BUITEN
Zomer-
bitterling
9
Vooraanstaande
schilders waren onder
de indruk van het
'prachtige licht' dat
volgens Jan Toorop
alleen in Domburg te
vinden was. Een
wandeling door de
oudste kustplaats van
Zeeland.
eestal lopen we langs
onbekende wegen,
over onbegaanbare pa
den en kronkelige tus-
senweggetjes. Maar
sommige bekende plekken zijn te
mooi om links te laten liggen. Van
daar dat we delen van de Piet Mon-
driaanroute passeren en starten bij
uitkijkpunt de Hoge Hil.
Nog niet zo lang geleden trof je
hier woekerend onkruid, ongemak
kelijke zitbanken, afgetakelde afval
bakken en soms gevaarlijke strand-
W Waar ik ook
naar kijk, het is
hier prachtig
trappen. Maar de 'Boulevard van
Schagen' - vernoemd naar dichter
J.C. van Schagen - heeft de afgelopen
periode een 'facelift' gekregen.
Nieuwe beplanting, vlonders en een
enorme ovalen bank geven deze plek
een fris nieuw gezicht.
Van de vele rust- en uitkijkplekken
wordt gretig gebruikgemaakt. Een
groepje springende tieners maakt
selfies langs de kustlijn. Dat blijkt
toch nog lastiger dan gedacht, met
z'n vieren tegelijk springen, allemaal
lachen en dan ook nog het strand en
de zee scherp op de foto krijgen. Na
een poging of tien lijken de jonge da
mes in hun missie geslaagd. Daarna
gaat het verder over het wandelpad
richting het badpaviljoen.
Op deze heldere avond zien we in
de verte de kust van België, de vuur
toren van Westkapelle en de Lange
Jan van Middelburg. We wandelen
langs de Villa Carmen Sylva. Op deze
plek zat Piet Mondriaan vaak te
schetsen. Even verderop vergapen
drie dames - zittend op een bankje -
zich aan de schoonheid van het Bad
paviljoen. „Ik weet niet naar welke
kant ik moet kijken", zegt één van de
6o-plussers. „Waar ik ook naar kijk,
het is hier prachtig."
Na passage van een monument ter
herinnering aan Domburgse oorlogs
slachtoffers komen we bij de Mon-
driaanbank. Domburg mag dan een
kunstenclave zijn, blijkbaar komen
hier niet alleen maar kunstliefheb
bers. Een passant grapt dat het bankje
de kleuren van een clownspak heeft.
Bassie en Mondriaan voegt hij er aan
toe. We lopen door langs het groene
Nehalleniagebied, richting de water
toren. Nog voor de toren gaat het pad
rechtsaf De Manteling in.
Dit is een prachtig stukje Zeeland,
dankzij de grillig gevormde bossen.
Al snel stuiten we op een obstakel.
Een omgevallen boom, die rust op
een paaltje. We kunnen er net onder
door. Meteen beginnen we om ons
heen te kijken of er niet meer bomen
op omvallen staan. We verhogen ons
tempo om het bosrijke gedeelte te
verlaten. De rest van de wandeling
trekt door het levendige centrum van
Domburg. De grote hoeveelheid
grandcafé's en overvolle terrassen
trekken de aandacht. Terwijl we de
hervormde kerk passeren, gaat de
zon langzaam onder. Wat een geluk,
want volgens Mondriaan was een
zonsondergang nergens zo mooi als
hier in Domburg.
NATUURJOURNAAL
Toen ik vorige week de inlaag
van Hoofdplaat passeerde
wist ik dat het te laat was
voor de groenknolorchis. Dit zeld
zame orchideetje is ter plekke wel
het summum van zeldzaamheid,
maar als het eenmaal eind juni is,
zijn hooguit de zaaddozen nog te
vinden. Maar er zijn altijd meer re
denen om dit mooiste botanische
pareltje van Zeeuws-Vlaanderen
te bezoeken. Zo is er een prachtige
groeiplaats van het schaafstro en
met wat geluk vind je zelfs ook de
zeldzame bonte paardenstaart.
Het gebiedje stelt ook nu niet te
leur. Zowel in de oude inlaag als in
het nieuw aangelegde moerasje
ten westen daarvan bloeien hon
derden moeraswespenorchissen.
Ze staan er in gezelschap van bij
zondere planten als het fraai dui-
zendguldenkruid, de addertong
en de zilte zegge. Langs de randen
van het moerasje groeit een brede
zoom van kattendoorns. Stekelige
planten die volop roze vlinder
bloemen dragen. Ze worden druk
bezocht door hommels en ver
schillende soorten solitaire bijtjes.
De tuinbladsnijder en de lathyrus
bij zijn present en ook de grote
wolbij heeft interesse voor deze
rijke nectarbron.
Op de overgang van hoog naar laag
groeit ook de zomerbitterling. Een
Zuid-Europese soort die de laatste
jaren steeds meer in Nederland
voorkomt. In tegenstelling tot de
al langer voorkomende herfstbit-
terling worden de planten meer
dan een halve meter hoog en ze
bloeien met uitbundige gele
bloemtrossen. Net als bij de
herfstbitterling ligt het zwaarte
punt van de zomerbitterling in
Nederland in de kustduinen. Maar
Zeeuws-Vlaanderen vormt daarop
een uitzondering. De zomerbitter
ling is hier verspreid door de hele
regio te vinden en daarmee vormt
de streek een waar bolwerk voor
deze zeldzaamheid. Waarschijn
lijk heeft dat met de zuidelijk lig
ging te maken. De zomerbitterling
kan zich in strenge winters niet of
nauwelijks handhaven en de soort
heeft zich pas de laatste decennia
gevestigd en uitgebreid dankzij de
steeds zachter wordende winters.
Ldr'iaani
woensdag 4 juli 2018
GO
Uitkijkplekken te over
Hans Puik
Een wekelijkse
wandeling door
Zeeland. Vandaag:
Domburg
Een tweewekelijkse rubriek
over natuur in Zeeland
Chiel Jacobusse
VU
De zomerbitterling.
FOTO CHIEL JACOBUSSE
Domburg
A Zicht op de watertoren.
itranden.
gaat onder boven
op het dorp.
