HART&ZIEL
Lachen
Vraag het onze specialisten
24
René Diekstra
Veroudering Naarmate we ouder worden,
verandert ons lichaam. Wat groeit er nog en
wat krimpt er met de jaren? Samuel Bom
kwam deze acht verschijnselen tegen.
Ken je die mop van die dokter en die
verpleegkundige? Lachen is gezond,
vooral als je in het ziekenhuis ligt.
Een van de grondleggers van de gelotologie,
de wetenschappelijke studie van het la
chen (het Griekse woord voor 'lach' is
gelosis psycholoog William Fry. Hij heeft
lachen ooit omschreven als 'stationair joggen'.
Die term viel mij weer te binnen tijdens een
bezoek aan een familielid afgelopen zondag, die
ernstig ziek in het ziekenhuis ligt. Twee andere
familieleden en ik zijn bijna twee uur bij hem
geweest, waarvan het eerste halfuur erg moei
zaam was. Hij voelde zich heel slecht, had veel
pijn en praten kostte grote inspanning. Intuïtief
gingen wij er toe over hem het gesprek zo ge
makkelijk mogelijk te maken door zelf veel te
zeggen, waarop hij eventueel kon inhaken en
hem zo weinig mogelijk te vragen.
Op een gegeven moment kwam het gesprek
op humor. 'Zijn ze hier een beetje humoris
tisch', vroegen we. Waarop hij, cynisch, ant
woordde: 'Nog weinig van gemerkt'. Daarop
vertelde een van ons gelezen gelezen te hebben
over een ziekenhuis in de VS waar van verple
gers verwacht wordt iedere dag tenminste één
mop te vertellen. 'Zoals?', vroeg de zieke. Zoals
deze: zegt een ver
pleegster tegen een
dokter: waarom
hebt u een thermo
meter achter uw
oor? Antwoordt de
dokter verbaasd:
waar heb ik dan
mijn potlood in
laten zitten?
Ondanks
zichzelf
ontlokte de
mop bij de
zieke een
glimlach
glimlach. Maar het
prikkelde ook de
anderen - in mijn familie geldt dat als één mop
over de dam is, er een hele hoosbui aan moppen
volgt - een bijdrage te leveren. Ik denk dat we
drie of vier moppen verder waren, toen de zieke
er opeens zelf een mop tussen gooide. 'Een
tandarts die op het punt staat bij een dame een
zenuwboring te verrichten voelt op een gege
ven moment tot zijn verbazing dat haar hand
zich stevig om zijn geslachtsdeel sluit. Terwijl
hij de vrouw met grote ogen verbouwereerd
aankijkt, zegt zij met een glimlach: Dokter,
laten we beloven elkaar geen pijn te doen.'
Wij hartelijk lachen, en hij ook.
Wat groeit er?
„Oma, wat heb je grote oren!" Ja
Roodkapje, dat komt waarschijnlijk
omdat het kraakbeen in oma's oren
losser raakt op hoge leeftijd. Dat ver
bindende weefsel met zijn elastische
eigenschappen houdt de oorschelp
flexibel. En diezelfde eigenschap
maakt dat het oor in de lengte uit
rekt. Net als de oorlellen waar de
zwaartekracht een mensenleven lang
aan trekt. De huid raakt er losser. Al
met al kan een menselijk oor per jaar
0,22 millimeter groeien. Helaas ga je
van grote flappen niet beter horen.
Een menselijk oor
kan 0,22 millimeter
per jaar in de lengte
groeien
De spieren worden groter door
lichaamsbeweging, het hart is hierop
geen uitzondering. Regelmatige
duursport kan het hart met wel 45
procent doen groeien. Vooral de lin
kerhartkamer en -wand nemen in
formaat toe. Zo'n groter 'sporthart'
kan meer zuurstofrijk bloed rond
pompen. Daardoor hoeft het minder
vaak te kloppen en heb je ook tijdens
inspanning een lagere hartslag. Het
hart blijft alleen vergroot wanneer je
het geregeld traint. Iemand die stopt
met fanatiek sporten, ziet zijn hart na
vijftig dagen terugkeren naar zijn
oorspronkelijke grootte.
De balzak van de man wordt alleen
maar langer met de jaren. „Dat komt
door de zwaartekracht", zegt uroloog
Herman Roelink van de Prostaatkli
niek. „De huid van een balzak is heel
flexibel en door het gewicht van de
ballen rekt hij langzaam uit." Hoewel
de testes na de puberteit niet meer
van grootte veranderen, kan het scro
tum flink groeien door aandoenin-
Hoe blijf ik mezelf
in een omgeving
vol competitie?
Ons panel beantwoordt al uw vragen
over lijf en leden, hart en ziel. U beslist zelf
of uw vraag in de krant komt of niet.
En de conclusie? Jog
gen én lachen maken
je fitter. Alleen is het
laatste veel leuker om
te doen. En kan liggend. 1
dinsdag 3 juli 2018
GO
Ondanks zichzelf
ontlokte de mop
bij de zieke een
'Oma, wat
heeft u
een groot
hart'
Oren
Hart
Scrotum
Mijn werkomgeving is heel
competitief en ik wil niet
meedoen aan deze wed
strijd. Is er een andere
manier om aandacht voor
mijn ideeën te krijgen?
Het is goed om trouw te blijven
aan je eigen waarden en dus
niet mee te doen in competitief
gedrag als dat niet bij je past.
Denk na over de manieren
waarop jij jezelf in de spotlight
zet op andere fronten, bijvoor
beeld als je een feestje orga-
nisteert. Ga op zoek naar je
krachten om jezelf te presen
teren. Denk daarbij aan eigen
schappen als enthousiasme,
gedrevenheid, creativiteit, be
scheidenheid, inhoudelijk sterk
zijn. Mogelijk komt dat een-op
een beter uit de verf dan in een
groep. Plan bijvoorbeeld een
afspraak met je manager in om
je ideeën te presenteren. Als je
manager gaat zien wat je in
huis hebt, zal hij dat vast en
zeker gaan benutten. En zo
niet, dan kun je je afvragen of
je thuis kunt zijn in een compe
titieve werkomgeving.
—Ellen Huijsmans
Psycholoog
Ellen Huijsmans,
solvo.nl
Huisarts Liefdesexpert
Rutger Verhoeff Jan Drost
Het gevolg? De rest van de bezoektijd was
hij aanmerkelijk levendiger en grappiger en
probeerde ons zo lang mo
gelijk bij zich te houden.
Reageren?
rene.diekstra
@persgroep.nl
