Het echte werk gaat
nu pas echt beginnen
7
KLIMAATAKKOORD GEMEENTES
N/N/ywt
De kosten van de omschakeling naar schone
energie mogen niet op burgers worden afgewenteld.
In wijken met veel oude huizen dreigt klimaatarmoede te
ontstaan, waarschuwen de Nederlandse gemeenten.
Vooral in wijken
met slecht geïso
leerde huizen en
veel bewoners met
lage inkomens is
klimaatarmoede
een risico, zegt de
Tilburgse wethouder Berend de
Vries, die namens alle 380 gemeen
ten in Nederland bij het klimaatbe-
raad zat. Daarin is afgesproken dat
gas duurder wordt om de overstap
naar schonere warmtebronnen te sti
muleren. „Het is de vraag of iedereen
de benodigde investeringen kan be
talen. Voor woningeigenaren komen
daar weliswaar gebouwgebonden le
ningen voor beschikbaar, maar in
veel buurten zullen inwoners moe
ten wachten op de aanleg van ge
meentelijke warmtenetten. In wijken
die niet meteen aan de beurt zijn,
kan de gasrekening komende jaren
flink oplopen. Dat kan bij specifieke
groepen tot klimaatarmoede leiden",
zegt De Vries als voorzitter van de
commissie Milieu, Energie en Mobi
liteit van de Vereniging Nederlandse
Gemeenten (VNG). Hij waarschuwt
dat de problemen dan op het bordje
komen van gemeenten, die verant
woordelijk zijn voor de uitvoering
van de bijstand.
Gemeenten krijgen er een
flink takenpakket bij, is af
gesproken in het Klimaat
akkoord. Zij moeten zor
gen dat aiie huizen en ge-
De transitie kan
alleen lukken als
je iedereen erbij
betrekt
bouwen van het gas af gaan én dat
genoeg wind- en zonnestroom wordt
opgewekt om fossiele energie te ver
vangen. De rijksoverheid brandt zijn
vingers niet aan de kwestie waar al
die windmolens en zonneparken
moeten komen. Het land wordt op
gedeeld in dertig regio's die dat zelf
moeten uitvechten.
Gaat dat lukken? De uitvoering van
het energieakkoord uit 2013 loopt
vertraging op doordat omwonden
geen windmolens in hun achtertuin
willen. Ook de protesten tegen
zonneparken nemen toe.
„Wij denken van wel, zo lang je om
wonenden er maar bij betrekt. Door
deel te nemen aan energiecoöperaties
kunnen ze mede-eigenaar worden
van een windmolen of zonnepark en
van de opbrengsten profiteren. Bij
het vorige energieakkoord heeft de
rijksoverheid de fout gemaakt om per
provincie te bepalen hoeveel wind
molens er moeten komen. Daar zijn
wij niet gelukkig van geworden. Wij
kunnen onze inwoners meenemen
in het beslisproces: leggen we heel
veel weilanden en daken vol zonne
panelen of kiezen we voor twee
windmolens? Zo krijg je draagvlak,
dat voorkomt juridische procedu
res. We zouden zelfs weieens ver
rast kunnen worden door alle
plannen die van onderop ko
men; van lokale bedrijven,
boeren en burgers."
„Voor een
goede inpas
sing in het
Het Klimaatakkoord op
hoofdlijnen kent nog 'veel
losse eindjes', zegt directeur
Bart Combée van de Consu
mentenbond. Hij is blij dat
alles uit de kast wordt ge
trokken om duurzame al
ternatieven voor de gasge
stookte cv-ketel zo goed
koop mogelijk te maken.
„Maar the devil is in the de
tail", zegt Combée, die
waarschuwt dat het echte
werk nog moet beginnen en
dat pas na de zomer duide
lijk wordt wat de kosten
zijn. Milieuorganisaties -
waaronder Greenpeace -
vrezen nu al dat de grote
vervuilende bedrijven wor
den ontzien. De milieu
clubs vinden de voorstellen
voor de hoofdlijnen van het
Klimaatakkoord niet vol
doende om de klimaatdoe
len van Parijs te halen.
Vooral de plannen die voor
liggen voor de industrie,
landbouw en vervoer gaan
volgens de milieuorganisa
ties niet ver genoeg.
Het bedrijfsleven staat te
trappelen om met de 'grote
verbouwing' aan de slag te
gaan, zo zegt Doekle Terp
stra van UNETO-VNI, de
ondernemersorganisatie
van de installatiebranche.
W Milieuclubs zijn
al bang dat de
grote bedrijven
worden ontzien
Nog voor 2021 worden
100.000 corporatiewonin
gen aangesloten op het
warmtenet of voorzien van
warmtepompen. Vanaf 2021
moeten jaarlijks 50.000 hui
zen worden aangepakt.
De Nederlandse Vereni
ging Duurzame Energie
(NVDE) verwacht dat er
tussen 2023 en 2030 zo'n ze
venhonderd nieuwe wind
molens op zee bij komen.
Daarnaast verschijnen er
vijfhonderd nieuwe wind
molens op land. Om daar
draagvlak voor te krijgen
moeten omwonenden voor
de helft eigenaar worden,
zodat ze kunnen meeprofi
teren van de opbrengst. Ook
komen er fors meer zonne
panelen.
In wijken die niet
meteen overstappen,
kan de gasrekening
komende jaren flink
oplopen
landschap kun je dat beter op grotere
schaal doen. In plaats van her en der
een windmolen kun je er dan een he
leboel langs een snelweg plaatsen.
Ook warmtenetten gaan over ge
meentegrenzen heen. In mijn eigen
stad, Tilburg, zouden we graag
woonhuizen verwarmen met rest
warmte van een glasfabriek die net
over de grens met Dongen staat. Ten
slotte speelt mee dat kleinere ge
meenten niet genoeg deskundigheid
in huis hebben. Grotere provincies
als Noord-Brabant en Gelderland
zullen daarom in vier energieregio's
worden verdeeld. Flevoland en
Utrecht krijgen er waarschijnlijk een
die de hele provincie omvat."
„Als de rijksoverheid deze taken bij
de gemeenten neerlegt, zullen we
ook extra bevoegdheden en budget
moeten krijgen. Wij denken aan 300
miljoen euro per jaar. Dat geld is no
dig om expertise in te huren en amb
tenaren vrij te maken die bij mensen
langs gaan om gesprekken te voeren.
Want de energietransitie kan alleen
slagen als we mensen helpen bij de
verduurzaming van hun woning
en iederéén erbij betrekken."
woensdag 11 juli 2018
GO
De gemeenten krijgen de verantwoordelijkheid om huizen van het gas af te halen én tegelijkertijd genoeg wind- en zonnestroom te realiseren, foto koen van weel
Annemieke van Dongen en Peter Winterman
'Pas op voor
armoede
door gasprijs'
- Berend de Vries
Waarom die dertig nieuwe
energieregio's? Is het niet
handiger als de bestaande
gemeenten bepalen waar
die windmolens ko
men?
DEN HAAG Deze zomer
worden de hoofdlijnen van
het Klimaatakkoord door
berekend. Daarna wordt
duidelijk of de plannen
van de onderhandelaars
haalbaar zijn en wat ze
gaan kosten. Milieuclubs
vrezen dat de rekening
vooral bij de consument
komt te liggen.
-Wethouder Berend de Vries
Die overheveling van de Jeugdzorg
naar gemeenten leidde tot veel
problemen. Kunnen gemeenten
deze extra verantwoordelijkheden
wel aan?
