14 WEE
Lex Greve in Oostkapelle hoopt de komende winter wat geestelijk vertier te brengen
op 'Zeeuwse Zondagen'. Lezingen, debatten over filosofie, religie, politiek. Jawel, hij durft het
te zeggen: een beetje gericht op de bovenlaag.
PORTRET LEXGREVE
Tekort gekomen,
tekort geschoten,
ik vind dat ik mijn
kinderen te weinig
heb meegemaakt
Iksta zo vrij in de
wereld. Ook al heb
ik beperkte
middelen
Hij belt op over
Spengler. Spengler?
U weet wel, de
Duitse cultuurfilo
soof die al in 1918
de ondergang van
ons Avondland
voorspelde. Spengler dus, klinkt het
enthousiast door de telefoon. Het
moet in september een hele dag wor
den in Middelburg, met sprekers en
debatteerders die over zijn gedachte
goed gloedvol met elkaar in gesprek
gaan. Namen van gasten heeft hij al.
Zoals de uit Terneuzen afkomstige fi
losoof Ad Verbrugge. En wat te den
ken van Thierry Baudet, jurist, histo
ricus, filosoof. Ook politicus, toch?
Zeker, maar hij is nu uitgenodigd als
kenner van Spengler.
Het is Lex Greve die belt. Het is zijn
initiatief, zijn idee om een Spengler-
dag te organiseren. Hij neemt contact
op met de krant, want het is aanne
melijk dat zo'n filosofisch onderwerp
niet meteen op hordes belangstellen
den mag rekenen. We zullen moeten
harken, laat hij enthousiast weten.
Wie is die man, die het aandurft
om een publieksdag te organiseren
over een in de vergetelheid geraakte
Duitse filosoof? „Kom maar naar
Oostkapelle", zegt hij als we afspre
ken. „Maar weet wel dat je in een
eenpersoons huishouden terecht
komt." Wat hij daarmee mag bedoe
len, wordt duidelijk als we voor een
onopvallende rijtjeswoning niet ver
van het dorpscentrum parkeren. We
lopen door de voortuin waar onkruid
welig bloeit: „Ik tuinier voor de
bijen."
Meteen na de voordeur stuiten we
op stapels boeken. Tegen de muur
staan schilderijen op de grond. In de
woonkamer is de vloer ook bezaaid
met stapels boeken, tijdschriften,
kranten, cd's. „Neem plaats", wijst hij
naar een rode fauteuil. „Ja, ga zitten,
de meeste bezoekers denken dat het
mijn stoel is. Maar ik zit altijd hier" -
hij wijst naar een driezitsbank die
voor ruim de helft onder boeken en
cd's schuil gaat - „en weet je
waarom?" Onder het raam staat een
bescheiden televisie. „Op de bank
heb ik precies de goede afstand tot
het scherm."
Er volgt een verhaal over perikelen
met Delta, de nutsvoorziener die
hem van analoog naar digitaal wil
overzetten. Daar heeft hij geen zin in,
analoog vindt hij goed genoeg. Dus
heeft hij nu maar besloten om de tv
de deur uit te doen. Per 20 augustus is
het zover: „Dat vind ik wel een uitda
ging. Programma's als VPRO's Te
genlicht mag ik graag zien. Maar ik
heb geen internet, ik zou er verslaafd
aan kunnen raken. Met mijn telefoon
kan ik bellen en sms'en. Als ik wil in
ternetten ga ik naar de bibliotheek of
een bevriende dominee hier op het
dorp."
Hij noemt zichzelf een man die
makkelijk contacten legt. Zo komt hij
ook over. Een vlotte prater, die toch
wel nieuwsgierig is naar zijn ge
sprekspartner en daarom ruimte laat.
Gepensioneerd, al geruime tijd, vol
gend jaar hoopt hij zijn zeventigste
verjaardag te vieren. „Ik woon hier al
leen, al meer dan vijfjaar nu. Een
hele goede vriendin, die heb ik inder
daad. Ze komt, en ze vertrekt. Omdat
ik dat wil. Ik ben nu eenmaal graag
regelmatig op mezelf."
