HART l ZIEL
Autonsie
l
Vraag het onze specialisten
24
René Diekstra
Houvast Na de dood van een pasgeboren kindje hoop je als ouders
dat de uitvaartbegeleider het allemaal weet. Vaak valt dat tegen,
zeggen drie vriendinnen uit ervaring. Zij adviseren nu zelf.
Raar eigenlijk, dat we bij zelfdoding
niet de waarom-vraag uitzoeken en bij
moord wel. Dat moet anders.
Als iemand door een ander wordt gedood,
denk aan het drama Anne Faber, halen
we terecht publiekelijk alles uit de kast
om te achterhalen hoe dit kon gebeuren en
hoe dit in de toekomst voorkomen kan worden.
Zoals in het geval van Michael P., de moorde
naar van Anne: welke lering we daaruit wat
betreft tbs moeten trekken. Maar als iemand
zichzelf doodt, doen we dat alles niet. Dan
doen we als samenleving er meestal zo snel
mogelijk het zwijgen toe. Als een boek dat zo
kort mogelijk open moet blijven. Begrijpelijk.
Zelfdoding is dikwijls met zoveel ontreddering,
schuld- en schaamtegevoelens en vraagtekens
omgeven en slaat zulke diepe wonden bij nabe
staanden, dat we hen het niet nog moelijker
willen maken.
Het is ook angst die ons leidt. We weten niet
goed wat te zeggen tegen een familie als de
Zorreguita's nu ze Inés door zelfdoding, waar
schijnlijk ophanging, heeft verloren. Alleen al
de gedachte erva
ren we als zo grie
zelig dat we die het
liefst ontlopen.
Angst verleidt ons
ook tot simplisti-
Ws leren els scheverklaringen:
samenleving
nog altijd niets zelfdoding is een te
van Hp absoluut,ingrij-
pend, complex en
zelfdodingen doorgaans al veel
langer gepland ge-
in ons midden dragommiddell
zo'n simplificatie
verklaard te worden. Nabestaanden weten dat.
Daarom zijn de twee sleutelvragen bij zelfdo
ding ('waarom' en 'was dit te voorkomen ge
weest') voor hen zo kwellend.
Ik sluit niet uit dat als bij Inés psychologische
autopsie wordt gedaan - een methode om
achteraf vast te stellen welke factoren een rol
hebben gespeeld - zal blijken dat haar zelfdo
ding allesbehalve een donderslag bij heldere he
mel is geweest. Ik vind het erg en verwijtbaar
dat wij als samenleving voor zelfdoding nooit
iets hebben ingericht waar hand in hand met
nabestaanden middels psychologische autopsie
wordt gepoogd antwoorden te vinden op die
twee cruciale vragen. Behalve een recent initia
tief van stichting Algemeen Nederlands Gezel
schap voor de Studie van Zelfmoordproblemen.
Want zonder antwoord op de waarom-vraag
vindt rouw geen rust. En
zonder gezamenlijk
zoeken naar antwoor
den op de vraag 'was
dit te voorkomen ge
weest' leren we als sa
menleving nog altijd
niets van de zelfdodin
gen die in ons midden
plaatsvinden.
ertie van der Lin
den (44) staat met
een wat onwerke-
I lijk gevoel in het
tuincentrum. Ze
zoekt een mand
I voor haar overleden
tweelingdochters, geboren na 24 we
ken. Na de bevalling kwamen Mees
en Linde naar huis. Waar ze in moes
ten liggen? De uitvaartondernemer
zei dat ze maar in het tuincentrum
moest rondkijken. Gertie: „Sta je
daar, tussen de mensen die een ge
zellige huiskamerplant uitzoeken
voor in de vensterbank. Wat voelde ik
me afschuwelijk."
Dat is negen jaar geleden.
