25
gen, zoals een cyste rond de bal of in
de bijbal.
De prostaat groeit zolang je testoste
ron aanmaakt, een hormoon dat
mannen hun leven lang produceren.
Roelink: „De prostaat stopt niet met
groeien. Op je 20ste heeft de prostaat
gemiddeld een inhoud van 20 millili
ter. Bij oudere mannen met pias
klachten is hij vaak tussen 40 en 50
milliliter, maar extremen als 400
milliliter komen ook voor."
Zo'n grote klier kan tegen de blaas
drukken en problemen geven. „De
prostaat ligt ter grootte van een man
darijntje om de onderkant van de
blaas gewikkeld, met de piasbuis in
het midden. Hij kan naar binnen- of
naar buiten groeien. Als hij naar bui
ten groeit, merk je er weinig van. Als
hij naar binnen groeit, geeft hij pias-
klachten."
Wat krimpt er?
Zelfs de grootste centenbak wordt
kleiner wanneer je een paar tanden
kwijtraakt. Dat komt door onze tand-
wortels. Die lopen diep in het kaak
been door. Kauw je ergens op dan
verdelen de tandwortels de druk op
onze tanden over het kaakbot. Het
bot en de kaak blijven daardoor groot
en sterk. Maar wanneer je een tand
met wortel en al verliest, valt dat weg
en sterft het bot langzaam af. De kaak
krimpt. Ook als je al je tanden nog
hebt, verliest je kaak met de jaren wat
aan omvang. Volgens Zweeds onder
zoek aan de universiteit van Malmö
krimpt je kaak gemiddeld een paar
millimeter in de tweede helft van je
leven.
Arme thymus, we mogen je maar
kort meemaken. Dit orgaan groeit
aanvankelijk en krimpt daarna weer.
De thymus, gelegen tussen het borst
been en de luchtpijp, speelt een be
langrijke rol in ons afweersysteem.
„Hier rijpen de witte bloedcellen uit
het beenmerg tot T-cellen die voor
onze afweer zorgen", legt patholoog
Marcory van Dijk uit van het Arn
hemse Rijnstate Ziekenhuis. Het
orgaan draait overuren bij baby's,
en groeit door tot onze puberteit.
Daarna gaat het bergafwaarts: „Met
het ouder worden maakt het been
merg minder witte bloedcellen, dus
zijn er minder cellen om te rijpen in
de thymus. Het orgaan krimpt en
vervet." De thymus eindigt zijn car
rière als een verschrompeld hoopje
dat vetweefsel wordt.
Hoe ouder je bent, hoe korter je
wordt. Dat heeft deels te maken met
onze slijtende tussenwervelschijven,
de schokdempers tussen de ruggen-
wervels. Paul Willems, orthopedisch
chirurg aan het Maastricht UMC+:
„Je hebt 23 tussenwervelschijven in
je rug die vocht aantrekken. Zo kun
nen ze, net als een opgepompte fiets
band, hoge druk weerstaan en toch
flexibel blijven. Dit absorberend ver-
De thymus eindigt zijn
carrière als een
verschrompeld hoopje
dat vetweefsel wordt
mogen neemt af naarmate je ouder
wordt." Hierdoor verliezen we ge
makkelijk een paar centimeter in
lengte. Slijten de tussenwervelschij
ven, dan bestaat er ook meer kans op
botontkalking van de ruggenwervels.
„Dat geeft meer risico op een wervel
inzakking, waardoor je rug verder in
kort en naar voren kromt. Zo verlies
je ongeveer een centimeter lengte
per wervel."
Na de menopauze maakt het lichaam
van een vrouw veel minder van het
hormoon oestrogeen aan. Dit veroor
zaakt onder meer voor veranderin
gen in de vagina. Uroloog Herman
Roelink: „Het slijmvlies wordt dun
ner, raakt minder doorbloed en pro
duceert minder vocht. Het atrofieert
of'verlittekent' eigenlijk. Daardoor
kan vrijen soms lastiger en pijnlijker
voelen. De plasbuisopening en zelfs
de hele vagina kan vernauwen." Als
deze klachten ernstig worden, kun
nen hormonen helpen. Tussen de
lakens kan glijmiddel ook wonderen
verrichten.
Hoe krijg ik die
rupsharen van
mijn lijf?
Trek bij
klachten
je kleding
uit en breng
plakband aan
op de huid
Wie heeft
meer verdriet,
man of vrouw?
dinsdag 3 juli 2018
GO
ILLUSTRATIE NOZZMAN
Prostaat
Kaak
Thymus
Ruggengraat
Vaginawand
Ik heb laatst de heg
gen gesnoeid en
kreeg daarna enorme
jeuk en uitslag. Mijn
buurman zei dat het
kwam van de eiken-
processierups. Is die
gevaarlijk?
De eikenprocessierups
is er in de maanden mei,
juni en juli. U kunt ze
herkennen aan een
soort web rondom de
takken en boomstam.
U kunt huidklachten krij
gen (jeuk, roodheid en
blaasjes), maar ook
klachten die lijken op
verkoudheid of misse
lijkheid, koorts en duize
ligheid. De klachten
worden veroorzaakt
door brandharen die in
de lucht komen.
U kunt voorkomen dat u
klachten krijgt door uw
hals, armen en benen te
bedekken, brandharen
uit uw kleding te verwij
deren door ze op 60
graden te wassen en
hulp in te schakelen
(vraag advies bij de ge
meente) van een des
kundig bedrijf om de
rupsen te bestrijden.
Bij klachten kleding uit
trekken, plakband op de
geïrriteerde huid aan
brengen en er weer af
trekken en de huid of
ogen goed spoelen met
lauw water. Probeer niet
te krabben of te wrijven.
Meestal verdwijnen de
klachten binnen enkele
dagen of twee weken,
maar krijgt u oogklach
ten of een allergische
reactie, ga dan naar een
arts. —Rutger Verhoeff
—Rutger Verhoeff
Klopt het dat mannen
sneller een vrouw
kunnen loslaten dan
andersom?
Nee, dat is een veel te
algemene stelling. Ik
merk dat ik mij aange
sproken voel, alsof ik als
man in relaties een
'makkelijk onthechtend'
wezen ben dat het min
der kan schelen dan
vrouwen. Wat niet zo is.
Wat wel aan de hand is,
is dat er in onze cultuur
ideeën en stereotypen
bestaan over hoe een
man zich hoort te ge
dragen na een verbro
ken relatie. Hij zou daar
niet te verdrietig over
mogen zijn, zijn zwak
heid niet moeten tonen,
en gewoon doorgaan
alsof er niets aan de
hand is. Terwijl er wel
iets aan de hand is. Hij
is verlaten, of heeft ver
laten, en of je nu een
man of een vrouw bent,
dan moet er gerouwd
worden. De een zicht
baarder en meer gedra
gen door de omgeving,
de ander in verborgen
eenzaamheid. Wie in het
openbare leven zijn aan
geslagen toestand ver
bergt, ligt niet zelden
achter de gordijnen te
huilen. Laat je niet mis
leiden door het publie
kelijke overschreeuwen
of verzwijgen van pijn
en verdriet, ledereen,
echt iedereen, is kwets
baar en afhankelijk. De
een meent het alleen
beter te moeten verber
gen dan de ander.
—Jan Drost
