ZEELAND GEBOEKT
Expositie 'Aan Zee'
in de boekenkast
/\an Zee
Denk niet te licht
overdeAkkerput
Voor de
wrede
wereld
a mm
14 ZEELANI
Met een verleden van tachtig jaar heeft een schip heel wat te vertellen.
Veronica Frenks schreef het verhaal van het motorjacht Simba, bouwjaar 1938.
Het beste motorjacht dat er tot nu
toe is gemaakt. Dat schreef archi
tect Frits Mulder in 1940, twee
jaar nadat de door hem ontwor
pen 'Simba' in de vaart was geko
men. Een bakdeksalonkruiser werd het schip
genoemd, geschikt voor de Zeeuwse wateren
en de Belgische rivieren. In staal geklonken
met een zware kiel en een licht gebogen romp,
witte steunzeilen en een art deco-interieur.
Met elegante maten: 15,40 meter lang, 3,70 me
ter breed en een diepgang van 1,20 meter.
Vorige maand legde de Simba weer eens aan
in Veere, een haven die de afgelopen tachtig jaar
vaak werd aangedaan. Deze keer voor een spe
ciale gelegenheid. Om de tachtigste verjaardag
van het schip te vieren werd het boek 'Simba,
allure op het water sinds 1938' gepresenteerd.
Veronica Frenks uit Vlissingen is de schrijfster.
Zij was in 2013 al in beeld als maritiem chroni
queur, toen ze de geschiedenis van de honderd
jarige hoogaars Jetty boekstaafde.
Bierbrouwer
De Simba is in eerste instantie een Belgisch
verhaal. Antwerpenaar Francois Caers, ver
mogend bierbrouwer en ervaren schipper, laat
het motorjacht in 2938 bouwen. Hij legt het
schip op de linkeroever in de jachthaven van
de prestigieuze Societé Royale Nautique An-
versoise. Al in 1939 wordt Veere bezocht, tij
dens de zogenaamde Pinkstertocht. De route
loopt van Antwerpen naar Terneuzen, over de
Westerschelde door het Kanaal door Zuid-Be
veland en over de Oosterschelde. Vele cock
tails, een groots diner ter afsluiting, het mag
wat kosten. Na de Duitse inval in 1940 gaat het
fout. De Simba verdwijnt van haar boei bij de
jachtclub. Later vindt Caers zijn schip terug in
dienst van een Duits marinekorps. Hij mag
niet aan boord. Nog in dat eerste oorlogsjaar
raakt de Simba beschadigd tijdens een bom
bardement. Caers krijgt zijn schip in slechte
staat terug, beschadigd door bomscherven,
met een vastgelopen motor en een groot deel
van de inventaris is ontvreemd.
Veronica Frenks schrijft de geschiedenis van
de Simba aan de hand van de eigenaren. In
1947 komt het motorjacht in bezit van de
Gentse familie Hebbelynck. Adolphe Hebbe-
lynck is vooraanstaand in de textielindustrie
en vice-commodore van de Gentse jachtclub
Royal Belgian Sailing Club. Hij heeft meerdere
schepen. De Simba wordt het moederschip
van zijn vloot, 's Zomers ligt het in de pas aan
gelegde haven van Terneuzen. Albrecht Dü-
rinck is in de weekeinden schipper en kok van
de Simba. Doordeweeks is hij sleepbootkapi
tein bij Muller. In de jaren vijftig doet het mo
torjacht vaak mee aan de Veere-Terneuzen-
tocht, de herdenkingsschildjes bevinden zich
nog steeds aan boord.
De periode 1964-1969 krijgt de Simba twee
nieuwe eigenaren, eerst Haelterman, dan De
Vos. Het zijn de jaren dat het aantal motor- en
zeiljachten snel toeneemt. In 1969 komt de
Simba in Nederlandse handen: Piet Wilten in
het Brabantse Drimmelen slaat zijn slag, als
hij de advertentie ziet waarin het schip voor
100.000 gulden wordt aangeboden. Het echt
paar Wallenburg-Lootsma neemt de Simba
tussen 1979 en 1986 in gebruik als woonschip,
de ligplaats is in Vreeland aan de Vecht. In
1986 komt het jacht weer in Drimmelen te
recht, als Gerard Wilten - zoon van de vorige
eigenaar Piet - zich aandient. Hij laat de Simba
compleet renoveren. In 1999 koopt Geert van
der Wijst uit Breda de bakdeksalonkruiser. In
2001 is hij in Veere. Pagina 80: „Het schip
krijgt meteen een ereplaats aan de steiger voor
de Sociëteit."
In het Gemeentemuseum Den
Haag loopt de expositie 'Aan
Zee', met 'Zeeuws' werk van
]an Toorop, Piet Mondriaan, Ja-
coba van Heemskerck en Ferdi-
nand Hart Nibbrig.
