregatten,
mijnenjagers en de bouw van een
Combat Support Ship.
Nederland is vrijwel zeker in
staat de beste schepen te bouwen
voor de laagste prijs. „De schepen
van de Nederlandse marine zijn in
internationaal opzicht van hoge
kwaliteit, in technologisch opzicht
geavanceerd en ontwikkeld en ge
bouwd tegen relatief lage kosten",
schrijft Triarii.
Goedkoper
Nederlandse marineschepen ble
ken in het verleden vaak tientallen
tot honderden miljoenen euro's
goedkoper dan vergelijkbare sche
pen van buitenlandse bedrijven. Bij
doorverkoop naar andere landen le
veren Nederlandse marineschepen
nog 40 procent op van de oorspron
kelijke aankoopwaarde. In tegen
stelling tot grote buitenlandse
staatsbedrijven, stelt Triarii, is de
Nederlandse sector 'lean and
mean'.
Toch geven prijs en kwaliteit niet
altijd de doorslag. Doordat andere
landen hun eigen industrie voor
trekken, is 80 procent van de we
reldmarkt niet toegankelijk voor
Damen Schelde.
Wil de Nederlandse marine-
bouw haar voorsprong behouden,
dan is het essentieel dat de order
portefeuille gevuld blijft. De fregat
ten en het support ship worden in
Nederland gebouwd, de mijnenja
gers worden door België Europees
aanbesteed. Of de onderzeeërs Eu
ropees moeten worden aanbesteed,
is nog niet duidelijk.
Volgens het rapport moet de Ne
derlandse politiek het voorbeeld
volgen van buitenlandse overheden
en dus de eigen marinebouw voor
trekken.
woensdag 19 september 2018
GO
De Zeeuwse Komedie viert
feest, zaterdag 22 septem
ber in het gebouw van
Scheldehof aan de Peper-
dijk in Vlissingen. Vanaf
15.30 uur zijn de deuren
aan de ingang Hellingbaan
geopend. Om 16.00 uur is
het woord aan oud-voorzit
ter Ed van Reijmersdal.
Daarna neemt de Vlis-
singse cultuurwethouder
Rens Reijnierse plaats ach
ter de microfoon. Rond
17.00 uur presenteert Rens
Schot, de huidige voorzit
ter, het ZK50-magazine.
Daarin worden herinnerin
gen aan de geschiedenis
van het toneelgezelschap
opgehaald. De jubileum
voorstelling 'Twee' gaat za
terdag 27 oktober in pre
mière in Theater Spoetnik
aan de Oude Markt in Vlis
singen. Twaalf acteurs
brengen monologen en dia
logen in een setting, waar
een kastelein en zijn vrouw
een goedlopende kroeg
runnen. Stamgasten en
vreemdelingen komen bin
nen met hun verhalen. Ver
dere speeldata: 2, 3,10,11,
17,18, 23 en 24 november, 7
en 9 december.
Scène uit Woyzeck in 1984,
in de regie van Willem Huij
breghs.
Inzet: De Vossejacht in 1987.
FOTO'S ARCHIEF DE ZEEUWSE KOMEDIE
De in Vlissingen gebouwde ma
rineschepen behoren tot de
beste ter wereld en zijn relatief
goedkoop. Toch staat het Ne
derlandse marinebouwcluster -
waarvan Damen Schelde in Vlis
singen de kern is - onder druk,
onder meer omdat buitenlandse
overheden hun marinebouwers
voortrekken.
Ernst Jan Rozendaal
Vlissingen
