9
Zonne
panelen
hebben een
hoger
rendement
dan
wanneer je
geld op de
bank zet
Staatssecretaris Wiebes heeft ge
zegd: over vijfjaar moeten bedrijven
van het gas af. Dat is echt onmogelijk.
Als je gas alleen gebruikt voor ver
warming, zoals de kassen in het
Westland, kun je nog snel overstap
pen op elektriciteit. Maar als je het
gebruikt voor het productieproces,
zoals een chemisch bedrijf, moet de
hele productielijn op de schop. De
chemische industrie heeft berekend
dat verduurzamen 64,5 miljard euro
gaat kosten. Alleen al de chemische
industrie. En de rekening willen ze
bij de overheid neerleggen, maar dat
kan natuurlijk niet. Ze hebben het
zelf te lang laten liggen."
„Energiebedrijven hebben er baat bij
de verandering zo lang mogelijk te
rekken. Neem Shell. Altijd maar op
de rem trappen. De grote energiebe
drijven in Europa zoals Vattenfall,
E.ON en Engie zitten inmiddels in
grote problemen. Twee jaar geleden
zei de hoogste baas van Engie nog:
'Dit kan toch niet doorgaan met die
windmolens? They kill our business.'
Hij draait de hele discussie om en
dan ga je als groot energiebedrijf ten
onder.
Er is een fenomeen dat wij the circle
ofblame noemen. De overheid wijst
naar de industrie, die het voortouw
moet nemen. Die zegt dat de over
heid de rekening moet betalen. En de
overheid verwacht initiatief van de
burgers. De consument zegt: de in
dustrie moet het goedkoper maken,
terwijl de industrie zegt: de consu
ment koopt onze duurzame produc
ten niet. Iedereen wijst naar elkaar en
niemand trekt de kar.
Energietransitie draait niet alleen
om nieuwe technologie. Het draait
om macht en om belangen. Het is een
harde strijd tussen de gevestigde en
de opkomende orde. In de 19de eeuw
werd energie centraal geleverd, maar
we gaan naar decentraal toe, waarbij
mensen hun eigen energie opwek
ken. De macht komt bij de burger te
liggen en daar zijn multinationals
niet blij mee. Denk aan hun belan
gen. Waarom wil Shell nu inzetten
op waterstof? Omdat ze de elektrifi
catie willen afremmen. Ze zijn niet
gebaat bij elektrische auto's. Ze zor
gen voor verwarring door te zeggen:
wacht nou met elektrische auto's,
want waterstof komt eraan. Dat is
hoe het spel gespeeld wordt."
„We zijn het sukkeltje van Europa
geworden. Van de 28 landen zijn we
nummer 27 in het opwekken van
duurzame energie. We wekken maar
6 procent duurzaam op, terwijl ze in
Scandinavië al op 50 procent zitten.
Als je kijkt hoeveel energie wij per
hoofd van de bevolking gebruiken,
staan we in de top 5. We zijn een
dichtbevolkt land. Alles wat wij
doen, is intensief: veeteelt, landbouw
en industrie. Bovendien hebben we
een luxe levensstijl: we kopen, ver
bruiken en vliegen veel. Al met al is
onze COi-voetafdruk enorm."
„Ik ben en blijf juist optimistisch. Ja
renlang moest ik mensen overtuigen
waarom de energietransitie nodig
was. Nu sta ik voor volle zalen en
moet ik vooral uitleggen hoe. De ur
gentie is enorm toegenomen. En wij
zijn een land dat dit probleem snel en
slim kan aanpakken. Maar dan moet
het niet op zijn polderiaans. Niet het
tempo door de traagste laten bepalen,
maar door de snelste. Belemmerende
wetten moeten misschien tijdelijk
opgeschort worden. Soms denk ik: er
mag best een verlichte dictatuur op
dit gebied komen. Dat schiet tenmin
ste op.
Als klimaatwetenschapper ben ik
gematigd optimistisch. Een deel kan
niet meer omgekeerd worden. De
zeespiegel is aan het stijgen en dat
blijft de komende honderd jaar zo.
Nederland moet rekening houden
met een meter, en dan klinkt de
grond ook nog een een halve meter
in. Het weer wordt steeds extremer.
De Elfstedentocht gaat uiteindelijk
verdwijnen. Maar ik geloof dat we de
echte catastrofes nog net kunnen
voorkomen. Althans, hier. In veel
kwetsbare gebieden op de wereld,
vooral arme landen, is dat niet het ge
val."
„Heb je een geschikt dak? Koop zon
nepanelen. Ze hebben een rende
ment van 7 procent, veel hoger dan
wanneer je geld op de bank zet. Iso
leer je huis. Eet minder vlees. Probeer
in Europa minder vaak te vliegen.
Kijk of je hybride of elektrisch kunt
rijden. En maak je onafhankelijk van
bezit. Spullen zorgen ook voor een
forse COi-uitstoot. Iedereen heeft
een boormachine, terwijl je die in je
leven zo'n 25 minuten gebruikt. Echt
waar, 80 procent van wat je bezit, heb
je nauwelijks nodig."
zaterdag 28 juli 2018
GO
Wil de industrie wel veranderen?
Hoe staat Nederland ervoor in de
omslag naar groene energie?
U schetst een niet al te optimis
tisch beeld. Komt het nog wel
goed?
Wat kunnen wij als burger doen?
Volgende week:
Angela Maas, cardioloog en
hoogleraar cardiologie voor
vrouwen.
