Ik ben geen journalist, dus ik
hoef me niet aan de werkelijkheid
te houden'
Genieten van een
mes in een hals
hoofdzin is. Die komt uit het taoïsme:
'De weg is bestendig daadloos, noch
tans blijft niets ongedaan'. Dat is de zin
der zinnen. Het leven zelf doet niks en
toch gebeurt alles. Of je je er nou wel
of niet mee bemoeit, dingen gebeuren
toch wel. Dat is de grootste ondermij
ning van de westerse filosofie."
De oven laat van zich horen, en
Snijders springt op om zijn brood om
te draaien in de vorm. Schalks: „Dit is
dus voor jou een mooi moment om te
schrijven: nu ging hij weer even brood
bakken."
Snijders schreef er een stukje over,
over dat brood bakken. Duivel heet het.
Terwijl de 'ik' in de weer is met meel,
gist en zout, loopt er een man binnen,
een zwerver, de duivel misschien.
„Mijn werk is altijd geworteld in de
werkelijkheid, want ik heb niet genoeg
fantasie om alles te verzinnen. Maar ik
ben geen journalist, dus ik hoef me
niet aan de werkelijkheid te houden -
ik gebruik haar alleen. Iedereen denkt
echter dat ik dezelfde ben als de 'ik'
in mijn verhalen. De mens kan niet
bestaan zonder te liegen, maar toch is
de waarheid ons uitgangspunt."
heb voor vijf jaar. Maar het is dus wel zo
dat de politie dolblij is als ze weer eens
een oudje van de weg kunnen plukken,
omdat-ie te langzaam rijdt of te hard, of
te veel links. Als je 80 bent, ben je aange
schoten wild. Het gebeurt vaak dat ik
mezelf dingen hoor zeggen waarvan ik
denk: dat is mooi geformuleerd. 'Aange
schoten wild', dat vind ik nou een goede
formulering."
Hij vertelt over zijn zkv Ukiyo-e, een
stukje waaraan hij erg is gehecht. „Dit is
wel een pijnlijke bekentenis, maar als ik
een stukje heb geschreven, vind ik het
vaak het beste wat ik ooit heb gelezen.
Dat duurt maar ongeveer tien minuten,
en daarna kan ik pas jaren later zeggen
of ik het goed vind. Ukiyo-e vind ik nog
steeds een van de betere. Dat Japanse
begrip Ukiyo-e betekent niks anders dan:
het voortvlieden van de werkelijkheid.
Jij bent er eventjes in en dan verdwijn
je weer. Dat is helemaal wie ik ben. Maar
ook heel tegengesteld aan onze maat
schappij vol agressie, vooruitplannen
en regelen. Laatst werd me tijdens een
openbaar interview gevraagd wat mijn
De kookwekker loopt een laatste
keer af. Het brood komt gaar en goud
bruin gebakken uit de oven. „Weet je
trouwens", zegt hij nadat hij het uit de
oven heeft gehaald, „dat mijn werk
ook heel veel in psychiatrische instel
lingen wordt gelezen? De verhaaltjes
zijn ideaal voor patiënten die hoog op
geleid zijn, maar iets aan hun hersens
hebben. Ik heb al uit verschillende in
richtingen gehoord dat ze de mensen
uit mijn werk voorlezen, omdat de
verhaaltjes lekker klein zijn en precies
de spanwijdte hebben die ze nog kun
nen begrijpen. Maar dit even terzijde.
Wat was ik ook alweer aan het vertel
len?" <1
RECENSIES
SLAUGHTER En daar is er alweer één
van de succesvolle Ameri
kaanse Karin Slaughter:
Gespleten (Harper Collins, €20). Geen
Will Trent, geen Sara Linton, personages
die de lezers zo goed kennen, maar een
standalone. Ditmaal gaat het om Andy en
haar moeder Laura. Andy (31) is een sneu
figuur, een somberende loser; Laura is
succesvol en zorgzaam. Op een dag dringt
een onverlaat het restaurant binnen waar
de twee lunchen. Hij schiet twee klanten
neer en wil net aan Andy beginnen als de
zachtmoedige Laura hem koelbloedig
uitschakelt. Ze sist Andy toe: niets aan de
politie vertellen!
Later blijkt dat Laura het doelwit van
de dader was. Andy moet onder ogen
zien dat haar moeder al decennialang ver
borgen houdt wie en wat ze werkelijk is.
Tja, hoe ga je daarmee om? Zo ontrolt
zich een complex drama, met geschakel
tussen heden en verleden, onverwachte
wendingen en lekker veel geweld, bloed,
dood en verderf.
De ingrediënten van het gerecht dat
Karin Slaughter jaarlijks opdient blijven
hetzelfde, maar ze verfijnt haar verhaal
techniek en voert de intensiteit op. Hoe
komt het toch dat Nederlandse lezers zo
met haar weglopen? Ten eerste doordat
bij het lezen opperste concentratie nodig
is: geen situatie is op het eerste gezicht
helder, de lezer moet voortdurend ver
moeden hoe dingen zitten, waardoor hij
of zij een eindweegs verwijderd raakt van
het eigen dagelijks leven. Een tweede
verklaring is dat Slaughter aan één stuk
door een gewaarwording van vervreem
ding, ja afkeer oproept: haar werk is het
tegendeel van feelgood. 'Zweet rolde over
haar rug en lekte als gesmolten boter uit
haar oksels' - bah, maar lekker, want veel
lezers willen juist niet 'gepleased' wor
den. Ze verlangen naar walging en angst:
een mes dat van opzij in een hals wordt
gestoken is dodelijk, maar fijner is het als
het ook nog voorwaarts de keel door
snijdt, zodat bloed, pezen en kraakbeen
naar voren stuwen. Knap werk weer, al
moet je ervan houden. Egbert Jan Riethof
Misvatting
„Iedereen denkt dat ik dezelfde
ben als de 'ik' in mijn verhalen."
THRILLER
,f| KARIN SLAUGHTER,
GESPLETEN
KARIN
GESPLETEN -
181 zaterdag 21 juli 2018
