Maansverduistering gaat de maan bloedrood kleuren
EUWS 11
In plaats van een anonieme figurant die een tolk
meestal is op officiële foto's, is Marina Gross plots de vrouw
die iedereen dolgraag zou willen horen over de ontmoeting
tussen Trump en Poetin. Ze gaat echter nooit iets zeggen.
Ze geniet de reputatie van een uitste
kende ambtenaar. Een woordvoerder
van het ministerie van Buitenlandse
Zaken bevestigde tegen de Ameri
kaanse nieuwszender CNN dat
ze er al jaren werkt en zeer toegewijd
is. Voormalig VS-ambassadeur in
Moskou noemde haar 'absoluut
geweldig'. Marina Gross, sinds vele
jaren een officiële vertaler voor het
Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken, is plots wereldbe
roemd. Ze zat met haar Russische
collega naast de presidenten Trump
en Poetin. Wat die twee precies be
spraken in Helsinki, weet nog steeds
niemand en het feit dat er nog altijd
geen details over dat intrigerende
gesprek onder vier ogen naar buiten
zijn gekomen, heeft menig commen
tator en politicus op hol doen slaan.
Sommigen verdenken Donald
Trump ervan dat hij met Poetin
t Er zijn
stemmen
opgehaald om
Marina Gross
te dagen voor
een verhoor
- beschermheer van vele Russische
oligarchen - ook uitgebreid over zijn
particuliere zaken heeft gesproken.
Bijvoorbeeld over investeringen of
over de Russische banken die in het
verleden aan Trump veel geld zouden
hebben geleend nadat Amerikaanse
banken weinig vertrouwen hadden
in nieuwe beleggingen - Donald
Trump heeft behalve successen ook
een reeks faillissementen op zijn
naam. Of dat Poetin hem er fijntjes
aan heeft herinnerd wat de Russische
geheime diensten zoal aan compro
mitterende info hebben verzameld
over hem. Maar behalve de hoofdrol
spelers in Helsinki weten alleen twee
tolken wat er echt is gezegd.
Wie is Marina Gross? Een vrouw
die uiteraard vloeiend Russisch
spreekt. Ze woont volgens The New
York Times in een appartement in Ar-
lington, aan de zuidkant van
Washington. Virginia. Haar woon
plaats is bekend door de nationale
militaire begraafplaats Arlington
National Cemetery waar onder ande
ren John F. Kennedy is begraven.
Maar verder is er nog niet veel te mel
den. Dat is niet vreemd voor iemand
met haar beroep. Topvertalers als
Gross leven van discretie en vertrou
wen en vertalen slechts wat anderen
zeggen. Dat deed ze eerder voor de
toenmalige First Lady Laura Bush,
tijdens een bezoek aan Sochi, en voor
de inmiddels door Trump afgedankte
minister van Buitenlandse Zaken,
Rex Tillerson, vorig jaar in Moskou.
Er zijn deze week Democratische
stemmen opgehaald om Gross voor
een commissie van het Huis van
Afgevaardigden te dagen om van haar
te horen wat er in Helsinki is gezegd.
Dat plan werd getorpedeerd door de
Republikeinen. Nooit eerder in de
Amerikaanse geschiedenis is dat ge
beurd. „Maar nooit eerder was het
zo'n puinhoop in de relatie met
Rusland", zeggen voorstanders van
een verhoor.
Los van het feit dat regerings- en
andere officiële tolken nooit uit de
school mogen klappen - hun werk is
vergeleken met dat van een priester
die de biecht afneemt - zijn er ook
praktische problemen, melden
verbijsterde vakgenoten van Marina
Gross. Een tolk is geen stenograaf. De
krabbels die worden gemaakt zijn
voor onmiddellijke vertaling, niet om
later als exact verslag te dienen van
een conversatie. Om die reden lieten
vorige Amerikaanse presidenten zich
bij dergelijke gesprekken vaak ook
begeleiden door een ambassadeur die
notulen maakte. Bekend is dat
Ronald Reagan in een van zijn ver
trouwelijke onderonsjes met de toen
malige Russische leider Gorbatsjov
om de zoveel tijd naar buiten kwam
om zijn medewerkers te informeren
over wat er was gezegd. Bij Donald
Trump niets van dat alles.