„Dat is wat ik echt bedoel: op mezelf.
Alleen klinkt erg alleen."
„Weet je, er zijn zo veel dingen die ik
moet onthouden. Boeken, artikelen.
Binnenkort hebben we de dag met
Spengler. Als het lukt wil ik een serie
'Zeeuwse Zondagen' in de winter op
zetten. Want dan zijn de zondagen
niet zo gezellig hier. Ik heb nog zat
ideeën voor bijeenkomsten. Bijvoor
beeld over het fenomeen algoritme -
daarover valt heel veel te zeggen en te
bedenken. Ook de metafysica kan,
dat is een heel mooi onderwerp. Voor
ik naar Oostkapelle verhuisde, orga
niseerde ik jarenlang de serie 'Win-
tergasten' in de Waalse Kerk in Breda.
Gesprekken over religie, politiek,
maatschappij, wetenschap. Met men
sen als Huub Oosterhuis, de pas over
leden Klaas Hendrikse, politicoloog
Jos de Beus, wetenschapper Robbert
Dijkgraaf. Het was een succes, als ik
nu in Breda ben vragen mensen me:
wanneer begin je weer?"
„Ik ben getrouwd geweest. Het is
bijna 21 jaar geleden dat ik gescheiden
PASPOORT
ben. Dat was tegen mijn wens en be
doeling in. Die scheiding is nog
steeds een open zenuw. We hebben
drie kinderen: Maarten is 36 jaar,
Meike 35 en Harriët 31. Ik ben ge
scheiden toen zij halverwege de
middelbare school waren. Tekort ge
komen, tekort geschoten, ik vind dat
ik mijn kinderen te weinig heb mee
gemaakt, te weinig heb gezien. Kijk,
hier, bovenop de kast: ik heb drie
portretten van mezelf laten schilde
ren, voor ieder kind één. Misschien
ga ik ze binnenkort overdragen. Ik
heb ook tegen mijn kinderen gezegd:
als ik morgen doodga, lees dan elk
briefje hier in huis waar mijn hand
schrift op staat. Op die papiertjes
staan gedachten en ingevingen van
mij, daar zouden ze me beter door
leren kennen."
Belangrijk was zijn studie rechten
in Utrecht, van 1971 tot 1978. Die
maakte hij niet af. Achteraf noemt
hij het een verkeerde keuze, de
school voor journalistiek, een studie
geschiedenis of filosofie had hem
beter gepast. Op zijn 21ste kreeg hij
te kampen met een chronische
ziekte. Het was een ontsteking in de
darmen, te pas en te onpas vlamde
die op. Vijftien jaar duurde het voor
de ziekte onder controle was.
„Ik was lid van het Utrechts Stu
denten Corps, USC. Maar ik mocht
geen bier drinken. In januari 1972
ben ik zelfs een heel jaar naar huis
gegaan. Echt, het is een walgelijke
ziekte, ik slik er nog pillen voor. Mijn
dochter Meike heeft het ook. De in
ternist, die me behandelde, zei: je
moet stress voorkomen. Als ik nu te
rugkijk, dan heeft die ziekte heel
veel uitgemaakt."
Zijn loopbaan - hij vermijdt het
woord carrière: van 1980 tot 1983 was
hij persoonlijk medewerker van Ger-
rit Gerritse in de CDA-fractie.
Daarna werkte hij als ambtenaar die
bedrijven moest aantrekken voor de
gemeente Oss, werd hij account-ma
nager bij een bedrijf dat interactieve
cd's ontwikkelde en maakte uitein
delijk de overstap naar ABN AMRO
MeesPierson. In die laatste baan
moest hij nieuw vermogen binnen
halen. Dat deed hij tot 2008. „Ik was
'general banker', tien jaar lang, de
bomen groeiden tot in de hemel.
Daar kwam het gevoel dat de bank
niet mijn wereld was."
