Kat en muis
W M HOFMAN
Predikant die graag tegen
de stroom mocht in roeien
11
1947-2018
Stadskantoor
ontruimd,
examen CBR
stilgelegd
p een nacht kwam een kat door
ons slaapkamerraam. Hij mi
auwde om me wakker te ma
ken. Ik kende zijn geluid. Hij zong:
'Willem wordt wakker'.
Ik deed mijn lampje aan en zag een
muis op het kleedje voor mijn bed.
'Voor jou!', zei de kat, 'omdat je me
soms een staartje van een vis geeft of
een liflafje'.
Ik keek naar de muis op het kleedje.
Het beestje had wat bloed aan zijn
neus en bewoog een beetje.
'Hij is nog niet dood', zei ik.
'Zo blijft ie vers', zei de kat. 'En je
kunt hem altijd nog dood maken. Ik
heb gehoord dat jullie dat doen.'
'Waarom maak jij hem zelf niet
dood?', vroeg ik, 'je hebt hem toch ook
zelf gevangen'.
'Jullie doen aan euthanasie', zei de
kat, 'dat is ordentelijker'.
'Je weet niet waar je het over hebt',
zei ik. 'Is er een wilsbeschikking?'
'Een wat?', vroeg de kat.
'En hoe oud is dat beestje?'
'Muizen leven niet lang', zei de kat.
'Zeker deze niet.'
We keken naar de muis die wat lag te
trillen.
'En er moet een dokter bij zijn', zei
ik. 'En dan nog wel één die de ziekte
geschiedenis van de patiënt door en
door kent. En er moet sprake zijn van
ondraaglijk lijden. En als de muis nog
geen twaalf is, mag het zeker niet zo
maar. Ik geloof dat dan de ouders erbij
moeten zijn.'
'Die vind je nooit', zei de kat. 'En er
bestaan geen muizen van twaalf, als
het aan mij ligt. Jullie doen ingewik
keld.'
De muis bewoog voor het laatst en
strekte zijn pootjes.
'Die is nu wel dood', zei ik.
'Dat denk ik ook', zei de kat.
'Neem hem nou maar mee', zei ik.
En dat deed hij.
Ik zag hem een paar dagen niet. Toen
kwam hij weer bij onze keukendeur en
klopte aan. Hij miauwde: 'I can get no
satisfaction'.
Hij weet dat ik van liedjes houd. Hij
kreeg een liflafje.
God noemde hij een
'historisch
misverstand', de liturgie
een 'poppenkast', Petrus
een 'warhoofd' en de
kerkelijke taal 'achterlijk'.
Klaas Hendrikse, die
dinsdag op 70-jarige
leeftijd overleed, nam
nooit een blad voorde
mond en schopte tegen
heilige huisjes.
Tegelijkertijd was hij
predikant met hart en ziel.
Klaas Hendrikse
Hendrikse, opgegroeid in de
Alblasserwaard, koos aan
vankelijk voor het bedrijfs
leven. Hij werkt bij kopieergigant
Xerox, maar besloot rond zijn 25e
samen met zijn partner theologie
te gaan studeren. In 1984 werd hij
aangesteld bij de vrijzinnige ge-
Het stadskantoor van Goes is
gistermiddag rond half drie on
geveer twintig minuten ont
ruimd geweest. Door een storing
ging het brandalarm af.
De plotselinge ontruiming
was vooral vervelend voor de en
kele tientallen jongeren die op
dat moment een theoretisch
examen bij het Centraal Bureau
Rijvaardigheidsbewijzen (CBR)
aflegden. Zij moesten het exa
men onderbreken en, net als de
ambtenaren en andere aanwe
zigheden, zo snel mogelijk naar
buiten.
De gedupeerde klanten van
het CBR mochten gistermiddag
nog een keer examen doen. Als
ze door de gebeurtenissen te veel
gestrest zijn, mogen ze het exa
men ook op een later moment
afleggen. Het CBR gebruikt
sinds 2015 een ruimte in het
stadskantoor aan de M.A. de
Ruijterlaan voor het afnemen
van examens.
Gemeentesecretaris en BHV-
coördinator Hans Schild liet we
ten het vervelend te vinden voor
de CBR-kandidaten. „Als we
ontruimingsoefeningen doen,
stemmen we dat natuurlijk altijd
af met het CBR, maar dit konden
we niet voorzien."
Desondanks was Schild wel
tevreden over de manier waarop
de ontruiming verliep. Dat ging
vlot.
meente in Zierikzee en later ook r
bij de Koorkerkgemeenschap in
Middelburg. t
In 2007 kreeg hij in één klap lan- e
delijke bekendheid als 'de atheïsti- r
sche dominee' dankzij zijn boek s
Geloven in een God die niet bestaat, c
Hij keerde zich daarin tegen de kerk
die weigert te moderniseren en al- r
leen ruimte biedt voor orthodoxe
opvattingen, terwijl steeds meer
mensen weglopen.
Hendrikse nam het op voor de
twijfelaars. God is geen almachtig
en alwetend opperwezen, zei hij,
maar dat wat gebeurt tussen men
sen, ervaringen die niet te verwoor
den zijn. Daar geloofde hij heilig in.
God bestaat alleen bij de gratie van
mensen.
Het boek - in 2011 gevolgd door
God bestaat niet en Jezus is zijn zoon -
groeide uit tot een bestseller, inclu
sief vertalingen, tv-optredens en
buitenlandse tournees. Hendrikse
genoot op zijn manier van het suc
ces. „Het was mijn doel om met het
boek veel mensen te bereiken en
een duidelijk signaal aan de kerk af
te geven", zei hij in 2011 in een in
terview. „Beide doelstellingen zijn
bereikt."
Dat het boek veel ophef zou ver
oorzaken, had hij ingecalculeerd.
En inderdaad, de Protestantse Kerk
in Nederland was in rep en roer.
Uiteindelijk besloot de classis Zie
rikzee een onderzoek in te stellen.
Dat leidde in 2010 tot de slotsom
dat de dominee niet uit zijn ambt
hoefde te worden gezet. Hendrikse
had zijn opvattingen weliswaar
'zeer uitdagend' geformuleerd,
maar ze bleken niet wezenlijk af te
wijken van wat binnen de vrijzin
nige traditie van de kerk vaker is
verwoord.
„Ik mag graag tegen de stroom in
roeien", zei Hendrikse. Dankzij zijn
provocerende toon en glasheldere
taalgebruik wist hij veel mensen te
raken en bracht hij een brede dis
cussie op gang over de essentie van
God en geloven.
In 2012 ging hij met emeritaat,
voldaan over wat hij had teweegge
bracht, maar ook teleurgesteld dat
het niet tot wezenlijke veranderin
gen heeft geleid. „Ik had gehoopt
dat de PKN ruimte zou bieden aan
mensen die op hun eigen manier
willen geloven. Maar helaas."
vrijdag 29 juni 2018
De wereld van Wim Hofman, schrijver/illustrator
Rolf Bosboom
Rob Paardekam
Goes
Klaas Hendrikse. foto mechteld jansen