EUWS 11
Halsema
laat op 5
april dit jaar
op Radio 1
weten
'ernstig te
piekeren'
over een
sollicitatie
Amsterdam zoekt een ervaren kandi
daat, met humor en relativeringsver
mogen, die de personificatie is van de
wapenspreuk van Amsterdam: Held
haftig, Vastberaden, Barmhartig. Op
maandag 16 april gaat de vacature on-
line, sollicitanten kunnen zich mel
den.
Mei 2018
De inschrijvingstermijn is inmiddels
gesloten, maar wordt plotseling her
opend door commissaris van de Ko
ning Johan Remkes. De vertrouwens
commissie vindt dat het aantal ge
schikte kandidaten dat zich heeft ge
meld, te beperkt is gebleven. Hier
wreekt zich al de versnippering in de
nieuwe gemeenteraad, die na de ver
kiezingen uit nieuwe partijen en
nieuwe leden bestaat. Dit leidt tot te
genstellingen en onervarenheid.
Johan Remkes, commissaris van de
Koning, krijgt het verzoek een pers
bericht uit te sturen dat de termijn
met twee weken wordt verlengd. Dat
is tegen zijn zin, want hij weet dat
deze verlenging schadelijk is voor de
nieuwe burgemeester. Uiteindelijk
solliciteert een veelvoud aan kandi
daten, maar de twee hoofdrolspelers,
Gehrels en Halsema, hebben hun
brief dan al verstuurd. Met de belang
rijke kandidaten vinden gesprekken
plaats in een hotel in Groningen.
Juni 2018
Tijdens de geheime raadsvergadering
blijkt het verzet tegen favoriet Hal
sema groter dan verwacht: de ver
trouwenscommissie zet Gehrels op
de eerste plek van de voordracht,
Halsema op twee. Dit betekent dat de
meerderheid van de twaalf fracties
de PvdA'er steunt. Maar dit hoeft niet
noodzakelijkerwijs te leiden tot een
meerderheid in de raad, dus Halsema
maakt nog kans. Net zoals Eberhard
van der Laan in 2010 de stemming in
de gemeenteraad won, nadat Anne-
marie Jorritsma de nummer één was
van de vertrouwenscommissie.
Maar Gehrels is een tegenkandi
daat die bij veel partijen goed ligt. Ze
heeft een minder uitgesproken pro
fiel dan Halsema en is daardoor ac
ceptabel, zelfs al is ze van de PvdA.
WD'er an der Burg steunt haar en
zal voor haar pleiten.
De discussie duurt een slopende
4,5 uur. Hoezeer Groot Wassink de
kandidatuur had voorgekookt, hij
wordt op zijn kamer ineens minder
zeker van zijn zaak. Gaat Van der
Burg hem hier een loer draaien? En
wat doet de PvdA?
Het is duidelijk dat tegenstanders
aan de buitenwereld willen tonen,
dat de keuze voor Halsema niet zon
der slag of stoot is gemaakt. Maar met
zijn rücksichtslose pleidooi voor
Gehrels en dus tegen Halsema krijgt
Van der Burg uiteindelijk minder
steun dan hij had gehoopt. Na de ge
heime stemming blijkt dat een ruime
meerderheid toch voor Halsema
heeft gekozen.
Nadat Halsema op de hoogte is ge
steld, maakt plaatsvervangend raads
voorzitter Rik Torn om 19.13 uur een
eind aan een strijd die bijna ander
halfjaar heeft geduurd. Hij roept 'F.
Halsema' uit tot de voorkeurskandi
daat van de gemeenteraad.
gemeester verdient'. Een slip of the
tongue, verwijt hij zichzelf later.
April 2018
Op 5 april laat Halsema op Radio 1
weten 'ernstig te piekeren' over een
sollicitatie, en kort daarna krijgen de
insiders te horen dat ze een poging
gaat wagen.
De VVD beschouwt Halsema, on
danks haar uitverkiezing als liberaal
van het jaar, toch vooral als te links.
