HART&ZIEL
Geen bal
24
René Diekstra
Fobieën en angsten Eindelijk breekt de vakantie aan, even
geen werk, geen stress. Hoewel, sommige mensen voelen
juist meer spanningen in de zomermaanden. Deze zeven
angsten staan een topvakantie in de weg. Misschien
herkenbaar?
T>
Een WK Voetbal lijkt geluk te brengen
in landen die goed scoren, maar dat is
een illusie.
Iei 1999. Meteen na het NOS Journaal gaat
de telefoon. Ik neem op en hoor: 'Goe
denavond, u spreekt met mevrouw De
Haan. Hier hebt u mijn man'. Tot mijn verras
sing, ik herken hem meteen aan zijn stem, krijg
ik Foppe de Haan aan de telefoon, toen trainer
van sc Heerenveen. „Mijn vrouw luisterde van
middag naar het interview met jou op Radio
Friesland. En volgens jou, zo begrijp ik, heb ik
een psychologisch probleem omdat wij dit sei
zoen thuis meestal winnen en uit meestal ver
liezen. Dus ik zou zeggen, Diekstra: als jij het
dan zo goed weet, kom eens langs en help ons
dat probleem oplossen."
Ik heb de handschoen opgenomen en ben
langsgegaan. Ik zal niet beweren dat het daar
aan ligt, maar als ik me niet vergis ging het met
Heerenveen vervolgens beter dan ooit. Ik zal
ook niet beweren dat ik verstand van voetbal
heb, maar wel dat ik het psychologisch gezien
om meerdere redenen een fascinerend ver
schijnsel vind. Fascinerend vind ik bijvoorbeeld
dat een WK alle neuzen in de deelnemende lan
den dezelfde kant op doet staan, waar die nor
maliter alle kanten
opschieten. Deel
name geeft daarom,
zolang het eigen
land in de race
blijft, een illusie
van sociale cohesie
of verbondenheid,
die in de dagelijkse
omgang tussen
mensen vaak ver te
zoeken is. Maar het
is een illusie van
verbondenheid.
Want niet of nau-
Fascinerend
hoe de neuzen
in de landen
die deelnemen
even dezelfde
kant op staan
welijks is het eigen
land uitgeschakeld of het kampioenschap afge
lopen of de oude onenigheden, wedijver en vij
andigheden, zorgen en eigenbelangen nemen
de macht over de omgang met elkaar weer over.
Hoogtevrees
Voor zo'n 30 procent van de volwas
senen is een bergwandeling of een
bezoek aan de Eiffeltoren geen vorm
van ontspanning: zij lijden aan hoog
tevrees. Wat een heel natuurlijke
angst blijkt te zijn: hoogtevrees is een
aangeboren beschermings
mechanisme dat ervoor zorgt dat je
als kind niet overal vanaf valt. Over
matige hoogtevrees verkrampt en
blokkeert veel mensen. Sommigen
hebben last van - geloofwaardige -
gedachten zoals 'als ik nu maar niet
naar beneden spring'.
„Hoogtevrees is niet zomaar opge
lost", zegt Jan van den Berg, psycho
loog en hoofd van Angstbehandel
centrum IPZO. „Maar het helpt om
jezelf jaarlijks een paar keer expres op
hoogte te begeven. Zo blijf je ermee
vertrouwd. En eenmaal op
vakantie is het belangrijk om niets
te forceren. Ga je bijvoorbeeld de
bergen in, geef jezelf dan een paar
dagen de tijd om te wennen aan de
hoogte. Dan gaat het vaak best."
Spinnenfobie
Lijdt de aanblik van
of alleen al den
ken aan een
spin bij jou tot
paniekaanval
len, hartklop
pingen of
duizeligheid?
Je bent niet de
enige: spin-
nenangst is een
van de meest voor
komende fobieën.
Wie er echt panisch voor
is, zit pas rustig op een hotelkamer
nadat hij deze helemaal, van onder
tot boven, heeft doorzocht. Kampe
ren is er zeker niet bij. Spinnenangst
Vind je
vreemde
culturen
spannend, laat
dan een ander
het woord
voeren
lijkt een overblijfsel uit de evolutie.
'Ónze' spinnen zijn onschuldig, maar
veel exemplaren waren wel degelijk
gevaarlijk voor onze voorouders. Ge
lukkig is spinnenangst een van de
best behandelbare angsten. Met ge
dragstherapie leer je te wennen aan
deze geleedpotigen. Bijvoorbeeld
door naar een spin in een potje te
kijken. Uiteindelijk durft bijna ieder
een er een over zijn hand te laten
lopen.
Vakantieangst
Voor het vertrek onrustige dagen,
eerder terugkeren of alleen dicht bij
huis op reis gaan, ook angst
voor de vakantie zelf
komt vaak voor. Veel
mensen voelen
zich kwetsbaar
als ze niet in hun
eigen omgeving
zijn, stelt Van
den Berg. Ze
vinden het
moeilijk om de
dagelijkse struc
tuur te verliezen. Ze
zijn onzeker in andere
culturen of bang om een
ziekte of ongeluk te krijgen. Binnen
relaties geeft deze angst vaak wrevel.
Jij wilt graag op reis, maar je partner
durft niet. Wat doe je dan?
Een tip om ondanks deze angst een
vakantie toch te laten slagen, is zo
veel mogelijk gebruikmaken van de
sterke eigenschappen van je reisge
noten. „Vind je vreemde culturen en
talen spannend, laat dan bijvoorbeeld
je partner zo veel mogelijk het woord
doen. Durf je niet achter het stuur uit
angst voor een ongeluk? Laat iemand
anders rijden die er geen problemen
mee heeft."
Smetvrees
Bang zijn voor viezigheid en bacte-
Fascinerend vind ik ook de illusie van geluk;
de illusie van supporters dat een enorme wolk
van levensgeluk langdurig over hen en hun land
zal neerdalen als 'ze' wereldkampioen worden.
Het is ontegenzeggelijk zo dat plezierige ge
beurtenissen een rol spelen in hoe gelukkig we
zijn. Maar hun betekenis, zo laat onderzoek
zien, wordt doorgaans overdreven. Plezierige of
opwindende gebeurtenissen kunnen ons geluk
bevorderen rondom het tijdstip dat ze plaats
vinden, maar hun effect op ons geluksgevoel
blijkt van korte duur. Voor
duurzaam geluk moeten
we het hebben van
onze persoonlijkheid,
relaties en levensdoe
len. We hebben geen
bal aan het heen en
weer rennen van 22 over
betaalde jongens.
dinsdag 17 juli 2018
GO
Vakantie,
eindelijk tijd
voor-
Paniek!
Carin Röst
0h
Reageren?
rene.diekstra@
persgroep.nl
