Eten van tafeltje-dek-je: te zout en niet lekker
IÉ
3
Animal Rights roept op tot stoppen: experimenten zijn gruweldaden
De afgelopen vijf
jaar zijn circa 200
cavia's en 200
ratten gebruikt voor
proeven met
zenuwgas. Dat
gebeurde bij TNO,
voor het ministerie
van Defensie.
Het doel van de testen is om Neder
land beter te beschermen tegen een
chemische aanval. De roep om te
stoppen met de pijnlijke en dode
lijke dierproeven klinkt luid.
Want al deze dieren zijn overle
den of worden gedood na afloop
van de proeven. De cavia's en ratten
zijn blootgesteld aan levensgevaar
lijke zenuwgassen in het proefdier
centrum van TNO Defence, Safety
Security in Rijswijk.
„Deze experimenten zijn niets
minder dan gruweldaden en passen
niet in een beschaafde samenle
ving", zegt Robert Molenaar van
dierenrechtenorganisatie Animal
Rights, die een brandbrief over de
praktijken naar minister Ank Bijle-
veld van Defensie heeft gestuurd.
Kwijlen
Volgens Animal Rights blijkt uit
wetenschappelijke publicaties van
2003 tot en met 2018 dat Defensie al
ruim vijftien jaar cavia's en ratten
gebruikt in experimenten met ze
nuwgassen. „De experimenten zor
gen ervoor dat de proefdieren tra
nende ogen krijgen, rillen, kwijlen
en niet meer op hun poten kunnen
man hebben toegediend in een
proef met zestig ratten. Het gas
zorgde voor ernstig gewichtsverlies
bij de ratten en hersenbeschadiging
met epileptische aanvallen en be
roertes. Sommige ratten stierven al
na vier minuten. Dieren die de test
overleefden, werden onthoofd om
de hersenen te onderzoeken.
„Zenuwgassen zijn gruwelijke
wapens waarvan het gebruik ver
boden is", reageert Frank Wassen-
berg, Tweede Kamerlid namens de
Partij voor de Dieren. „Het is vol
strekt onethisch om dierproeven te
doen om zenuwgassen te testen.
Wat ons betreft worden die experi
menten per direct gestopt." Was-
senberg stelt er vandaag Kamervra
gen over aan minister Bijleveld.
Alternatieven
Ook Animal Rights wil dat Bijle
veld stopt met alle dierproeven. „De
dieren ondervinden stress, angst en
pijn door het transport, de opslui
ting, operaties en het zenuwgas",
zegt Molenaar. „Andere ministeries
hebben nieuw beleid, waarbij ze
dierproeven vervangen door alter
natieven. Het ministerie van De
fensie moet dat ook doen."
„Dierproeven zijn slechts geoor
loofd wanneer een geschikt alter
natief ontbreekt, waarbij het doel
van het onderzoek zwaarder weegt
dan het ongerief dat de dieren
eventueel zouden kunnen onder
vinden", laat TNO weten.
Defensie beperkt zich niet tot
proeven met cavia's en ratten. Jaar
lijks worden chirurgen, traumato-
logen en anesthesiologen van De
fensie naar een cursus van het Rad
boud UMC gestuurd, waar ze ope
raties oefenen op levende varkens.
De dieren worden verwond,
waarna ze onder narcose worden
geopereerd. „Onze artsen moeten
weten hoe het is om iemand met
extreem zwaar letsel op de opera
tietafel te krijgen", zegt Defensie.
gif tegen zenuwgas kan worden
toegediend. Daarvoor zijn haarloze
cavia's gebruikt die afkomstig zijn
van een Amerikaanse proefdierfok
ker. Uit wetenschappelijke artike
len blijkt dat een deel van die ca
via's het zenuwgas VX kreeg.
Vooraf werden de cavia's geope
reerd, waarbij ze onderhuidse elek
troden kregen. Door het zenuwgas
gingen de dieren rillen, kwijlen en
kregen ze stuiptrekkingen, zo staat
in een artikel dat werd gepubliceerd
in het tijdschrift Chemico-Biological
Interactions. Een deel van de cavia's
werd na zes uur afgemaakt, een an
der deel na 24 uur.
Uit een recente publicatie blijkt
dat onderzoekers van TNO ook het
extreem gevaarlijke zenuwgas so-
staan", zegt Molenaar. „Dieren ster
ven tijdens het experiment of wor
den na afloop afgemaakt."