Er is een extraatje: een zaal met
zeventien foto's die de Vlaamse
kunstenaar Stephan Vanfleteren
op Walcheren maakte met de
kunstenaars van toen in het ach
terhoofd. Ter ondersteuning van
de tentoonstelling verscheen het
magazine 'Aan Zee' met artike
len over alle kunstenaars, co
lumns van Franca Treur en Stine
Jensen, interviews met commis
saris van de koning Han Polman,
topkok Sergio Herman en bassist
Peter Slager van BL0F. PZC-
journalist Jan van Damme stapte
in de voetsporen van kunste
naars in Domburg en Zoute
lande. Het blad kost 7,50 euro.
Op de cover staat een paal,
met daarin de naam Ak-
kerput gebeiteld. Joop de
Smet staat in het zomernummer
van het West-Zeeuws-Vlaamse
'TijdISchrift' uitgebreid stil bij de
tussen Zuidzande en Nieuwvliet
gelegen buurtschap de Akkerput.
„Zes huisjes, twee boerderijen
en een schuur die op instorten
staat", meer is het momenteel
niet. Maar denk niet te licht over
het huidige vakantiegehucht: de
Akkerput bestaat al 601 jaar, en is
veranderd van dijk in buurtschap
en momemteel is het een vakan
tieoord.
Dante de Ruijsscher maakte
aan de Universiteit Gent studie
van het verdwenen dorp Coxyde
bij Oostburg. In dit nummer
biedt ze een verkorte versie van
haar scriptie.
Verder in dit nummer de vijfde
aflevering in de serie over de
Scheldekwestie in internationaal
perspectief.
Zeeuwse schrijvers
Op het omslag zien we een
meisje in ogenschijnlijk
wellustige pose. Maar wat
is dat voor apparaat naast haar? En
wat voor kledingstuk heeft ze aan?
Als je het omslag van Adembene
mend, het bijzondere boek van Sa-
mantha Eising, wat beter bekijkt,
zie je dat ze ziekenhuiskleding
draagt. En dat vanuit het toestel
een slangetje richting haar neus
gaat.
Op 3 juli stierf ze in Vlissingen,
nog geen 28 jaar oud. Ze schreef
een groot deel van haar leven, ook
toen ze ziek was. Een geschenk
aan de wereld die toch zo wreed
voor haar was.
Ademhalen, vanzelfsprekender
bestaat er niet.
Maar niet voor
haar.
Lang dacht
men dat ze
aan astma
leed. Daarom
besloot de fa
milie Eising in
2003 vanuit
Groningen
naar Zeeland
te verhuizen. De zee moest voor
meer lucht zorgen, alleen lukte dat
niet. Vanuit de medische wereld
reageerde men aanvankelijk met
weinig begrip. Op een dag, zo
schrijft ze in Adembenemend, ver
schijnen in haar kamer zelfs twee
mannen die zich voorstellen met:
'Wij zijn van de psychiatrie.' De
geneeskundigen in België bieden
uitkomst, zoals verrassend vaak bij
Nederlandse patiënten. Dat wil
zeggen, ze stellen de verschrikke
lijke diagnose, de schrijfster is dan
20: 'De diagnose Mucoviscidose,
afgekort als Muco. Ook wel taai-
slijmziekte of Cystic Fibrosis ge
noemd.'
Over haar ervaringen in het jaar
na de diagnose, of eigenlijk een
vonnis, gaat Adembenemend. Een
ontroerend, maar wonderlijk ge
noeg ook een troostrijk boek. Om
dat de schrijfster, die zich geen il
lusies maakt, toch optimistisch
blijft, ze in het zicht van de dood
volop blijft leven.
Neem de lijst met voornemens
'Mijn Twenty-one Wishes'. Ze
gunt ons een kijkje in 'Mucoland',
ze dicht over de ziekte: 'Je doet me
pijn/ Je geeft me kracht.' Ze voert
ons haar wereld binnen, een we
reld met ziekte en ziekenhuizen,
maar ook met de hond Mr. Scoob
en de kat Miss Manis, met skeele
ren onder de Walcherse duinen,
met fanatiek bedreven rolstoelbas
ketbal.
Adembenemend is een boek dat
zij móest schrijven en dat wij alle
maal moeten lezen. Om te besef
fen: vergeet niet te leven, dat
wordt ons slechts één keer gege
ven.
donderdag 9 augustus 2018
GO
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Allure op het water
Jan van Damme
Veronica Frenks: Simba, allure op het water
sinds 1938 - Uitgave van Ma Plume, hardco
ver, 106 pagina's. 15,- euro
Sergio Herman
Interview met de Zeeuwse
topkok éi
Terre/Mer
Exclusieve fotoserie vt
Stephan Vanfleteren
Alles over
dé kunstenaars
van Domburg
Jan Toorop
Piet Mondriaan
Jacoba van Heemskerck
Ferdinand Hart Nibbrig
Op ontdekkingstocht
door Domburg en
Zoutelande
Mario Molengraaf
A De Simba is al sinds 1938 in de vaart, foto lexce meester
