Wil je dat écht,
een moerbei?
66
O
jyy 'Bouwen geeft nieuwe energie'
(éM
2
ROMKE VAN DE KAA
i
Bijzondere huizen Wonen in een dertien-in-een-dozijn
rijtjeshuis kan altijd nog. Je kunt óók een huis bouwen in
de vorm van een kleurrijk kristal, wonen in een kas of in
een art-nouveauhuis.
Column
Van alle bomen komt de zwarte moerbei
het laatst in het blad. Pas tegen het einde
van mei loopt de boom uit, hoewel hij dit
jaar iets vroeger was. Drie maanden later, in au
gustus, verschijnt alweer een enkel geel blad,
hoewel het nog tot november duurt voordat het
afvalt. Dat de boom maar zo kort in blad staat, is
geen nadeel, want een kale zwarte moerbei is ze
ker zo mooi als een bebladerde. Dit omdat de ge
groefde stam er al na korte tijd doorleefd uitziet -
alsof de boom er zeker vijftig jaar staat in plaats
van vijf.
Maar je zult de zwarte moerbei waarschijnlijk
niet in de eerste plaats om zijn decoratieve
stam planten, maar om zijn vruchten: de moer
beien. Moerbeien, die vruchten waarover zoveel
nostalgische verhalen de ronde doen. Moerbeien,
die vroeger bij oma in de tuin stonden en waar je
als kind van smulde.
Moerbeien, de vergeten
vruchten waarvan je
zo'n heerlijke saus kan
maken waarmee je elk
toetje naar een hoger
plan kunt tillen.
Wijn van
moerbeien is
geen traktatie,
kan ik je
vertellen
Ik zou zeggen: proef
zelf. Een rijpe moerbei
lijkt op een braam en
smaakt zoet en zuur tegelijk. Natuurlijk is de
waardering van smaken persoonlijk, maar wat
mij betreft: ik heb aan één moerbei per jaar wel
genoeg. Je zou misschien jam van moerbeien
kunnen maken, ware het niet dat het onmogelijk
is om het vruchtsteeltje van de vrucht te schei
den. Of je maakt er sap of wijn van. En moerbei
enwijn is geen traktatie, dat kan ik je uit ervaring
vertellen. Hij smaakt ongeveer even lekker als
bietenwijn.
verleiding kunnen komen om de zwarte moerbei
als schaduwboom bij je terras te planten. Doe dat
niet; de vruchten vallen van juli tot oktober van
de boom en trekken hordes vliegen en wespen
aan. Bovendien geven ze vlekken die je nooit
meer uit je kleren krijgt.
Dan zijn er een paar dingen waarop je moet let
ten. Om te beginnen moet je niet vragen naar zo
maar een moerbei, maar naar een zwarte moer
bei, de soort met de lekkerste vruchten en de
meeste sierwaarde. En - misschien nog veel be
langrijker - de boom moet een stek zijn van een
boom die vruchten draagt. Want niet alle zwarte
moerbeien dragen betrouwbaar. Sommige bo
men hebben alleen maar mannelijke bloemen en
dragen nooit vrucht. En na tien jaar tevergeefs ge
wacht te hebben breng je een boom ook niet
meer terug naar de leverancier. Tenslotte moet je
een moerbei de ruimte geven. Zwarte moerbeien
worden vaak even breed als hoog en een hoogte
van een meter of acht is geen uitzondering. Ik wil
niemand iets afraden, maar wat mij betreft: ik
geniet het meest van de moerbei in de tuin van
een ander.
BOEKEN
OVER HUIS,
TUINEN
KEUKEN
KRISTAL
Jaargetijden
E3 D O
Energie
7.-AU
vrijdag 22 juni 2018
GO
Hoe zo'n legendari
sche vrucht smaakt?
Omdat een moerbei alleen in de heetste
maanden van het jaar in blad zit, zou je in de
Maar goed, je wilt toch een moerbei planten.
Reageren? r.vandekaa@persgroep.nl
Zout op het vuur
Dertig recepten
voor lekker eten
bij het kampvuur
(New Book Col-
lective, €19,99).
HAPPY LIVING
Lekker haken en
breien voor een
Happy living
(Forte Creatief,
€19,99).
8
Leo van Marrewijk
Wonen kun
je ook in een
kristal of
kas
Wat: 'kleurhuis'
Waar: Heiligenberger-
weg 171, Amersfoort
Tot crashes leidde het
nog niet. Wel remden
verkeersdeelnemers de
afgelopen maanden
vaak af op de Amers-
foortse Heiligenberger-
weg, in een poging een
glimp op te vangen van
het 'kleurhuis' in aan
bouw. Kunstenaar
Juane Xue en haar part
ner Wim van der Schalk
lieten afgelopen maan
den hun droomhuis in
kristalvorm verrijzen,
met daarin het motto
van Juane Xue: 'kleur is
mijn grootste rijkdom'.
Het vijf jaar durende
avontuur ging niet onge
merkt voorbij, zegt het
duo vanaf het 17 meter
lange balkon aan de
parkzijde. De woning
staat bol van de symbo
liek. Zo stellen de vier
zijden van de woning
- opgebouwd uit een
staalconstructie en af
getimmerd met kleur
vast cederhout - de vier
jaargetijden voor.
De vormen van de
ramen en deuren zijn -
als je ze vertaalt naar
Chinese karakters - een
verwijzing naar de eer
ste naam van de in
China geboren kunste
nares: Zon. Het teken
van drie zonnen bij el
kaar betekent in het
Chinees kristal.
Nu het 'kleurhuis' ('het
krijgt bij de opening een
andere naam') ongeveer
klaar is, concluderen
Xue en Van der Schalk
dat dit het huis is dat ze
voor ogen hadden.
Het huis past bij de ar
tistieke ontwikkeling van
Xue ('beroemder in de
wereld dan in Amers
foort', aldus Van der
Schalk), die tot voor
Onder dit kristalvormige huis zit nog een
grote expositieruimte, foto desireeschippers
kort schilderde in een
pand op een bedrijven
terrein. Nu kan ze met
mooi licht in een park
achtige setting schilde
ren én exposeren. Want
onder het woonge
deelte is een riante (14
bij 14 meter) expositie
ruimte. Daarmee is het
huis nadrukkelijk het ar
tistieke visitekaartje van
Xue. Van der Schalk:
„Los daarvan: hoeveel
mensen kunnen zeggen
dat ze een woning in
een park bouwen? Het
zijn geluksmomenten
hoor, als we hier 's
avonds de zon zien on
dergaan."
Dat geluk was er niet al
tijd. Neem de bouw van
een onderkomen waar
geen enkel vlak het
zelfde is; bouwers bou
wen nu eenmaal het
liefst recht. Xue: „Het
neerzetten van een huis
met schuine wanden
vraagt creativiteit van
de bouwers."
Die kwam gelukkig los.
„Door de bouw van je
eigen huis komt er bo
vendien nieuwe energie
vrij; ik ben - uitgerekend
tegen het einde van mijn
werkzame leven -
opeens galeriehouder."
Op 17 juni (14-17 uur)
is het volgende open
kleurhuis (atelier) van
Juane Xue. Meer info:
juanexue.nl
Romke van de Kaa
over de hits van het
tuincentrum
Boswachter
Peter vertelt over
Het geheime
netwerk van de
natuur (A.W.
Bruna, €20).