Geradicaliseerd of gefrustreerd?
5
was ontkomen; dat had voor veel
onrust gezorgd. Dan had je nu
krantenkoppen als 'klopjacht op
terrorist in volle gang'.
De slachtoffers waren bovendien
geen Nederlanders, maar Ameri
kanen. „Als het Nederlanders waren
geweest, was het drama dichterbij
gekomen. Volgens de wetten van de
media waren Nederlandse jour
nalisten dan direct op zoek gegaan
naar nabestaanden. Dat zou hebben
geleid tot emotionele verhalen:
familie en voetbalclub treuren,
dorp in rouw."
De dader, tenslotte, blijkt een
19-jarige Afghaan met een Duitse
verblijfsvergunning. De veront
waardiging zou groter
zijn geweest als het
om een asielzoeker
was gegaan die
door Nederland
was binnenge
haald, zegt Van
Buuren. „Op so
ciale media zag
je nu wat cyni
sche commenta
ren als 'Bedankt
De politie reageerde
ontzettend snel. Ik
hoor niets dan lof
over hun optreden
Merkel'. Die zijn hier toch wat min
der beladen dan wanneer het 'Be
dankt Rutte' was geweest."
Vergeleken met Duitsland, waar
afgelopen week duizenden demon
stranten de straat op gingen na een
dodelijke steekpartij in Chemnitz
waarbij twee asielzoekers betrok
ken waren, is Nederland volgens
hem überhaupt veel minder gepo
lariseerd. „In Duitsland heeft ex
treemrechts een veel grotere aan
hang. Daarbij zijn er de afgelopen
tijd meer terroristische aanslagen
geweest (zie hiernaast, red.) en
incidenten met buitenlanders, zo
als de aanrandingen tijdens oude
jaarsnacht 2015 in Keulen. Dat leidt
tot een veel explosievere
discussie."
Het is niet zo dat de
feitelijke terroris
tische dreiging in
Nederland minder
is geworden. Het
dreigingsniveau
staat niet voor
niets al heel lang
op vier, zegt Van
Buuren; het op één na
hoogste niveau ('sub
stantieel'). „In de afgelopen
jaren zijn in Nederland tientallen
mensen opgepakt en veroordeeld
voor het voorbereiden van mis
daden met een terroristisch oog
merk. Maar het nieuws dat iemand
met een ingepakte rugzak en een
treinkaartje voor Syrië is opgepakt
heeft nu eenmaal minder impact
dan een aanslag met veel doden
en gewonden."
ASIELZOEKERS
maandag 3 september 2018
Een Afghaan stak afgelopen
vrijdag twee Amerikaanse toeristen
neer op Amsterdam Centraal.
De politie wist de man snel uit te
schakelen. Premier Mark Rutte
sprak 'zijn diepste respect' uit voor
de agenten en het NS-personeel.
FOTO'S HOLLANDSE HOOGTE, ANP
PC
waarbij
a ontbre
Jellevan Buuren,
terrorismedeskundige
Waarom pleegt een asielzoeker
uit Afghanistan, met een Duitse
verblijfsvergunning, een terro
ristische aanslag op Amsterdam
Centraal? Bij gelijksoortige ge
vallen liepen de motieven uit
een, als er al een motief te ach
terhalen was.
Cyril Rosman
Amsterdam
Op 18 juli 2016 steekt de 17-ja-
rige Afghaanse vluchteling Riaz
Khan Ahmad in de trein naar
Würzburg vier willekeurige passa
giers neer met een mes en een
bijl. Later op de avond schiet de
politie hem dood. De volgende
dag duikt een video op waarin
Ahmadzai trouw zweert aan Isla
mitische Staat. Het blijft echter
onduidelijk of het zaaien van ter
reur het hoofdmotief was of dat
hij tot zijn daad kwam omdat hij
'knakte'; vlak ervoor hoorde hij
dat een vriend was omgekomen
in Afghanistan.
Op 24 juli 2016 blaast Moham-
mad Daleel (27) zichzelf op voor
de ingang van een muziekfestival
in Ansbach, Duitsland. De Syriër,
wiens asielaanvraag in Duitsland
recent was afgewezen, wilde
waarschijnlijk de bom op het ter
rein laten ontploffen om dood en
verderf te zaaien. Nu is hij het
enige dodelijk slachtoffer. Ook
Daleel maakte een video waarin
hij de eed aan de 'kalief' van IS
zweert, maar hij had ook recent
gehoord dat hij terug moest naar
Bulgarije, waar hij eerder werd
geregistreerd.
Op 19 december 2016 rijdt Anis
Amri (24) met een truck in op be
zoekers van een kerstmarkt
in Berlijn. Zijn horrorrit doodt
twaalf mensen. Amri, een in
Duitsland afgewezen Tunesische
asielzoeker, wordt vier dagen
later in Milaan doodgeschoten.
Ook van hem is een video waarin
hij stelt IS-aanhanger te zijn.
Het is 5 mei 2018 wanneer Malek
F. (32) in Den Haag op straat drie
willekeurige voorbijgangers neer
steekt. Wat de Syriër met een
Nederlandse verblijfsvergunning
tot zijn daad dreef, is nog niet dui
delijk. Hij verklaarde tegenover de
politie 'martelaar' te willen wor
den. Maar F. stond ook bekend
als een 'verward persoon', die
een aantal weken in een ggz-
A Bij de aanslag op de kerst
markt in Berlijn vielen twaalf
doden, foto reuters
kliniek verbleef, psychisch in de
war na de dood van zijn vader op
de Middellandse Zee. Justitie ver
volgt hem voor drie pogingen tot
moord, al dan niet met terroris
tisch oogmerk.
Afgelopen vrijdag stak Jawed
S. (19) twee toeristen van ach
teren neer bij de infobalie van de
NS op station Amsterdam Cen
traal. De gemeente Amsterdam
stelde in een persbericht: 'Uit de
eerste verklaringen van de ver
dachte blijkt dat hij bij zijn daad
een terroristisch motief had.'
De Afghaan heeft een Duitse
verblijfsvergunning en een wo
ning in Duitsland. Bij de Duitse
politie staat S. niet bekend als
moslim-extremist.