Uitlevering binnen paar dagen verwacht
'Ze krijgen
ervan langs'
9
Hij is veroordeeld
voor hij voor
een rechter
heeft gestaan
j i ms -
populaties trekvissen. Nederland
heeft echter ook de verantwoorde
lijk om ervoor te zorgen dat die
niet als bijvangst in de netten van
vissers belanden."
Over de opening van de Haring
vliet is decennialang gesteggeld.
Natuurorganisaties willen van het
zoetwatermeer dolgraag weer een
brak estuarium maken, waar de
getijden en de natuur hun gang
kunnen gaan. Boeren, drinkwater
bedrijven en Rijkswaterstaat heb
ben dat lang tegen weten te hou
den. Zij zien het niet zitten dat het
water weer zout wordt. Onder
grote druk van buurlanden die
meer leven in hun rivieren willen,
is het kabinet uiteindelijk toch ge
zwicht. Het compromis is dat de
sluizen op een kiertje gaan. Daar is
door de overheid, Postcodeloterij
en natuurorganisaties meer dan
ïoo miljoen euro voor uitgetrok
ken. Zo wordt het Haringvliet niet
meteen heel zout, maar kunnen de
trekvissen er wel doorheen.
Vissers kunnen niet wachten tot
de sluizen op een kier gaan. De
kustwateren voor de dam zijn nu
al een paradijs voor vissers, bewij
zen de talloze fuiken en staande
wandnetten die aan de zeezijde
staan opgesteld. Bij eb, als de slui
zen opengaan om overtollig rivier
water door te laten naar zee, spoe
len enorme aantallen zoetwater
vissen mee naar buiten. Het gaat
alleen al om een paar ton snoek
baarzen per jaar, zegt woordvoer
der Arjan Heinen van de elf vissers
die hun boterham verdienen in
het gebied. „Zij gaan dood in zout
water, maar de vissers zijn er blij
mee. Zij vangen ook veel wol-
handkrabben. Als trekvissen bin
nenkort via de sluizen op en neer
kunnen zwemmen, zullen hun
populaties groeien. Wat goed is
voor het ecosysteem, is ook goed
voor de vissers. Hoe meer vis, hoe
meer we kunnen vangen."
Het vangen van zalm en een
aantal andere trekvissoorten is
overigens verboden, benadrukt
hij. Dat neemt echter niet weg dat
ze veelvuldig als bijvangst in de
netten belanden, zegt Van de
Water van het WNF. „Dat overle
ven ze vaak niet."
Afgelopen maanden hebben de
natuurorganisaties met de vissers
en de overheid onderhandeld over
het inperken van de visserij voor
de Haringvlietsluizen. De vissers
zouden worden gecompenseerd
als zij er niet langer zouden vissen.
De meesten waren bereid akkoord
te gaan, maar enkele vissers zagen
de afspraken niet zitten. „Zo'n af
spraak werkt alleen als iedereen
meedoet", zegt een woordvoerder
van minister Schouten. „Dat is
helaas niet gelukt."
Schuldig of niet, voor de bajesge-
noten van Jos Brech doet het er
niet toe. Bij aankomst in de Neder
landse gevangenis zal hij worden
ontvangen als de man die de n-ja-
rige Nicky Verstappen misbruikte
en vermoordde. Dat maakt hem
voor criminelen het laagste van het
laagste, en dus een doelwit, legt
oud-gevangenisdirecteur Jacques
van Huet uit. „De grote jongens, de
Holleeders, vinden dat zeden
delinquenten de échte criminelen
zijn, en dan vooral degenen die iets
met kinderen hebben gedaan."
Brech zal een dezer dagen door
Spanje aan Nederland worden uit
geleverd. Maar wie denkt dat hij
zijn proces rustig kan afwachten in
een huis van bewaring, vergist
zich. Hij zal terechtkomen tussen
allerlei verdachten, die allemaal
wachten op hun straf. Dieven,
moordenaars, drugsverslaafden,
fraudeurs en zedendelinquent, al
lemaal komen ze in principe in de
zelfde ruimte. En als je naam, foto
en mogelijk delict wereldkundig
zijn gemaakt door justitie, kun je
je delict onmogelijk nog verber
gen, met alle gevolgen van dien.
„Er is sowieso veel verbaal ge
weld, maar ook fysiek geweld
komt regelmatig voor. Je moet dus
extra opletten bij bijvoorbeeld het
luchten of douchen", aldus Van
Huet. „Het kan zomaar leiden tot
een handgemeen, waarbij dat
soort mensen behoorlijk in elkaar
geslagen kan worden."
Pesterijen
De voormalig gevangenisdirec
teur, die in 2005 met pensioen
ging, weet waarover hij het heeft.
In zijn tijd bij de gevangenis in
Scheveningen kreeg hij te maken
met Koos Hertogs, die in de jaren
80 tot levenslang werd veroor
deeld voor het ontvoeren, mis
bruiken en vermoorden van drie
meisjes.
„Hij was nog maar net binnen of
hij had al een pak slaag te pakken."
