23
Over gezond leven, psychologie, familie en relaties
Comapatiënt Laila Saveur
(24) danst weer na een zwaar
ongeluk waarbij ze haar nek
breekt, in coma raakt en wordt
opgegeven. In de voorstelling
'Dromen vangen' beeldt ze die
nachtmerrie uit met haar oude
balletgroep.
Geef nooit op. Kijk altijd
opnieuw wat je moge
lijkheden zijn, houdt
Estelle Schatorié (47)
haar revalidatiepatiënt
twee jaar lang voor. Zij is oefenthera
peut Mensendieck en dansdocent in
Venlo. En Laila Saveur, masterstu-
dent Latijn en Grieks in Nijmegen,
volgt haar advies op.
„Ik ben in november 2015 op het
zebrapad voor mijn studentenhuis
aangereden. Na drie weken coma
kregen mijn ouders te horen dat ze
beter afscheid konden nemen.
Op 21 december ben ik ontwaakt.
Als een vroeg kerstcadeau. Ik kon
niets. Door de kneuzingen in mijn
hersenen was ik links verlamd. Ik
droeg zo'n haloframe om mijn hoofd,
kon niet lopen. Ik kreeg fysiothera
pie, maar eigenlijk wist ik nog steeds
niet precies wat er aan de hand was.
Door het ongeluk heb ik hersenletsel
opgelopen. Ik was mezelf kwijt.
In april dook Estelle op, ze is een
DETHERAPEUT
collega van mijn danslerares. Ik ballet
al sinds mijn vierde. Dankzij beiden
ben ik heel ver gekomen met revali
deren. Ik wist bijvoorbeeld niet meer
hoe ik moest springen, en dat doe je
veel bij ballet. Door hen heb ik mijn
zelfvertrouwen teruggekregen. Ze
motiveerden me enorm. Estelle hing
me in een stellage zodat ik mijn be
nen beter kon optillen. Ik kreeg zin
om te oefenen, het was ergens voor."
„Mijn zus heeft me gefilmd in de
periode dat ik in coma lag en erna. In
de voorstelling begint mijn nacht
merrie met dat ik niet meer kan mee
doen met mijn oude dansgroep. Het
publiek krijgt de film van mijn zus te
zien. We hebben de voorstelling al
twee keer gespeeld. Mensen kunnen
amper geloven dat ik die vrouw in
coma ben. Uiteindelijk dans ik op het
podium met mijn oude groep: Estelle
heeft mijn revalidatie-oefeningen in
de voorstelling verwerkt."
„Daar waar de artsen in december
2015 en de revalidatiebegeleiding in
Voor het eind
van 2018 wil ik
een pirouette
maken
2016 redelijk snel oordeelden dat er
weinig meer mogelijk was, heb ik me
kunnen vasthouden aan Estelle. Zij
heeft mij gemotiveerd om door te
gaan. Ik heb ook veel houvast gevon
den bij mijn eigen danslerares, de
dansgroepleden, mijn familie en
vriendinnen. Ik weet nu wat ik wel
kan. Ik draai weer, ik spring. En voor
het einde van het jaar wil ik een pi
rouette kunnen maken.
Wat ik het moeilijkst vind, is te
accepteren wat er van me is gewor
den. Ik ben jaloers op mijn oude zelf,
van vóór het ongeluk. Al geef ik mijn
leven nu een 8. Voorheen was het een
9. Estelle heeft me geholpen om dat
zelfvertrouwen op te bouwen, om
mezelf na het ongeluk te accepteren."
„Er zijn pluspunten. Als ik nu college
volg, concentreer ik me enorm. Ik
chat of app niet meer tegelijkertijd.
Dat gaat niet meer. Ik maak nog
steeds vorderingen. Ik kan nu trap
lopen zonder leuning."
dinsdag 4 september 2018
Geef je droom nooit op
Cathérine van der Linden
Wat is je overkomen?
Estelle Schatorié:
„Ik vraag mijn revali-
datiepatiënten altijd:
Stel dat je morgen op
staat en er gebeurt
een wonder, wat zou
dat dan zijn? Op dat
wonder richten we ons
vervolgens. Mensen
durven niet meer te
dromen, ze geven het
vaak op. Ik zeg: blijf
zoeken naar de moge
lijkheden. Soms
betrek ik de
oude setting
van een pa
tiënt bij het
revalidatie-
proces. Bij de
één kan dat een
paard zijn, bij Laila
was dat haar dansklas.
Zo zorgen we dat ze in
de verbinding blijft, dat
motiveert in het herstel.
Revalideren be
staat niet al
leen uit li
chamelijk
ongemak,
maar voor
een groot
deel uit de ver
werking van je emo
ties. Kun je accepteren
wat je niet kunt? Durf je
het aan te gaan? In de
groep te staan?"
Hoe hebben jullie die nachtmerrie
in een dansvoorstelling verwerkt?
Wat heeft zij met je gedaan waarin
andere medici niet slaagden?
Laila Saveur (I) met
Estelle Schatorié, die
haar patiënten altijd
vraagt een wonder te
beschrijven.
FOTO KOEN VERHEIJDEN
—Laila Saveur
En je nieuwe zelf, brengt die ook
nieuwe inzichten?
Dansvoorstelling Dromen vangen,
14 september in theater De Maas
poort, Venlo.