Er is één Marina Gross die dolgraag
zou praten. Een naamgenoot van de
tolk is per abuis veelvuldig benaderd
door de media. Van haar mening over
Trump maakt ze geen geheim. „Als ik
in die kamer had gezeten, zou ik
allang hebben gesproken..."
De maan straalt zelf geen licht uit,
maar weerkaatst het licht van de
zon. Een maansverduistering vindt
plaats als de aarde precies tussen de
zon en de maan in komt. De maan
staat dan in de schaduw van de
aarde. Het zonlicht gaat wel langs
de aarde. In de dampkring buigt het
dan af naar de maan. Rood licht
wordt het sterkte afgebogen. Daar
door kleurt de maan tijdens een
verduistering rood. Dit fenomeen
wordt een bloedmaan genoemd.
De totale verduistering van vrijdag
begint om 21.30 uur. Rond die tijd
komt de maan ook op. Het hoogte
punt is om 22.22 uur en de volledige
eclips eindigt om 23.14 uur. Daarna
duurt het nog ongeveer twee uur
voordat de maan weer als vanouds
schijnt. Het is de langste maansver
duistering van de 21ste eeuw.
Spectaculair
„Het is iets wat je gezien moet heb
ben. Omdat het heel mooi is,
mooier dan een gewone volle
maan. Maar ook omdat het een bij
zonder verschijnsel is dat de aarde
het licht van de zon naar de maan
blokkeert, zodat je een rode maan
krijgt. En die eerste glinstering van
het terugkerende maanlicht, als de
verduistering voorbij is, dat is echt
spectaculair", zegt Esther Hanko
van het Anton Pannekoek Instituut
voor Sterrenkunde van de Univer
siteit van Amsterdam.
Tegelijk met de verduisterde
maan zijn ook vier planeten goed te
zien. Hanko: „Rechts onder de
maan staat Mars. In het zuiden
staan Jupiter en Saturnus. Jupiter is
de helderste van de twee. Met een
goede verrekijker kunnen mensen
de ringen van Saturnus en de vier
grootste manen van Jupiter zien. In
het westen, waar de zon is onder
gegaan, staat dan Venus, dat is het
helderste licht aan de hemel."
Tien telescopen
Meerdere sterrenwachten in
Nederland organiseren speciale
avonden om samen naar de maans-
verduistering
te kijken. Het
Anton Pan
nekoek In
stituut is
een van die
plekken. Op
een grasveld
in het Amster
dam Science
Park staan tien
telescopen, waarmee
mensen naar de maan
kunnen kijken.
Hanko: „Daar heb je het beste
zicht op de sterrenhemel, dus ook
op de opkomst van de maan. We
gaan er geen barbecue van maken,
maar mensen kunnen zelf een
kleedje meenemen en
erbij gaan zitten."
Ook in Heerlen,
Leusden, Lattrop,
Hellendoorn en
Dwingeloo en op
Texel zijn kijk-
avonden.
De laatste keer
dat een totale
maansverduiste
ring te zien was in
Nederland, was in
september 2015, maar
toen gebeurde het midden in
de nacht en sliepen de meeste
mensen erdoorheen.
Op 21 januari volgend jaar is er
weer een totale eclips, 's ochtends
vroeg. Daarna duurt het tot
september 2025 tot de volgende.
maandag 23 juli 2018
DE VROUW DE
ALLES WEET
Bob van Huët
Helsinki
-4 Vertaler Marina Gross
(links) tijdens de ont
moeting tussen Trump
en Poetin in Helsinki op
16 juli. FOTOAFP
De maan komt vrijdag op als een
rode bol. De oorzaak: een totale
maansverduistering. Die is goed
te zien in de avondlucht, als het
zomerweer meewerkt.
Simone van Zwienen
FOTOARIE KIEVIT