Ook Sander V., de ex-politieman
die in maart 2010 de 12-jarige Milly
Boele verkrachtte en vermoordde,
werd binnen de gevangenismuren
bedreigd.
Strafrechtadvocaat Job Knoester,
gespecialiseerd in zedenzaken: „Ik
doe dit werk al 24 jaar en zeden
delinquenten hebben het in de ge
vangenis gewoon een stuk zwaar
der dan niet-zedendelinquenten.
Verbale pesterijen, maar ook spu
gen in iemands eten of spullen
kapotmaken of stelen." Knoester
stond vorige week Jos de G. bij in
het hoger beroep rond de ver
krachting en gewelddadige dood
van de Eindhovense scholiere
Nicole van den Hurk (15) in 1995.
Ook De G., die altijd heeft ont
kend, heeft te maken gehad met
beledigingen, pesterijen en bedrei
gingen.
„Op het moment dat ze de ge
vangenis binnenkomen, krij
gen ze er enorm van langs."
Dat verklaarde een Spaanse
gevangene twee jaar geleden
tijdens een rechtszaak,
waarin hij werd beschuldigd
een medegevangene in coma
te hebben geslagen, van wie
hij dacht dat die was veroor
deeld voor verkrachting. Het
maakte duidelijk dat het 'de
wet van de gevangenis' is dat
verkrachters, misbruikers van
kinderen en mannen die hun
vrouw geweld hebben aange
daan er 'geen leven' hebben.
Veel van de voor verkrach
ting of dergelijke misdaden
veroordeelde mannen ver
blijven daarom op speciale af
delingen, waar zij 'onder el
kaar' zijn. Plegers van zeden
misdrijven kunnen er ook
voor kiezen zich in een isola
tiecel te laten opsluiten.
De dadergroep blijft niet altijd be
perkt tot gedetineerden. Soms gaat
gevangenispersoneel zijn boekje te
buiten. Van Huet selecteerde in
zijn tijd specifiek personeel voor
de omgang met zedendelinquen
ten. „Je moet niet uitvlakken dat
onder het personeel ook mensen
zijn die zeggen: 'Ik moet wel oplet
ten, maar ja, het is wel een
zedendelinquent. Ik heb ook zelf
kinderen.'"
Na de veroordeling wordt het
rustiger. De dader wordt in een ge
vangenis geplaatst, weg van gede
tineerden die het op hem voorzien
hadden. En vaak op een speciale
afdeling voor mensen met soort
gelijke delicten op hun naam.
Verzwijgen
Zedendelinquenten kunnen het
moeilijk vinden mensen te ver
trouwen en het stigma weegt
zwaar, zegt Annemieke den Boer,
maatschappelijk werker Gevange-
nenzorg Nederland. Met een ver
trouwenspersoon van Gevange-
nenzorg Nederland kunnen ze
over hun angsten en problemen
praten. „Zedendelinquenten raken
vaak een groot deel van hun net
werk kwijt zodra hun delict
bekend wordt, zeker als het om
een zedendelict in huiselijke sfeer
gaat."
In de praktijk valt het niet mee
een zedendelict te verzwijgen in
de gevangenis. „Over het alge
meen kunnen gedetineerden in
schatten of iemand een doorge
winterde crimineel in de drugswe
reld is of iemand die altijd op kan
toor heeft gewerkt."
Voor Brech is verzwijgen geen
optie. Zijn naam en gezicht zijn in
ternationaal bekend en de zaak-
Nicky Verstappen wordt al twintig
jaar regelmatig groot uitgelicht in
de media. Brech moet hopen dat
hij direct bij aankomst in Neder
land in afzondering wordt gehou
den, zegt Van Huet. Dat gebeurde
ook bij kindermisbruiker Robert
M., die in 2013 veroordeeld werd tot
19 jaar cel voor het misbruiken van
tientallen kinderen op crèches in
Amsterdam. Hij liep geen schram
metje op tijdens zijn voorarrest.
Knoester merkt op dat het eer
der uitzondering dan regel is dat
verdachten apart worden gezet tij
dens hun voorarrest. „Maar daar
moet je als advocaat soms wel heel
erg je best voor doen."
Van Huet vertrouwt erop dat
justitie rekening houdt met de si
tuatie van Brech. „Hij is tegen wil
en dank een bekende Nederlander
geworden. Daardoor is hij natuur
lijk al veroordeeld voordat hij voor
de rechter heeft gestaan. En zo zal
er ook naar hem gekeken worden
bij binnenkomst. Nee, hij is niet te
benijden."
maandag 3 september 2018
GO
Brech wacht
zware tijd
in voorarrest
Jos Brech (55) krijgt het zwaar
in de Nederlandse gevangenis.
Zedendelinquenten staan in de
criminele pikorde onderaan.
Zeker als het slachtoffer een
kind is.
Maarten van Ast
Zoetermeer
A Jos Brech. politiefoto
-Jacques van Huet
(oud-gevangenisdirecteur)
Edwin Winkels
