Domweg gelukkig-
in een uitgestorven dorp
5
II
8
Er is geen bord dat de weg wijst naar het Spaanse
dorpje Siërra Estronad. En zo zien de drie bewoners dat
graag. Het Nederlandse gezin koestert de stilte. Het werk is
er nooit gedaan. „Het is een avontuur, nog elke dag."
huis kocht Jaap een heel dorp; of be
ter: een stuk verwilderde grond van
300 hectare met een kerk, wat stallen
en enkele tientallen huizen, waarvan
slechts de helft nog met het dak erop.
En nee, in Siërra Estronad word je
niet gestoord. Het enige geluid komt
van zangcicaden, in hun element nu
het bijna 35 graden is. 's Nachts wor
den ze afgelost door kikkers in de vij
vertjes, aangelegd om er regenwater
op te vangen. In de lucht zweven de
gier, de slangenarend en de buizerd.
In een gebied van 40.000 hectare is
geen geasfalteerde weg. Vanuit het
dorp, op 690 meter hoogte, is geen
andere bebouwing te zien.
Stilte
Siërra Estronad is geen ruïne meer.
Althans, niet meer helemaal. Drie
huizen zijn volledig opgeknapt. In
een woont Jaap, in een ander Josine.
In 1990 scheidden ze en keerde zij na
een flinke crisis met de kinderen
naar Nederland terug. Maar Josine
(69) miste de stilte en de natuur. „Ik
heb weinig in Nederland gewoond,
als kind ben ik door het werk van
mijn vader over de hele wereld ge
weest. Ik kon niet goed wennen." Ze
verpleegde haar ouders in Eindhoven
tot hun dood, nu verblijft ze het
grootste deel van het jaar in Siërra
Estronad. „Ik wil graag leven met een
project. Niet zoals veel vriendinnen,
Hoe vind
je geluk?
enora Jacinta trok in 1962
als allerlaatste in Siërra
Estronad de deur achter
zich dicht. Alle andere in
woners waren al eerder
vertrokken, of overleden. Van de 140
mensen die er in het begin van de
eeuw nog een levendig en bedrijvig
dorp met een bar, een school en na
tuurlijk een kerk van maakten, was
niemand meer over. De dag dat Ja
cinta afscheid nam, hield Siërra
Estronad, net als zoveel dorpen in het
ruige Spaanse binnenland, op te be
staan. De natuur rukte op, bramen
struiken en wilde asperges namen
bezit van het hoofdstraatje en de hui
zen werden ruïnes.
Anno 2018 bestaat Siërra Estronad
eigenlijk nog steeds niet. Op de
smalle weg in de vallei staat nergens
een wegwijzer en de gps of google-
maps leiden je naar een onbegaan
baar weggetje langs de rivier Gallego.
Slechts dankzij duidelijke aanwijzin
gen van Jaap Scheltus vind je het 10
kilometer lange, ongeasfalteerde pad
dat een halfuur later eindigt bij de
eerste huizen van het dorp. „Ik hoop
niet dat ineens allemaal mensen naar
ons komen kijken", zegt Jaap. Die
kans is klein. De meeste reizigers zul
len na enkele meters hobbelen over
stenen en door kuilen hun auto snel
weer omdraaien.
Een plaats 'om niet gestoord te
worden'. Dat zag Jaap Scheltus (nu
75) in het vervallen dorp toen hij in
1995 hoorde dat het al vijftien jaar te
koop stond. Acht jaar eerder was hij
met zijn vrouw Josine en de kinderen
Jacob, Paul en Eleonora in dezelfde
streek in een dorpje bij provincie
hoofdstadje Huesca neergestreken.
Ze waren na tien jaar het natte weer
in Zuidwest-Engeland zat. Daarvoor
woonden ze in Brakel.
Met het geld van het verkochte
die tevreden zijn met een kopje thee
drinken, naar de film gaan."
Ook oudste zoon Jacob (42) ver
blijft er permanent. Eerst zocht hij de
stad op, Huesca, en het naburige dorp
Ayerbe, om er in de bouw te werken.
Maar de crisis sloeg hard toe in
Hier ben ik gelukkig.
De grote stad is leuk,
voor heel even,
maar dit is mijn leven
Spanje, hij kwam zonder werk te zit
ten en heeft nu, als vroegere student
op de landbouwschool, zijn roeping
gevonden als duurzame veehouder
in een droog en weerbarstig land
schap. „Nu al merk ik hoe mijn ma
nier van werken de dorre bodem hier
weer vruchtbaar maakt."
Veertien koeien, wat schapen en
lammetjes, kippen, een paard, twee
ezels en drie honden: dat zijn de die
ren in Siërra Estronad. Jacob bewoont
het derde huis, waar ook de vrijwilli
gers verblijven die via de organisatie
WWOOF over de hele wereld op bio
logische boerderijen werken. Over
enkele jaren en met meer koeien
hoopt hij het smakelijke vlees van
zijn grasgevoerde runderen rendabel
en via internet te kunnen verkopen.
„Hier ben ik gelukkig", zegt Jacob.
„Laatst was ik voor een congres twee
dagen in de grote stad, in Zaragoza.
Op die tweede dag wilde ik zo snel
mogelijk weer weg. Het is leuk, voor
heel even, maar dit is mijn leven." En
zal zijn leven zijn voor altijd, zegt hij.
Net als voor zijn ouders, verenigd in
een levensfilosofie die hen gelukkig
maakt. „Maar het is niet zo dat ik ge-
dinsdag 17 juli 2018
Wonen in
een dorp dat
niet bestaat
Edwin Winkels
Siërra Estronad
De vijf persoon
lijke lessen van
Josine, Jaap en
Jacob Scheltus
Elke dag wakker
worden en den
ken: wéér een
leuke dag voor de
boeg.
Niet nastreven
wat anderen vin
den dat geluk is;
geluk is voor ieder
een verschillend.
Vertrouwen heb
ben in het leven
waarvoor je geko
zen hebt.
Een project
hebben, en het
als een avontuur
beschouwen.
Als je goed voor
het land en de na
tuur zorgt, krijg je
er veel voor terug.
-zoon Jacob
Het leven in Siërra Estronad: Jacob Scheltus met zijn merrie, nieuwsgierige schapen en vader Jaap.
