9
Langer
vastzetten
is misschien
repressief,
maar zo
iemand is
wel even
van de
straat
Volgende week:
Jan Rotmans, hoogleraar
Duurzaamheid en
Transities
(Nationaal Coördinator Terrorisme
bestrijding en Veiligheid, red.) stelt
het dreigingsbeeld naar beneden bij
en we gaan weer achteroverleunen.
Maar de jihadscene is nog intact en
groter dan ooit, daar maak ik me best
wel zorgen over. We deden een paar
jaar geleden wat lachend over de
jihadscene in Nederland, over de
demonstraties van Sharia4Holland
en BehindBars: ach, kijk ze daar staan
met zijn achten... Maar opeens wa
ren het er een stuk meer en als je nu
terugkijkt dan zie je dat bijna alle
Nederlandse Syriëgangers wel op
een of andere manier een link had
den met die lui. De scene krijgt er nu
ook helden bij: de mensen die terug
keren uit Syrië of uit de gevangenis.
Ze worden met open armen ontvan
gen door hun broeders. Zien we dat
nü als een probleem of gaan we dat
pas weer als een probleem zien als er
over een tijdje iemand toch een aan
slag pleegt? Of als er een nieuw
strijdgebied is, waar opeens honder
den Nederlanders heen gaan?"
„We doen in Nederland heel stoer.
We sturen alle terreurverdachten
naar de gevangenis in Vught, doen
hard de deur dicht: zo, ga jij maar op
de speciale, extra strenge terreurafde-
ling zitten. Maar onze strafmaat is ge
woon laag vergeleken met andere
landen. In de korte tijd dat ze vastzit
ten verharden ze eerder, ze zitten er
te kort om echt over hun toekomst na
te denken, te kort om ze echt los te
halen uit hun milieu. Ik heb een oud
student, Jason Walters, die pleitbe
zorger is voor langere straffen, hij
zegt: ik heb tijd gehad om na te den
ken. (Walters maakte deel uit van de
Hofstadgroep rond Mohammed B.,
hij werd veroordeeld tot vijftien jaar
cel voor het gooien van een handgra
naat naar een arrestatieteam van de
politie in 2004, red.)
Nu weten ze dat hun toekomst is
dat ze vrijkomen en als held worden
gezien. Laat een deradicaliserings-
expert dan maar eens gaan uitleggen
waarom iemand juist uit die scene
moet stappen! Nu krijgen terugge
keerde Syriëgangers meestal zes jaar
cel. En dan hoor je Victor Droste van
uit Syrië zeggen: oh, dat valt me mee,
dan kom ik wel terug."
„Ik snap het probleem met bewijs,
maar misschien moeten we dan naar
de wet kijken. Dat we vastleggen dat
een straf hoger kan zijn als de ter
reurgroep waar je bij zat, betrokken
was bij genocide of slavernij. IS pro
pageerde oorlogsmisdaden te plegen,
daar waren ze trots op. Dus als je je
daarbij aansluit, kan het toch niet zo
zijn dat je na drie jaar weer op straat
staat? Langer vastzetten is misschien
repressief, maar zo iemand is wel
even van de straat. Zit de gemeente
niet met de handen in het haar wat
ze met zo iemand aan moeten."
U maakt zich zorgen over de jihad
scene, maar u vindt ook dat Neder
land de jihadbruiden en hun kinde
ren die vastzitten in Koerdische
opvangkampen terug moet halen.
Dat lijkt met elkaar in tegenspraak.
„Nee, als we ze nu niet terughalen,
wordt het veiligheidsprobleem op
termijn alleen maar groter. Want ooit
komen ze terug, ze zullen niet eeu
wig in die kampen blijven. En dan
kan het maar beter een gecontro
leerde terugkeer zijn, zodat we die
mensen hier kunnen berechten. Er
zijn echt geen goede argumenten om
ze niet hierheen te halen, het is al
leen maar politiek."
„Het is de verbazing over hoe een be
perkt groepje mensen er relatief
makkelijk in kan slagen een politieke
agenda te bepalen. En politieke angst
kan zaaien. Ik ben ook bang voor een
overreactie als er straks wel een aan
slag wordt gepleegd in Nederland.
Zo'n overreactie geeft die persoon
juist wat hij wil. Wie durft er op zo'n
moment te zeggen 'Dit kan nu een
maal gebeuren'? Want historisch ge
zien was Nederland nog nooit zo vei
lig als nu, dat moeten we misschien
wat meer benadrukken."
zaterdag 21 juli 2018
GO
De eerste veroordeelde terug keer-
ders zijn inderdaad weer vrij. De
mannen die werden veroordeeld in
de grote zaak rond een Haagse
groep die jihadpropaganda ver
spreidde en ronselde voor Syrië,
zijn ook uit de cel. U onderzocht de
strafmaat voor jihadisten in zeven
Westerse landen en daaruit bleek
dat Nederland het mildst straft:
een gemiddelde straf van 36
maanden tegenover bijvoorbeeld
86 maanden in Frankrijk en 72
maanden in Denemarken.
Een probleem voor justitie is dat ze
geen onderzoek kan doen in
Syrië. Mede daarom vervolgen ze
alle Syriëgangers tot nu toe voor
algemene termen als 'aansluiten
bij een terroristische organisatie',
er is geen bewijs van individuele
misdaden, waarvoor de straf veel
hoger kan uitpakken.
Die verbazing over politieke reac
ties klinkt door in veel van wat u
zegt. Wat heeft vijftien jaar onder
zoek naar terrorisme u geleerd?
FOTO PIM RAS