r
7
V
D66 noemt het 'onbestaanbaar' dat ruim
12 procent van alle Nederlanders van alloch
tone komaf is, maar dat 'slechts' zo'n 2 procent
van alle 2300 rechters buitenlandse wortels
heeft. „Rechters moeten herkenbaar zijn voor
de hele bevolking. Dat draagt bij aan het ver
trouwen in de rechtstaat," zegt Tweede Ka
merlid Maarten Groothuizen (D66), die met
het voorstel komt.
De oproep is omstreden te noemen. Ver
trekkend president Leendert Verheij van het
gerechtshof deed recent eenzelfde soort op
roep en werd verweten positieve discrimina
tie te propageren. Groothuizen wil dat voor
komen door geen quota op te leggen. Volgens
de voormalig officier van justitie gaat het 'ze
ker niet' om identiteitspolitiek. „Het gaat er
nog steeds om dat de beste man of vrouw de
baan krijgt, maar er vallen nu tijdens de wer
ving van rechters te veel geschikte kandi
daten met een migratieachtergrond af."
Bij rechters-in-opleiding wordt bij
voorbeeld ook gekeken naar bestuurs
functies die zij bekleden naast hun stu
die. Allochtone kandidaten zouden hier
minder vaak aan toe komen, bijvoor
beeld omdat van hen wordt verwacht
dat zij hun familie meer bijstaan.
Daarnaast bleek uit een eerder
promotieonderzoek dat rechters
met een migratieachtergrond
vertrekken omdat zij grap
jes of opmerkingen over
hun achtergrond van col
lega's als uitsluitend erva
ren. „Terwijl diezelfde
rechters weten dat de andere ach
tergrond van collega's hen kan hel
pen om een verdachte of een zaak
beter te begrijpen als het verband
houdt met, of speelt in een cultuur die anders
is dan hun eigen achtergrond", aldus Groot
huizen. „Met betere selectie en campagnes is
heel veel mogelijk."
Met zijn plan pleit het Kamerlid er ver
der voor dat rechters worden gestimu
leerd om vonnissen te schrijven in ge
makkelijker Nederlands, het zogeheten
r Bi-taalniveau dat de overheid op haar
/websites hanteert. „Nu gebruiken
rechters te veel onnodig jargon,
waardoor hun oordeel voor
veel mensen niet helemaal
te snappen is."
Daarnaast wil Groothui
zen dat rechtbanken gaan
proberen processen via in
ternet uit te zenden. „Toen ik
bij het Joegoslaviëtribunaal
werkte, merkten wij dat dui
zenden mensen dat proces
daardoor konden volgen in
hun thuisland. Het droeg bij
aan het verwerkingsproces. Ik
Rechters
gebruiken te
veel onnodig
jargon
denk dat het hier de betrokkenheid bij de
rechtspraak versterkt."
Groothuizen roemt het vertrouwen in onze
rechtstaat, dat op zo'n 72 procent staat. „Het
kan altijd hoger, maar ik heb ook gezien hoe
anders dat kan zijn."
Corruptie
Voordat hij in de Kamerbankjes plaatsnam,
was de Nijmegenaar officier van justitie. Hij
deed strafzaken in ons land, maar werkte ook
namens de Europese Unie in Kosovo en Oe
kraïne om de rechtspraak daar te versterken.
„Vooral in Oekraïne was het vertrouwen
broos. De corruptie was wijdverbreid. Wij
staan er hier goed voor, maar het kan altijd be
ter."
In Kosovo stelde Groothuizen als officier
tussen 2012 en 2014 vervolgingen in. Onder
meer tegen een politiechef die mensenhandel
moest bestrijden, maar heimelijk de bordelen
tipte als er een inval op handen was. Zoals hij
ook een voormalig rechtbankpresident in het
land vervolgde wegens corruptie. „De Koso-
vaarse politie leverde lokale kennis. Hoe
werkt het hier? En wij konden gemakkelijker
zaken starten juist omdat wij niemand ken
den en zonder aanzien des persoon misdaad
konden bestrijden."
Zijn expertise spitste zich ook toe op crimi
nele geldstromen. „Als in Oekraïne een ver
moedelijke crimineel in een dure auto reed,
dan keken we op wiens naam die wagen
stond. Dan bleek het een oma in de Karpaten.
De politie zei aanvankelijk: oké, dan houdt het
op. Maar wij hebben daar duidelijk gemaakt
dat er meer manieren zijn om te bewijzen dat
die met zwart geld kan zijn gekocht. Kijk bij
voorbeeld eens naar wie de boetes betaalt. De
belasting? Wie rijdt er in de auto? In een land
waar de rechtstaat niet sterk is halen mensen
snel hun schouders op over criminaliteit, ter
wijl dat het vertrouwen ondermijnt."
De situatie in Nederland is gelukkig, zegt
Groothuizen, onvergelijkbaar. „We hebben
het hier goed voor elkaar. Maar ook hier moe
ten we zorgen dat het recht toegankelijker
wordt. Dat begint met het kunnen begrijpen
van wat de rechter zegt en een herkenbare sa
menstelling van rechtbanken."
dinsdag 14 augustus 2018
GO
'Te weinig kleur
in Nederlandse
rechtspraak'
Er moeten meer rechters worden aange
steld met een migratieachtergrond. Dat is
onderdeel van een plan van coalitiepartij
D66, dat het kabinet oproept hiertoe in
gesprek te gaan met de rechtspraaksec
tor.
Tobias den Hartog
Den Haag
k Rechters tijdens een
open dag.
ARCHIEFFOTO JOOST HOVING
- Maarten
Groothuizen (D66)
FOTOMARNIXSCHMIDT