Defensie laat weten dat de drei
ging van vijandige inzet met che
mische en biologische strijdmidde
len actueel is. „Denk hierbij aan de
gifaanval op Russische dubbelspi
onnen in Engeland, de aanslag op
een familielid van Kim Jong-un in
Maleisië, maar ook aan inzet op gro
tere schaal in Syrië", aldus een
woordvoerder van het ministerie
van Defensie.
Hoewel het gebruik en de opslag
van de zenuwgassen wereldwijd is
verboden, heeft TNO legaal kleine
hoeveelheden in bezit voor proeven
met defensieve doeleinden. „De
fensie is verantwoordelijk voor be-
Dierproeven
dragen bij aan de
kennisopbouw over
chemische wapens
scherming tegen chemische wa
pens, zowel in Nederland als in
missiegebieden", zegt de defensie
woordvoerder. „Daarom is het no
dig kennis over deze middelen op te
blijven bouwen. Dierproeven dra
gen bij aan deze kennisopbouw."
Zo is onder meer onderzocht op
welk moment het beste een tegen-
Tafeltje-dek-jemaaltijden zijn een
uitkomst voor mensen die niet
meer zelf kunnen koken. En popu
lair, gezien de keus. De Consumen
tenbond nam zes leveranciers on
der de loep. De resultaten staan in
de Consumentengids die vandaag
verschijnt.
De bond kocht maaltijden van
Apetito, Chef Martin, Diepvries-
man.nl, Eten met gemak, Food
Connect, Maaltijdservice.nl, Uitge
kookt en Vers aan tafel. Van elke
aanbieder werden vijf maaltijden in
een laboratorium getest. Daarnaast
proefde een panel van elke aanbie
der twee maaltijden. De conclusie:
niet om over naar huis te schrijven.
Het panel proefde best lekkere ge
haktballen. En goeie jus en fijne pu
ree. Maar helaas nooit bij elkaar in
een maaltijd.
Door de bank genomen vallen de
gerechten simpelweg tegen, vindt
het smaakpanel. „Het panel ver
moedt dat er veel uit pakjes en zak
jes wordt gekookt. De jus is vaak
waterig en bij bijna alle maaltijden
slecht", aldus woordvoerder Babs
van der Staak van de Consumen-
tenbond. „De andijvie was vaak te
lang doorgekookt en niet meer
knapperig." Er zijn wel uitzonde
ringen. De stamppot van Uitge
kookt 'leek wel echte andijvie',
stelde het panel vast.
Gebruikers lijken minder nega
tief. Op de Facebookaccount van
Apetito zijn de reacties overwegend
positief. Er zijn mensen die melden
dat het 'nergens naar smaakt' of die
het hebben over 'rubberen vlees-
ballen met reepjes groenteloze
bami', maar het gros is tevreden.
Te zout
Met de gezonde eigenschappen valt
het vies tegen. De enige aanbieder
die minimaal 150 gram groente in
elke maaltijd stopt is Uitgekookt.
De andere maaltijden hebben
meestal (veel) minder. Het diepte
punt is de stamppot van Food Con
nect: daar zit maar 75 gram groente
in. Het zoutgehalte wordt in de test
'bar en boos' genoemd. In een
maaltijd zat bijna de hoeveelheid
die je maximaal per dag mag eten.
De aanbieders reageerden in enkele
gevallen lauw op de uitslagen. Dat
een geteste maaltijd van Uitgekookt
negen keer meer zout bevat dan op
het etiket staat, lijkt het bedrijf niet
zoveel te kunnen schelen, stelt de
Consumentenbond. De claim
'Deze maaltijd bevat minder zout
minder vet extra gezond' ver
dween pas toen de bond dreigde de
Nederlandse Voedsel en Warenau
toriteit te informeren.
Maaltijdservice belooft genoeg
groente, maar van de vijf maaltij
den lost er maar een die belofte in,
aldus de bond. 'Wij nemen uw op
merkingen serieus', reageert de le
verancier. De site vermeldt nu dat
de chefs 'proberen te voldoen aan
de aanbevolen hoeveelheid groente
per maaltijd: 150 gram'.
dinsdag 28 augustus 2018
GO
Defensie test al jarenlang
zenuwgas op kale cavia's
Peter Winterman
Den Haag
- Ministerie van Defensie
Bij sommige proeven zijn haarloze cavia's gebruikt, fotodreamstime
Papperige stamppot, waterige
jus en de andijvie is eigenlijk al
tijd te lang doorgekookt. Het lijkt
de aanbieders van kant-en-
klaarmaaltijden maar niet te luk
ken gezonde en lekkere scho
tels te leveren, zo heeft de Con
sumentenbond getest.
Ellen den Hollander
Den Haag
Bezorgmaaltijd. fototomatudor
