ee b
20 MEE
ANGELA
KIJKT TV
Twitteriseen
handjevol mensen.
16,5 miljoen mensen
zitten niet op
Die horen we niet
en daar luisteren we
niet naar.
Quote van de dag
Het wordt zonder twijfel hét spektakelstuk
van het jaar. Culturele Hoofdstad Leeuwarden
beleeft vanavond de eerste voorstelling van De
Stormruiter. Hoofdrolspeler Jelle de Jong over het
Friese totaaltheater: „Dit is de rol van mijn leven."
Iet torenhoge verwachtingen vooraf kon
Beter Laat Dan Nooit eigenlijk alleen maar
tegenvallen. Maar ik moet zeggen: het pro
gramma waarin krasse knarren Willibrord Fre-
quin, Peter Faber, Barrie Stevens en Gerard Cox op
reis gaan door Azië, was nog beter dan gedacht.
Het is het leukste dat RTL in lange tijd heeft uitge
zonden. Zelfs brutaaltje Olcay Gulsen is als 'reis
leider' een gouden greep, ook al was ze formeel
een noodgreep omdat eerste keuze Jamai wegens
ziekte moest afhaken.
En zo kan ik nog wel even doorgaan met rare
tegenstellingen. Want het programma - geba
seerd op een Amerikaanse variant op een Koreaans
format - is zo leuk omdat het oprecht is, terwijl
bijna alles nep is. Van het rare toneelstukje aan het
begin waarin de vier elkaar opbelden om met va
kantie te gaan, tot het 'spontane' idee om door de
straten van Tokio te gaan karten en de 'spontane'
uitnodiging van een stel verklede passanten om
naar een bepaalde bar te gaan, waar Cox en Stevens
vervolgens meedoen met een dansje op een po
dium in taartvorm.
Jansen
bekroond
Ziggo Sport
even gratis
Ook in de 'dagboekfragmenten' - een beproefd
tv-trucje waarin deelnemers in interviewvorm
commentaar geven op gebeurtenissen, hun eigen
optreden en elkaar - worden wij kijkers bedot tot
en met. De kleren en setting verraden dat alles in
één keer is opgenomen. Maar Cox en consorten
doen aandoenlijk hun best om te acteren dat ze
zich verheugen op een lekker luxe hotelbed, ter
wijl ze al donders goed weten waar welke 'var
kensstal' (citaat Frequin) wacht.
Want de heren zelf zijn alle schaamte voorbij. Ja,
het zijn notoire aandachtsjunks die graag een
dansje maken op straat of alle aandacht naar zich
toetrekken door zelfbedacht Japans te gaan
schreeuwen tegen een stel doodsbange school
meisjes. Dat weten ze zelf ook. Dus daar doen ze
niet moeilijk over. Ze geven het beste dat ze in huis
hebben en genieten er met volle teugen van dat er
weer een camera op hen gericht staat. Daarvoor
hijsen ze met genoegen de stramme lijven in een
verkleedpakje of een Japans bedje in een capsule
hotel als het script dat voorschrijft.
Maar de onderlinge chemie is echt, het plezier is
echt, net als de zelfspot en de ontroering die regel
matig de kop opsteekt bij hoofdrolspelers én reis
leider. Het is tv waar je letterlijk en figuurlijk heel
blij van wordt.
Het is alsof de geest van
de Amerikaanse regis
seur Cecil B. DeMille,
de man achter spekta
kelfilms als The Ten
Commandments en Cle-
opatra, rondwaart in
Leeuwarden.
Want de Friese hoofdstad, in 2018 Cul
turele Hoofdstad van Europa, bereidt
zich voor op een schouwspel dat in Ne
derland qua omvang nog niet vertoond
is.
Ruim zestig acteurs en musici,
108 paarden en hun ruiters en verzorgers,
getrainde levende have als ganzen, ade
laars (twee stuks) en een meeuw, hon
derden historische kostuums, een kerk
op ware grootte, een reusachtige dijk,
waterkanonnen, zandgrond gestort door
zestig vrachtwagens... Leeuwarden is
vanaf vandaag het toneel van een thea
traal epos.
De Stormruiter, onder regie van Jos
Thie, vertelt het verhaal van Frieslands
strijd tegen het water anno 1750. Acteur
Jelle de Jong (31) vertolkt naast onder an
deren Ellen ten Damme de hoofdrol in
het stuk. Dat is mede gebaseerd op de no
velle Der Schimmelreiter (1888) van de
Duitse schrijver Theodor Storm en kent
een voorname rol voor het oudste in
landse raspaard in Nederland, het Friese
paard.
De Jong, voormalig acteur bij Het Na
tionale Toneel en bekend van onder meer
de tv-serie Dokter Deen (in de rol van
zoon Robbert), is in De Stormruiter de
jonge dijkgraaf Hauke Haien en dat heeft
hij geweten. „Het is het vermoeiendste,
maar tegelijk opwindendste jaar uit mijn
bestaan. Dit is de rol van mijn leven."
Het is bepaald geen promotionele praat
van de acteur. Reclame hoeft hij trou
wens niet te maken: de 22 voorstellingen
in WTC Expo te Leeuwarden, die per op
voering 5000 toeschouwers kunnen her
bergen, waren binnen een week nage
noeg uitverkocht. Hoewel de (nationale)
vraag naar kaarten het aanbod ruim over
treft, blijft De Stormruiter een exclusief
Friese aangelegenheid.
Jelle de Jong heeft er inmiddels een in
tensief trainingsprogramma opzitten. Hij
moest zich het Bildts eigen maken (de
streektaal in Noord-Friesland, volgens
De Jong voor andere Nederlanders
'prima te volgen'), maar zich bovenal be
kwamen in het ruiterschap.
„Ik verzorgde als jongetje twee pony's
op een manege en op vrije dagen tijdens
de opnamen van Dokter Deen maakte ik
soms een strandrit, maar mijn rol in De
Stormruiter vergt een enorme beheer
sing en routine."
Die deed hij op in Marseille, waar hij
les kreeg van het Théatre du Centaure.
„Dat wordt geleid door twee mensen die
leven als centauren en zich beschouwen
als half mens, half paard. Zij trainen paar
den zeven jaar op unieke wijze: met een
ragfijn touwtje dat van hun navel naar de
mond van het dier loopt, controleren zij
elke beweging van het paard. Inderdaad,
ruiter en paard gaan volkomen in elkaar
op."
Tevens werd hem het stunt- en thea
traal rijden onderwezen. „Ik heb in de
voorstelling vijf paarden: twee schim
mels en drie Friezen. Ik rijd zonder zadel,
MUZIEK
De Johannes
Vermeer Prijs
is dit jaar voor
violiste Janine
Jansen. De jury
noemt haar een
rolmodel voor
jonge musici.
„Haar muzikale
interpretaties
raken aan het
geniale en oog
sten unaniem
bewondering en
respect."
TELEVISIE
donderdag 6 september 2018
GO
Ziggo Sport
Totaal biedt de
sportwedstrij
den van donder
dag 13 tot en
met maandag 17
september gra
tis aan. Ook
klanten van an
dere aanbieders
kunnen dan op
de zes (digitale)
kanalen kijken
naar Formule 1,
golf en voetbal.
—Jan Slagter van Omroep MAX
in Panorama
En juist die knipoog maakt het zo amusant.
Arno Gelder
