Hugo Borst schreef bijna vier jaar lang over zijn dementerende moeder.
Met haar overlijden komt een eind aan de kroniek 'Mijn ma'.
\a ma's dood op 17 augustus
ben ik overspoeld met hart
verwarmende berichten. Die
hebben mij en mijn familie
goed gedaan. Ik voel me een beetje
schuldig dat ik niet iedereen persoon
lijk kan terugschrijven. Maar weet dat
elke brief of mail door mij is gelezen.
Dank, lieve lezer, dat u zo openhartig
was. De persoonlijke verhalen onder
streepten dat Laurens, Jackie, Karina
en ik niet als enigen aan het mantel
zorgen waren.
Bij dezen spreek ik mijn innige
dank uit dat u de afgelopen vier jaar
met ma heeft meegeleefd. Ik heb ze
niet geteld, maar ik vermoed dat ik
tussen de 160 en 170 afleveringen heb
geschreven. Fotograaf Margi Geer
links, een vriendin van ons, heeft
ma al die jaren liefdevol en treffend
geportretteerd, alsof het haar eigen
moeder was van wie zij nooit af
scheid heeft kunnen nemen. Margi
maakte niet alleen de foto's, ze zorgde
goed voor ma en gaf en passant de
andere bewoners het gevoel dat ze
belangrijk waren.
Het was mijn wens dat ma gezien
werd. Wat me dreef was bezorgdheid
om haar lot, aangevuld met dank
baarheid en trots. Ik wilde u vertellen
hoe ze ooit was: een levendige, pittige
en zorgzame moeder. Maar ik wilde
ook verslag doen hoe ze werd: ver
geetachtig, angstig, geestelijk en li
chamelijk gehandicapt. Meestal heb
ik mijn kronieken lichtvoetig gehou
den. Ik vond dat dat moest. Er wordt
op een woongroep van een verpleeg
huis best gelachen, hoor. Pas hele
maal aan het eind werden mijn
stukken zwaarder. Ma in die laatste
fase van haar ziekte te zien, die totale
ontluistering, ik kon er slecht tegen.
Ik deelde haar kwetsbaarheid met
u omdat mijn moeder zelf zo gefasci
neerd was door de sloophamer van
meneer Alzheimer. Ze zag haar
schoonmoeder en dierbare zussen
van dichtbij afgebroken worden. Ik
had op mijn netvlies staan hoe mijn
moeder hen liefdevol verzorgde en
slim afleidde. Daarom was het man
telzorgen geen kunst voor mij. Ik
kopieerde slechts mijn eigen moeder.
Wat ik een tijd niet doorhad is dat
ma voor sommige lezers de belicha
ming was van hun eigen zieke ouder
of partner. Ik kreeg veel berichten van
mantelzorgers die in hetzelfde
schuitje zaten of hadden gezeten. An
deren schreven of vertelden dat mijn
moeder voorliep op hun eigen de
mente moeder en dat wat ik be
schreef leerzaam en troostrijk was.
Die wetenschap gaf ma's rotziekte op
de een of andere manier zin.
De kronieken resulteerden in twee
boeken, Ma en Ach, moedertje. In het
najaar van 2019 volgt het laatste deel
van de trilogie, een verslag van ma's
laatste jaar. In dat boek zal ik ook
beschrijven wat de gevolgen zijn
geweest van de schijnwerpers die vol
op mijn moeder waren gericht. Joke
Borst-Huijsdens werd van micro
macro. Ineens had ik het niet alleen
over haar, maar over haar en haar
lotgenoten, over haperende ouderen
zorg in Nederland, over verpleeg
huizen die in gebreke bleven en over
de steken die de politiek liet vallen.
Het leidde tot het initiatief Scherp op
Ouderenzorg en een politiek manifest,
waarbij mijn strijdmakker Carin Gae-
mers de drijvende kracht en het intel
lect is. Carin is een machtige steun en
toeverlaat.
Het grappige is achteraf: het ging
allemaal vanzelf. Dat het activistisch
en politiek werd, is nooit de bedoe
ling geweest, al weet ik zeker dat mijn
moeders gevoel voor onrechtvaardig
heid - genetisch overgedragen en
diep in mij verankerd - een zet heeft
gegeven.
Veel mensen vragen nu of ik me
wel blijf inzetten voor de kwetsbare
ouderen. Jazeker. Ik beschouw het als
een morele plicht. Hoogstwaarschijn
lijk schuif ik samen met Carin Gae-
mers een beetje op; in de Thuiszorg
gaat het bepaald niet goed. Dus kan ik
toch nog stellen: wordt vervolgd.
Dag, lieve, trouwe lezers. II
magazine 21
Duizendmaal dank
H Reageren?
magazine@persgroep.nl