Wens van bezoekers f iZi in vervulling gegaan
M
19
KUNSTMANIFESTATIE BALANS VAN ZOET EN ZOUT
Wakker worden!
Het klimaat
verandert.
Zeespiegelstijging,
verzilting: er zijn
dreigingen alom.
Maar ook is er
pracht, aan de rand
van de Ooster-
schelde.
Kunstenaars lieten
dat tijdens Balans
van Zoet en Zout
indringend zien.
Het is één van de groot
ste opgaven van dit
moment, vindt gede
puteerde Ben de Reu.
'Hoe krijg je bij men
sen tussen de oren dat het klimaat
verandert?' De droge zomer die we
hadden, draagt bij aan die bewust
wording. Maar ook een manifesta
tie als Balans van Zoet en Zout.
Het was huiveren en genieten in
een, zaterdag, aan de Schelphoek
bij Serooskerke.
Het is hem wel eens door een
kunstenaar verteld en De Reu sluit
zich erbij aan: „Kunstenaars zijn
veel beter in staat dan politici en
bestuurders om op een indrin
gende manier iets bij het publiek
duidelijk te maken of mensen met
iets te confronteren." Al deed hij
het tijdens zijn openingstoespraak
zelf ook niet verkeerd. De Reu
schetste hoe Zeeland voor z'n
zoet-watertoevoer volledig afhan
kelijk is van water van elders, dat
via waterleidingen naar de provin
cie wordt gevoerd. „Als je het dan
over terroristische aanslagen
hebt...", wees De Reu op de
Zeeuwse kwetsbaarheid.
Zoet-wateropslag, verzilting en
zeespiegelstijging. Het zijn dé uit
dagingen van dit moment. Met de
Oosterscheldekering zitten we
nog een flinke tijd goed, zei Leo
Adriaanse van Rijkswaterstaat.
Maar hoe verder, is wel een vraag
die de komende decennia centraal
staat. „Ik denk dat we moeten stre
ven naar een mooie fusie tussen
natuur en techniek. En ik denk dat
kunstenaars en filosofen ons daar
bij kunnen inspireren."
Inspirerend was het zeker, de
manifestatie bij de Schelphoek.
Het was de grote finale van het
meerjarige project Balanceren tus
sen Zoet en Zout van de Bewaer-
schole. Dit in Burgh-Haamstede
gevestigde centrum voor heden
daagse kunst gaf een stuk of vijf
tien kunstenaars de opdracht zich
Ik denk dat we
moeten streven naar
een mooie fusie
tussen natuur en
techniek
vijfjaar lang te verdiepen in het
thema Balanceren tussen Zoet en
Zout. Geen insteek of uitwerking
was hetzelfde, zo bleek zaterdag.
De grote 'sigaar' die een paar jaar
geleden over heel Zeeland vloog
om de zoutverdeling in het
Zeeuwse grondwater in kaart te
brengen, levert - voor de leek -
weinig toegankelijke grafiekjes op.
Hoe anders is dat met het 'bodem
monument' van beeldend kunste
naar Willem Besselink. Hij maakt
dat wat onzichtbaar onder je voe
ten ligt, zichtbaar: in een toren laat
hij met kleuren zien hoe zout de
bodem is.
Michiel Romeyn presenteerde
honderden meters verderop Mar-
jolijn Boterenbroods Partituur van
Zoet en Zout: een boek gemaakt in
een bijenkast. Met op elke pagina
(ofwel raam) een andere interpre
tatie van het zoet en zout op
Schouwen-Duiveland.
Kleine bootjes brachten bezoe
kers naar de caissons. Daar duw
den kunstenaars Jeroen van Wes
ten en Anne Ausloos de vaartui
gen door de verborgen gelegen
zeetuin. Via de koptelefoon klonk
zuigend wier en spoelende oes
ters, muziek en een wiergedicht
van Miek Zwamborn. „Wij zijn
een zilt universum. Een op-z'n-
kops bos." De vijf jaar van de Be-
waerschole zijn voorbij, maar voor
Van Westen en Ausloos is het nog
niet over. „Wij zijn nog niet
klaar." Sloeg de balans de afgelo
pen jaren voor hen vooral door
naar zout, nu willen ze verder met
zoet. „We hebben al een trasbak
schoongemaakt bij een boerderij,
die weer in gebruik is genomen.
Dat is de basis voor meer."
FiZi laat een doorlopend stijgende
lijn in bezoekersaantallen zien, al
dus voorzitter Remko Delfgaauw,
die de cijfers op een rij zet. In 2004,
drie jaar na de opening, waren dat
er 2573. In 2012 wisten 7318 mensen
het filmtheater te vinden. En nu
hoopt het theater de 16.000 te pas
seren. „Die groei past bij onze wens
middenin de samenleving te
staan", verklaart Delfgaauw. „Ook
de restyling van de foyer draagt
daar hopelijk aan bij." De vernieu
wing was een wens van de film
theaterbezoekers zelf.
Ondanks de mooie cijfers blijft er
Je kunt kinderen niet
vroeg genoeg met
cultuur laten
kennismaken
voortdurend werk aan de winkel.
Het Zierikzeese filmtheater draait
dit jaar voor het eerst mee in het
educatieprogramma basisonder
wijs van Film by the Sea. Leerlingen
van de basisscholen krijgen tijdens
de festivalweek in Zierikzee een ge
varieerd filmprogramma aangebo
den. Geen van de Schouwen-Dui-
velandse basisscholen meldde zich
voor dat initiatief aan. Alleen een
Noord-Bevelandse school doet
mee. „Ik ben verbaasd over die oor
verdovende stilte", zegt Delfgaauw.
„Hier krijg je films aangeboden die
verder gaan dan de Walt Disney's
en PixLs, waardoor kinderen hun
blik verbreden. Je kunt ze niet
vroeg genoeg met cultuur laten
kennismaken."
Het belang van diversiteit in de
filmbranche is groot, vindt ook
filmmaker Erik de Bruyn. Daarom
zijn filmhuizen (met dank aan vrij
willigers, benadrukte hij) zo waar
devol. Zijn film Wilde Mossels was
de eerste film die door fiZi, toen
nog tijdelijk in het oude Mondra-
gon, werd vertoond.
maandag 3 september 2018
SD
Huiveren en genieten aan het water
Esme Soesman
Serooskerke
- Leo Adriaanse, Rijkwaterstaat
Filmmaker met Zeeuwse roots,
Erik de Bruyn, opende zater
dagavond de vernieuwde foyer
van fiZi in Zierikzee. Het film
theater denkt dit jaar meer dan
16.000 bezoekers te trekken.
Esme Soesman
Zierikzee
- Remko Delfgaauw, fiZi
De vernieuwde foyer van filmtheater fiZi is zaterdag geopend.
FOTO MARIEKE MANDEMAKER
Kunstenaar Anne Ausloos (links) duwt de boot door de verborgen zeetuin in het caisson, ze vaart uit met schipper Bas van Damme
(tweede van links) en Marjan en Hans Hidskes uit Serooskerke. fotomariekemandemaker