Schadeclaim om dwangarbeid' bij de nonnen
12
i
ROOF KONINGSHUIS
Lt"
Alle ingrediënten voor een spannende
film zijn aanwezig: een oude kathe
draal, eeuwenoude Zweedse kroonju
welen, dieven, een meer, een speed
boot en voor het ludieke element twee
damesfietsen.
Scenarioschrijvers gaan er vast later
mee aan de slag, maar gisteren heerste
er vooral ontzetting in Zweden, nadat
dieven brutaal aan de haal waren ge
gaan met de begrafeniskronen van de
oude Zweedse koning Karl IX en zijn
vrouw koningin Kristina. De buit be
stond uit gouden kronen en een 17de
eeuws ornament dat bekend staat als
de 'riksapple' (rijksappel). De set werd
op klaarlichte dag gestolen uit de oude
kathedraal van Strangnas, ten westen
van Stockholm, waar die in een glazen
kist lag uitgestald.
Ongewoon voor Zweden, zo'n klus.
De laatste jaren was vooral Frankrijk
het decor van spectaculaire sieraad
diefstallen. Kim Kardashian werd
twee jaar geleden in een Parijs hotel
beroofd van negen miljoen dollar aan
sieraden. Een van de dieven vluchtte
op de fiets en liet daarbij en passant
een ring vallen ter waarde van 30.000
dollar. In Saint-Tropez gingen dia
mantdieven er met een motorboot
vandoor.
Nu is de omgeving van Saint-Tro-
pez overzichtelijk en komen dieven
over het water doorgaans niet ver. Las
tiger is het in Zweden, waar de rovers
het Malarmeer opstoven in hun snelle
boot. Dat meer meet ruim duizend
vierkante kilometer en heeft on
telbare inhammen en eiland
jes. Getuigen zagen twee
verdachten alleen nog
wegstuiven naar een
speedboot die net on
der de kathedraal lag
aangemeerd. Pas na
dat iemand in de ka
thedraal ging kijken
waarom ze zo'n
haast zouden kun
nen hebben, werd
een nationale klop
jacht ingezet. „We
zijn op het land, in
het water en in de
lucht op zoek naar de
dieven", aldus een poli
tiewoordvoerder. Veel le
verde dat nog niet op. Elk
spoor ontbreekt van de dieven
en hun koninklijke buit. De motor-
53
boot is wel teruggevonden. De politie
vermoedt dat er ergens een vluchtauto
stond geparkeerd die de daders verder
heeft gebracht.
Onschatbare waarde
Volgens politiewoordvoerder Thomas
Agnevik zijn de verloren objecten
"van onschatbare waarde en van nati
onaal belang". De juwelen van de natie
zijn al ruim honderd jaar niet meer ge
dragen door leden van de koninklijke
familie, maar worden wel regelmatig
tentoongesteld. Dat er niet altijd even
zorgvuldig met het Zweedse erfgoed
wordt omgegaan bleek in 2012. Een 19-
jarige vriend van de man van prinses
Christina opende de kluis van hun ap
partement en ging er vandoor met
ruim 100.000 euro aan sieraden. Een
deel verkocht hij aan onbekenden. De
vraag is wat de dieven met de kroon
juwelen kunnen doen. Helers zullen -
na alle aandacht en de nationale status
van de buit - niet in de rij staan. Naar
verluidt waren de juwelen verzekerd.
De koninklijke juwelen werden in
Zweden aanvankelijk begraven met de
overleden vorsten en later weer opge
graven om tentoon te stellen. Ten tijde
van de diefstal was de kathedraal open
voor bezoekers en was er ook perso
neel aanwezig. Niemand raakte ge
wond. En de damesfietsen? Daarmee
reden de daders van de kerk tot
aan het water waar de boot
lag'
We zijn op het
land, in het
water en in de
lucht op zoek
naar de dieven
De vrouwen stellen hun verdere
leven geleden te hebben onder
'de uitbuiting door de zusters'. Zij
hebben advocaat Liesbeth Zeg
veld ingeschakeld, gespecialiseerd
in aansprakelijkheid voor men
senrechtenschendingen.
Een onlangs bij toeval gevon
den dagboek van Jeanny Nies (58)
is één van de weinige, tastbare
bewijzen van de kinderuitbui
ting. Daarin beschrijft Nies hoe
ze als 14-jarige dag in, dag uit ach
ter de naaimachine moest zitten:
'Ik kan niet wennen aan het kei
harde werken en vroege opstaan.
Vandaag weer keihard gewerkt. Ik
ben zo moe.'
Hubert Janssen, directeur van
het klooster van de Goede Herder
in Bloemendaal, zegt dat de con
gregatie graag wil meewerken
aan een onafhankelijk onderzoek.
Hij laat de beschuldiging van
dwangarbeid echter aan de vrou
wen. „Of dat zo is, moet dan uit
dat onderzoek blijken."
De meisjes hebben onder an
dere voor de nonnen gewerkt aan
producten van Seahorse, een
toenmalig merk van badlakens en
Vandaag weer
keihard gewerkt. Ik
kan er niet aan
wennen. Ben zo moe
washandjes van TenCate in Al
melo. De directie van het huidige
Koninklijke Ten Cate zegt 'geen
weet te hebben'van mogelijke
misstanden in het klooster.
De van oorsprong Franse con
gregatie had kloosters in Tilburg,
Zoeterwoude, Velp, Bloemendaal
en dus Almelo. Van 1876 tot ver in
de jaren 70 van de vorige eeuw
werden daar meisjes gedwongen
opgevangen en vijf hele dagen
per week in wasserijen en naaiza-
len aan het werk gezet. In Almelo
gebeurde dat tot eind jaren 70 in
het nu verdwenen klooster. Het
zou in totaal om 3700 kinderen
gaan. De groep die de schade
claim indient, bestaat uit circa 20
vrouwen, van wie er acht in Al
melo hebben gezeten.
„Almelo was de hel op aarde",
zegt Lies Vissers (65) uit Rotter
dam. Zij is met Joke Vermeulen
(63) uit Emmen een van de vrou
wen die nu vecht voor erkenning
en genoegdoening. De meisjes
zaten er bijna allemaal tegen hun
wil. Ze waren er geplaatst door de
kinderbescherming of hun ou
ders omdat ze opstandig waren of
ongewenst zwanger, veroordeeld
of wees. Zij zouden heropgevoed
en onderwezen worden, maar
van school was amper sprake,
zeggen de vrouwen.
donderdag 2 augustus 2018
GO
Rovers Zweedse kroonjuwelen
vluchtten op twee damesfietsen
De Zweedse politie heeft gisteren
Interpol ingeschakeld voor de op
sporing van de Zweedse kroonju
welen. De begrafenisregalia van
koning Karl IX en zijn echtgenote
koningin Kristina werden dinsdag
uit de kathedraal van Strangnas
gestolen. Van de dieven ontbreekt
elk spoor.
Bob van Huët
Rotterdam/Strangnas
▲T De buit bestond uit gouden kronen en een 17de eeuws
ornament dat bekend staat als de 'riksapple' (rijksappel).
FOTO'S REUTERS, EPA
- politiewoordvoerder
Een groep vrouwen die als kin
deren in Almelo onder dwang
werd opgevangen in het kloos
ter De Goede Herder, bereidt
een schadeclaim voor tegen
deze congregatie. Zij hebben
voor de nonnen jarenlang onbe
taalde dwangarbeid verricht in
naaiateliers, zeggen ze.
Lucien Baard
Almelo
-Jeanny Nies (dagboek)