Omdat een liberale kandidaat van
WD of D66 is uitgesloten, komt
Gehrels in beeld. Een rechtse PvdA'er
is in elk geval rechtser dan een libe
rale GroenLinks'er.
In die tijd gaan meerdere namen
rond van kandidaten van de PvdA; de
partij beschikt over tal van ex-be
windslieden. Maar tot een concrete
sollicitatie komt het niet. Gehrels
maakt op eigen kracht wel werk van
haar kandidatuur. Ze kent Eric van
der Burg goed, ze zaten tussen 2010
en 2014 samen als wethouder in het
college van PvdA, GroenLinks en
VVD. Gehrels vraagt hoe hij denkt
over haar sollicitatie: moet ze het
doen, maakt ze kans en kan ze reke
nen op steun van de WD? Drie keer
luidt het antwoord 'ja'. Voor de VVD
is Gehrels de perfecte PvdA-kandi-
daat: als wethouder van Economi
sche Zaken maakte ze zich sterk voor
de komst van buitenlandse bedrijven
naar de stad en verwelkomde zij
ontkracht Pechtold officieel zijn ver
meende kandidatuur.
Februari 2018
GroenLinks maakt serieus werk van
het project-Halsema. Rutger Groot
Wassink nodigt Halsema uit bij hem
thuis. Ook Femke Roosma, nummer
twee op de lijst en beoogd fractie
voorzitter, is hierbij aanwezig. Het
doel is om elkaar beter te leren ken
nen. Dat is nodig, want de banden
tussen GroenLinks Amsterdam en
Halsema zijn niet vanzelfsprekend.
Groot Wassink en Roosma zijn van
de uiterst linkse, socialistische tak,
met sympathie voor de kraakbewe
ging. Halsema is meer van de liberale
kant. Niet voor niets kroonde de
JOVD, de jongerenorganisatie van de
VVD, haar ooit tot liberaal van het
jaar, tot ontzetting van de Amster
damse afdeling. Die verdenken Hal
sema toch al van liberale sympa
thieën en een afkeer van de vakbon
den, het nest waaruit Groot Wassink
afkomstig is. Kortom, er is witte wijn
nodig en een goed gesprek. Tijdens
die avond lijkt het enthousiasme te
groeien bij Halsema.
Maart 2018
GroenLinks wint intussen de verkie
zingen en wordt de grootste partij
van Amsterdam. Op het hoogtepunt
van de overwinningsroes roept Groot
Wassink dat de stad een 'groene bur-
nieuwe hotels. En ze komt uit het be
drijfsleven.
Dit plaatst de PvdA voor een dui
vels dilemma; nu doet er tóch een
partijgenoot mee. Als de fractie voor
Halsema stemt, dan laat ze een partij
genoot vallen; als ze voor Gehrels
stemt, dan steunt ze coalitiegenoot
GroenLinks niet. De PvdA besluit het
een vrije kwestie te maken: alle leden
mogen zelf weten op wie ze stem
men.
Inmiddels is de officiële zoektocht
naar een nieuwe burgemeester be
gonnen. De gemeenteraad is geïn
stalleerd en op 10 april volgt de ver
trouwenscommissie, waarin alle
twaalf partijen één vertegenwoordi
ger krijgen. Intussen werken achter
gesloten deuren GroenLinks, D66,
PvdA en SP aan een nieuw college. Ze
maken geen afspraken over een
nieuwe burgemeester.
Dit is cruciaal voor de kansen van
Gehrels, en tegelijk het bewijs dat de
PvdA goed heeft nagedacht over de te
volgen strategie. Want als de partij
wel vroegtijdig een kandidaat had
omarmd, waren de overige coalitie
partners waarschijnlijk niet zo toe
schietelijk geweest om de burge
meestersbenoeming buiten de coali
tieafspraken te houden. Nu is alsnog
serieus perspectief op een PvdA-bur-
gemeester.
De gemeenteraad stelt vlak na de
verkiezingen een profielschets op.
maandag 9 juli 2018
GO
FOTO ANP