„Ik ben rooms opgevoed in Bergen
op Zoom. Op mijn achttiende ben ik
gaan twijfelen. Toen ik The God Delu-
sion (God als misvatting) van Richard
Dawkins las, was het helemaal afge
lopen. Op dat moment was ik 45 jaar,
of iets ouder. De interesse voor reli
gie is gebleven. God bestaat niet, het
instituut is verderfelijk, maar de kerk
als gemeenschap is wel gezellig.
Neem de biecht. Ik heb begrip voor
imperfectie. Als je buiten de pot
piest, dan heb je altijd nog de biecht.
Dat staat me aan."
„Ja, hoe in vredesnaam? Dat zit zo. In
Utrecht was huisgenoot Carel van
Hoogenhuyze één van mijn beste
vrienden. Zijn vader was huisarts, de
familie heeft op Walcheren het land
goed Zeeduin. Van 1974 tot 1978 ben
ik daar zomers geweest. Carel kwam
in 1980 om bij een ongeluk in Afrika.
Ik heb een ongelooflijke band met
zijn familie behouden. Altijd heb ik
gezegd: ik kan in Oostkapelle gaan
wonen. Na twaalf jaar Breda was het
in 2012 tijd om nog eens wat geks te
doen. En kijk, hier zit ik, in mijn
huurhuis. Ja, ik ben aardig ingebur
gerd. Ik zit in het bestuur van de
Schildersweek Domburg. En we
hebben hier een informele heren
club, de Badmannen. In Zeeland valt
nog veel te doen. Ik zie hier vooral
massatoerisme. Organiseer ook eens
iets voor de elite, denk ik dan. Dat ga
ik dus doen."
„Ik heb vrienden met een dikke
Audi. Ze zijn succesvol, moeten te
hard werken en kijken met enige ja
loezie naar mij. Vroeger hebben ze
wel gemeesmuild over mij. Maar
nu... Ik sta zo vrij in de wereld. Ook
al heb ik beperkte middelen. Ik heb
een dak boven mijn hoofd, een bed.
Natuurlijk koop ik te veel boeken.
Altijd non-fictie. Als ik een roman
lees, dan houd ik het gevoel dat het
toch maar verzonnen is. Kunst koop
ik ook." Hij haalt een Antoine Mes
tevoorschijn, dertig jaar geleden ge
kocht in Vlijmen. „Dat is zo'n fantas
tisch ding." En verder: „Ik heb een
aversie tegen luxe. Je zult mij nooit
in een viersterrenhotel aantreffen.
Dat zat zeker in mijn opvoeding. Met
dat internet, dan word ik gek van de
overvloed. Ik lees gewoon liever een
boek."
zaterdag 21 juli 2018
GO
'Doe eens gek en ga
in Oostkapelle wonen'
Jan van Damme
U liet eerst het woord 'alleen' val
len. En veranderde dat in 'op me
zelf'.
Waarom dan, 'op mezelf'?
Te druk dus om samen te wonen?
Lex Greve:
geboren in 1949 in
Bergen op Zoom.
Na HBS-A een niet
afgemaakte stu
die rechten in
Utrecht.
Diverse banen,
van 1998 tot 2008
'general banker'
bij ABN AMRO
MeesPierson.
Getrouwd ge
weest, drie kinde
ren.
Organisatator van
lezingen.
Op 15 september
organiseert Lex
Greve in de ZB Bi
bliotheek van Zee
land in Middelburg
een Spengler-dag.
Deze valt samen
met het honderd
jaar geleden ver
schenen werk On
dergang van het
Avondland van Os-
wald Spengler. De
nieuwe pocketuit-
gave van de verta
ling wordt dan ge
presenteerd, even
als de biografie van
Spengler. Er wor
den inleidingen ge
geven door profes
sor Frits Boterman
(historicus), Ad
Verbrugge (filo
soof) en Thierry
Baudet (jurist, his
toricus, filosoof,
politicus) en Jelle
van Baardewijk (fi
losoof).
Meer informatie
over de Spengler-
dag: triple.eye@
outlook.com.
Hoe komt u in Zeeland terecht?
In een eerder gesprek hoorde ik u
zeggen: soberheid is luxe voor de
geest.