Ook Mireille Elshof (41) kreeg te
maken met een onhandige uitvaart
ondernemer, toen haar dochtertje
Saar met 21 weken overleed. „Ik was
al thuis en we besloten dat onze
dochter vanuit het ziekenhuis ook
naar ons huis zou komen. De uit
vaartondernemer stelde voor een taxi
te regelen. Maar och, zo'n ieniemie-
nie baby'tje op de achterbank bij een
wildvreemde taxichauffeur - dat
wilde ik écht niet. Die man deed het
met zijn beste kunnen, maar ik had
heel, héél graag dat iemand me bij de
hand had genomen en had verteld
dat het ook anders had gekund."
En daar zitten ze dan, op een dins
dagavond aan Gerties keukentafel in
Oisterwijk. De drie vriendinnen
Mireille Elshof (41, gastvrouw), Lotte
de Wind (41, verpleegkundige) en
Gertie van der Linden (44, illustra-
De ouders zoeken
erkenning van een
overleden kindje. Dat is
belangrijk voor de
verwerking
tor). Naast hun werk richtten ze afge
lopen december Houvast Uitvaart
zorg op. Een uitvaartonderneming
voor kinderen die overlijden tijdens
de zwangerschap of rond de ge
boorte. In Nederland overkwam dat
in 20161.231 kinderen die vóór, tij
dens of in de eerste 28 dagen na een
zwangerschapsduur van 22 weken of
meer stierven.
„Ondernemingen die zijn gespeci
aliseerd in de uitvaart van kindjes
zijn op één hand te tellen", zegt Ger
tie van der Linden. „Terwijl deze
vorm van begeleiding een vak apart
is. Het is ontzettend belangrijk om de
ouders van een overleden kindje te
laten voelen: dit kind bestaat, het
heeft een naam, het is er. Die erken
ning is belangrijk voor de verwer
king. Dat vergt een andere toon dan
wanneer een volwassene overlijdt."
In huis
Als het drietal wordt ingeschakeld,
denken ze met de ouders na over de
eerste beslissing: komt het overleden
kindje mee naar huis of niet? Lotte de
Wind: „We zien dat ouders dat vaak
spannend of eng vinden. Een dode
baby in huis, dat is een akelig idee.
Zelf hebben wij Sterre zes jaar gele
den ook niet mee naar huis genomen.
Ik dacht: hoe moet dat dan? Hoe
houd je haar koel? En hoe moet het
met mijn andere kinderen?"
Achterafhad Lotte het fijn gevon
den als iemand haar had begeleid,
had geadviseerd over de mogelijkhe
den en de keuzes. Dan had ze gewe
ten dat er speciale koelingen voor
Goed voorover
zitten met een kruk
onder de voeten
Ons panel beantwoordt al uw vragen
over lijf en leden, hart en ziel. U beslist zelf
of uw vraag in de krant komt of niet.
ffV,
w 17
dinsdag 19 juni 2018
GO
Reageren?
rene.diekstra@
persgroep.nl
Babyuitvaart?
Deze moeders
weten raad
Jette Pellemans
—Gertie van der Linden
Op vakantie krijg ik vaak last
van verstopping. Is hier iets
aan te doen?
Het is goed om na te gaan of u
op vakantie andere leefge
woontes heeft. Eet u genoeg
vezels of eet u alleen wit
(stok)brood? Drinkt u genoeg,
ook gezien een hogere tempe
ratuur? Beweegt u genoeg op
vakantie? Gaat u als u aan
drang voelt of houdt u het op,
misschien vanwege vieze toi
letten? De ontlasting kan dan
hard worden en niet soepel het
lichaam verlaten. Persen kan
de zaken slechter maken. Zit u
iets voorover gebogen op het
toilet of hangt u boven dat
vieze toilet? Voorover is de
juiste houding, misschien met
een krukje onder de voeten.
Om dit voor elkaar te krijgen
kunt u misschien papieren bril-
lendoeken gebruiken of uitjes
rond een schoon toilet plan
nen. Veel mensen hebben de
ervaring dat bij thuiskomst
alles weer goed komt en hope
lijk kunt u met deze tips dat
thuisgevoel meenemen op va
kantie. —Klaske van Norren
Voedings
deskundige
Klaske van
Norren
Psycholoog
Steven Pont
Psycholoog
Ellen Huijsmans,
solvo.nl